Zenker divertikel

dossier

Een Zenker divertikel is een uitstulping van de slokdarm in de borstholte aan de overgang van keel naar slokdarm. Deze aandoening komt meestal voor op iets oudere leeftijd, vanaf veertig jaar en treft meer mannen dan vrouwen.

Oorzaak

De preciese oorzaak is niet bekend. Door een combinatie van een verhoogde druk in de slokdarm en een zwakke plek in de spierwand kan het slijmvlies van de slokdarm naar buiten uitstulpen. Hierdoor ontstaat een soort opvangzakje naast de slokdarm. De oorzaak van de zwakte in de spierlaag is niet bekend, maar veroudering en veelvuldige rek, al dan niet in combinatie met reflux, spelen wellicht een rol.
Doordat het voedsel zich in de divertikel ophoopt wordt het steeds groter. Tenslotte kan de divertikel de slokdarm dichtdrukken, waardoor het voedsel niet meer kan zakken.

Klachten

In het begin zijn er geen klachten. Een lichte irritatie van de keel kan optreden, wat kuchen of keelschrapen uitlokt. Later kan het gevoel optreden alsof er na een maaltijd een brok in de keel zit. Nog later ontstaan slikklachten en het terugkomen van onverteerd voedsel. Ook is er dan vaak sprake van een slechte adem. Bij drinken kan soms een borrelend geluid in de halsstreek te horen zijn. Uiteindelijk kunnen de slikklachten zo ernstig worden dat vermagering optreedt.
Het terugkomen van voedsel kan heesheid en ernstige longinfecties veroorzaken, omdat het voedsel overloopt in de luchtwegen. Dit gebeurt vooral als men ligt. Bij bejaarden kan dit levensbedreigend zijn.

Diagnose

De Zenker divertikel kan door een radiologische opname van het slikken na inname van een papje met contrastmiddel opgestoord worden.

Behandeling

Een Zenker divertikel wordt alleen behandeld bij ernstige klachten.
- Chirurgisch verwijderen van de divertikel (diverticulectomie).
- Endoscopische behandeling. Hierbij brengt de specialist een flexibele slang (endoscoop) via de mond in de slokdarm, waarmee de binnenkant van de slokdarm kan worden bekeken. Daarna wordt met de laser een klieving of myotomie van het tussenschot tussen de slokdarm en de divertikel uitgevoerd. Hierdoor wordt de zak in feite een met de slokdarm en kan er zich geen voedsel meer in opstapelen.
Voordeel van deze laatste methode is dat ze eenvoudig, snel en relatief veilig is.

Lees ook: Wat is een gastroscopie?

Lees ook: Het Meckel divertikel: een embryonaal overblijfsel in de dunne darm

Lees ook: Diverticulose en diverticulitis: Zijn divertikels van de darm gevaarlijk?