Een gezond gebit voor een gezond lichaam
In dit artikel
Een gezond gebit voor een gezond lichaam
dossier
Elke dag je tanden poetsen is noodzakelijk om je mondholte en alles wat er huist gezond te houden. Het voorkomt dat er zich gaatjes in de tanden vormen en dat het tandvlees ontsteekt.
Dat leren we vanaf het moment dat we een tandenborstel kunnen vasthouden. Maar er zijn nog veel meer redenen waarom een goede mondhygiëne essentieel is, en dat zijn niet van de minste!
De gezondheid van je mond zegt heel veel over de gezondheid van de rest van je lichaam. Meer zelfs, ze heeft er een belangrijke invloed op!
Wat is een optimale tand- en mondverzorging
Voor we daarop ingaan, eerst nog even opfrissen wat een optimale tand- en mondverzorging inhoudt:
- tweemaal per dag poetsen gedurende twee minuten
- je tandenborstel goed drogen na gebruik en om de 3 à 4 maanden vervangen
- de ruimte tussen de tanden schoonhouden met een ragertje (speciaal borsteltje voor interdentale reiniging) of met flossdraad, liefst ’s avonds
- en om de zes maanden op controle bij de tandarts.
Tussendoor kan je je gebit reinigen door te kauwen op suikervrije kauwgom.
Volg je al die voorzorgs- en onderhoudsmaatregelen nauwgezet, dan krijg je gegarandeerd minder last van gaatjes of tandplak. Maar dat is nog maar het begin van de beloning, want een goede mondhygiëne is een engelbewaarder voor je lichaam. Een gebrek aan verzorging daarentegen kan ernstige complicaties hebben: reuma, suikerziekte en zelfs overgewicht zouden er allemaal in meerdere of mindere mate verband mee houden...
Suikerziekte
Diabetespatiënten moeten uiterst voorzichtig zijn als het om mondverzorging gaat: een hoge glucosespiegel kan leiden tot een droge mond en dat bevordert de vorming van gaatjes of andere mondaandoeningen. Suikerziekte kan ook tandvleesontsteking in de hand werken.
Op zijn beurt kan tandvleesontsteking door een teveel aan bacteriën dan weer suikerziekte negatief beïnvloeden. Een soort vicieuze cirkel dus waarvoor je als diabetespatiënt zeer alert moet zijn.
Als je een risico loopt of voorzichtig moet zijn met suiker floss je dus best ook regelmatig je tanden. Of hou overdag suikervrije kauwgom bij de hand om te beletten dat slechte bacteriën zich op en tussen je tanden nestelen.
Osteoporose
Gezonde tanden en een gezonde tong helpen om je beendergestel sterk te houden, al zeker de beenderen in de omgeving van je mond (bijvoorbeeld de kaakbeenderen). Een teveel aan mondbacteriën kan namelijk leiden tot aantasting van het bindweefsel dat de tanden op hun plaats houdt. En als die bacteriën voortdurend ingeslikt worden, kunnen ze ook het immuunsysteem van je lichaam verzwakken. Osteoporose of andere ziektes gerelateerd aan het beendergestel worden ook aan slechte mondhygiëne gelinkt.
Hartproblemen
Een teveel aan bacteriën in de mond kan ook een broeihaard vormen voor pathogenen of ziektekiemen die verband houden met dichtslibbende slagaders en aderverkalking. Als de bacteriën in de bloedbaan terechtkomen, vormen ze een ‘arteriële plaque’ in die aders. Die is verantwoordelijk voor een verhoogd risico op hartinfarct en beroerte.
Cognitieve problemen
Je mondgezondheid in topvorm houden op jongere leeftijd is een verzekering voor je brein op oudere leeftijd. Mensen met mondinfecties gaan sneller achteruit op cognitief vlak dan mensen met een gezonde mond. Ze lopen het risico dat hun brein sneller aftakelt. Studies tonen aan dat tandvleesziektes, zoals bijvoorbeeld parodontitis, die te wijten zijn aan een slechte mondhygiëne, je risico verhogen op de ziekte van Alzheimer of een andere hersenaandoening op latere leeftijd.
De School of Medicine and Dentistry van de Universiteit van Central Lancashire onderzocht hersenmonsters van mensen met en zonder dementie. In de hersenen van de dementiepatiënten vonden ze restproducten van een bacterie die duidt op chronische parodontitis.
Longontsteking
Bacteriën die aanwezig zijn ten gevolge van een slechte mondhygiëne en parodontitis kunnen een longontsteking veroorzaken.
Tandplak, gingivitis en parodontitis: een woordje uitleg bij de terminologie
- Tandplak is een zacht en kleverig laagje op de tanden en kiezen dat kan verkalken tot stevige tandsteen waarop dan weer een nieuw laagje plak wordt gevormd. Tandplak bevat bacteriën die ontsteking van het tandvlees of ‘gingivitis’ veroorzaken. Een alarmsignaal voor gingivitis is bloedend tandvlees.
- Als deze tandvleesontsteking zich uitbreidt van de rand van het tandvlees naar de diepte, naar het kaakbot dat rondom de tanden en kiezen ligt, laat het tandvlees los. Zo vormt er zich nieuwe tandplak, dieper op het kaakbot rond de tanden, en dat zorgt dan voor een dieperliggende ontsteking. Daardoor gaan de vezels van het tandvlees kapot en in een verder stadium wordt ook het kaakbot afgebroken. In dat geval spreken we van ‘parodontitis’.
Sommige mensen hebben meer aanleg voor parodontitis dan andere. Een aantal ‘groepen’ lopen sowieso een extra risico:
- Rokers: bij rokers komt parodontitis vaker en ook in een meer ernstige vorm voor dan bij niet-rokers. Zij reageren ook minder goed op de behandeling ervan.
- Diabetespatiënten: zie hierboven.
- Mensen met een stresserende job of leven: door psychische stress kan het immuunsysteem van het lichaam onderdrukt worden, wat op zijn beurt leidt tot een verhoogde kans op parodontitis.
- Ook zwangerschap en medicijngebruik kunnen een invloed hebben.
Het is overduidelijk dat een goede mondgezondheid niet alleen belangrijk is voor je gebit, maar voor je hele lichaam. Het loont dus zeker de moeite om dagelijks een paar minuten van je tijd te investeren in de verzorging van je gebit en om te zorgen voor een optimale mondhygiëne.
Om af te sluiten nog een goede raad: lach zoveel mogelijk! Het blijkt dat gelukkige en tevreden mensen over het algemeen ook een gezond gebit hebben.
Bronnen
NIH (National Institutes of Health)
American Heart Association
www.dentalclinincs.nl
www.tandarts.be
Laatst bijgewerkt: maart 2021
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
