Vaccins in de strijd tegen kanker
In dit artikel
Vaccins in de strijd tegen kanker
dossier
Vaccins kunnen het immuunsysteem trainen om schadelijke ziektekiemen en cellen op te sporen en te vernietigen. Veel vaccins krijg je gedurende je hele leven ter preventie van veelvoorkomende ziekten. Maar ook in de strijd tegen kanker kunnen vaccins ingezet worden.
Zijn er vaccins die kanker voorkomen?
Er zijn vaccins die kunnen voorkomen dat gezonde mensen bepaalde vormen van
kanker krijgen die door
virussen worden veroorzaakt. Net als vaccins tegen waterpokken of
griep, beschermen deze vaccins het lichaam tegen deze virussen. Dit soort vaccin werkt alleen als iemand het krijgt voordat hij met het virus wordt besmet.
De U.S. Food and Drug Administration (FDA) heeft twee soorten vaccins tegen kanker goedgekeurd:
Het HPV-vaccin: dit vaccin beschermt tegen het humaan papillomavirus (HPV). Als dit virus lange tijd in het lichaam circuleert, kan het sommige soorten kanker veroorzaken. HPV-vaccins kunnen helpen ter voorkoming van:
- Baarmoederhals-, vaginale- en vulvakanker
- Anale kanker
- Genitale wratten
HPV kan ook andere vormen van kanker veroorzaken waarvoor de FDA het vaccin niet heeft goedgekeurd, zoals mondkanker.
Hepatitis B-vaccin: dit vaccin beschermt tegen het hepatitis B-virus (HBV), een virus dat leverkanker kan veroorzaken.
Zijn er vaccins die kanker behandelen?
Er zijn vaccins die bestaande kanker behandelen: behandelvaccins of therapeutische vaccins. Deze vaccins zijn een vorm van immunotherapie. Ze stimuleren het immuunsysteem van het lichaam om kanker te bestrijden.
De vaccins werken op verschillende manieren. Ze kunnen:
- voorkomen dat de kanker terugkomt
- kankercellen vernietigen die nog in het lichaam aanwezig zijn nadat de behandeling is beëindigd
- voorkomen dat een tumor groeit of zich verspreidt
Hoe werken vaccins tegen kanker?
Antigenen zijn stoffen waarvan het lichaam denkt dat ze schadelijk zijn. Het immuunsysteem valt de antigenen aan en raakt ze in de meeste gevallen kwijt. Het afweersysteem houdt vervolgens een "geheugen" over dat helpt om deze antigenen in de toekomst te bestrijden.
Vaccins voor de behandeling van kanker stimuleren het vermogen van het immuunsysteem om antigenen te vinden en te vernietigen. Kankercellen bevatten vaak bepaalde moleculen, kankerspecifieke antigenen, die gezonde cellen niet hebben. Wanneer een vaccin deze moleculen toedient aan een persoon, fungeren de moleculen als antigenen. Ze vertellen het immuunsysteem om kankercellen met deze moleculen op hun oppervlak op te sporen en te vernietigen.
De meeste kankervaccins worden alleen aangeboden via klinische proeven waarbij men beroep doet op vrijwilligers. Een voorbeeld van een kankervaccin is het vaccin dat gebruik maakt van een verzwakte bacterie, Bacillus Calmette-Guérin (BCG), die men in het lichaam injecteert. Deze verzwakte bacterie activeert het immuunsysteem om blaaskanker in een vroeg stadium te behandelen.
Lees ook: Kankerpatiënten minder beschermd na twee coronaprikken
Bronnen:
Laatst bijgewerkt: augustus 2021
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
