dossier
De hartspier trekt samen onder invloed van elektrische prikkels die opgewekt worden in de sinusknoop. De sinusknoop is een kleine, vlakke ellipsvormige strip van gespecialiseerde spiercellen met een afmeting van 3 mm (breedte) x 15 mm (lengte) x 1 mm (dikte) die gelegen is in de bovenste laterale wand van het rechter atrium(voorkamer van het hart). Vanuit de sinusknoop wordt de prikkel verder geleid naar de A-V knoop en van daaruit naar de ventrikels via de zogenaamde Purkinje-vezels.
Deze manier van prikkelgeleiding doet de hartspier op een dusdanige manier samentrekken dat eerst de voorkamers (atria) en vervolgens de ventrikels (kamers) geledigd worden.
De sinusknoop depolariseert (prikkelt) tot rato van 70 tot 80 keer per minuut, wat dus normaal leidt tot een rustpols van 70 tot 80 slagen per minuut.
Ook de A-V knoop en het Purkinjeweefsel hebben een eigen ritme van prikkeling dat echter beduidend lager is dan dat van de sinusknoop, 40 tot 60 keer per minuut voor de A-V knoop en 15 tot 40 keer per minuut voor het Purkinje-weefsel. Vermits de sinusknoop aan een hogere frequentie depolariseert zal elke prikkel vanuit de sinusknoop ook leiden tot een verder zetten van de prikkel via de A-V knoop en het Purkinje-weefsel. Hierdoor neemt de sinusknoop de overhand op de andere prikkelingspunten en wordt deze knoop ook wel de "pacemaker" van het hart genoemd.
Het autonome zenuwstelsel, met een parasympathische en orthosympathische tak, beïnvloedt de hartslag eveneens sterk.
De parasympathische tak, ook wel de nervus vagalis genoemd, heeft vooral zenuwuiteinden ter hoogte van de sinusknoop en vertraagt het hartritme (door middel van de vrijzetting van acethylcholine).
De orthosympathische tak heeft zenuwuiteinden die verspreid liggen over heel de hartspier en zet noradrenaline vrij, wat leidt tot een versnelling van het hartritme en een verhoogde contractiekracht van de hartspier.
Door training neemt de parasympatische invloed toe, wat in veel gevallen leidt tot een vertraagde rustpols.
Lees ook: Trainen op basis van hartslag
 |
 |
