Gerelateerde artikels
Vliegtuigreizen: ongezond?
In dit artikel
Vliegtuigreizen: ongezond?
dossier
Vliegtuigreizen zijn een snelle en efficiënte manier om lange afstanden af te leggen, maar wat doet een vliegtuigreis met ons lichaam? Hoewel de meeste passagiers zonder problemen reizen, kunnen enkele factoren toch ongemakken veroorzaken.
Luchtdruk: het effect op oren, tanden en sinussen
© Getty Images
Eventuele gezondheidsproblemen in het vliegtuig hebben meestal te maken met het feit dat de luchtdruk in een vliegtuig kunstmatig moet worden geregeld, en veel lager ligt dan de luchtdruk op zeeniveau waaraan ons lichaam gewend is. De luchtdruk binnen in een vliegtuig komt ongeveer overeen met de luchtdruk op een hoogte van 1.800 à 2.500 m. Deze is dus lager dan de druk op de grond. Bovendien kunnen er grote verschillen optreden tijdens het stijgen en dalen. Hierdoor vermindert de zuurstofspanning in het slagaderbloed (dit is de hoeveelheid zuurstof die door het bloed kan getransporteerd worden).
Dit kan leiden tot:
- Oorpijn: Veel mensen ervaren ongemak of pijn in hun oren tijdens het opstijgen en landen. Dit komt door drukverschillen aan weerszijden van het trommelvlies. Wanneer de druk snel verandert, kan het moeilijk zijn voor het lichaam om de druk in het middenoor in evenwicht te brengen, wat resulteert in pijn of een ploppend gevoel.
- Tandpijn: Drukveranderingen kunnen ook pijn veroorzaken in tanden, vooral als er lucht gevangen zit in een holte of een slechte vulling. Dit fenomeen wordt barodontalgia genoemd.
- Sinusproblemen: Net als de oren, kunnen de sinussen moeite hebben om de drukveranderingen aan te passen. Dit kan leiden tot hoofdpijn of verstopte sinussen, vooral bij mensen met verkoudheid of allergieën.
Lage luchtvochtigheid: uitdroging en huidproblemen
De luchtvochtigheid in een vliegtuigcabine is extreem laag, vaak minder dan 20%, wat veel lager is dan wat we gewend zijn. Dit zorgt mogelijks voor:
- Uitdroging: Het lage vochtgehalte kan ervoor zorgen dat je sneller uitdroogt. Dit betekent dat je tijdens de vlucht meer vocht kunt verliezen, wat hoofdpijn, een droge huid, gebarsten lippen en een droge keel kan veroorzaken. Het is belangrijk om voldoende water te drinken tijdens de vlucht en alcohol of cafeïnehoudende dranken te beperken, aangezien deze je lichaam verder kunnen uitdrogen.
- Huidproblemen: Mensen met een gevoelige of droge huid kunnen merken dat hun huid trekkerig aanvoelt of geïrriteerd raakt na een vlucht. Het regelmatig hydrateren van de huid tijdens de vlucht kan helpen om deze effecten te verminderen.
Lees ook: DVT of longembolie bij vliegtuigreizen: het 'economy class' syndroom
Bacteriën en virussen: de impact van gedeelde lucht
Een ander veelbesproken aspect van vliegen is het risico op blootstelling aan bacteriën en virussen. Hoewel moderne vliegtuigen zijn uitgerust met speciale filters zo goed als alle ziekteverwekkers uit de lucht verwijderen, zijn er toch enkele aandachtspunten:
- Oppervlakken: Het grootste risico komt niet van de lucht, maar van besmette oppervlakken zoals de stoelriem, traytafel of armleuningen. Regelmatig handen wassen en het gebruik van handdesinfectiemiddel kan helpen om het risico op ziekte te verminderen.
- Luchtcirculatie: De lucht in de cabine wordt constant ververst en gefilterd, maar door dicht op elkaar te zitten met andere passagiers kan de overdracht van verkoudheden of griepvirussen toch voorkomen. Het dragen van een mondmasker kan extra bescherming bieden.
Lees ook: Oorpijn bij kinderen: acute middenoorontsteking (otitis media)
Zuurstofniveaus: minder zuurstof op grote hoogte
Voor gezonde individuen is dit meestal geen probleem, maar sommige mensen kunnen lichte symptomen van zuurstoftekort ervaren, zoals duizeligheid of vermoeidheid, vooral tijdens langere vluchten.
Voor mensen met aandoeningen zoals COPD of andere ademhalingsproblemen, kan het nodig zijn om extra zuurstof te gebruiken tijdens de vlucht. Als je weet dat je gezondheidsproblemen hebt die je gevoelig maken voor lagere zuurstofniveaus, is het verstandig om je arts te raadplegen voor je vliegt.
Trombose: risico op bloedklonters
Langdurig stilzitten, kan leiden tot een verhoogd risico op diepe veneuze trombose (DVT). Dit is een aandoening waarbij bloedklonters zich vormen in de diepe aderen, vaak in de benen. Vooral als die klonter zich een weg baant naar de luchtwegen en zo een longembolie veroorzaakt, wordt het gevaarlijk.
Om het risico op trombose te verminderen, is het belangrijk om tijdens de vlucht regelmatig te bewegen, benen te strekken en veel water te drinken. Het dragen van compressiekousen kan ook helpen bij het bevorderen van de bloedsomloop.
Lees ook: Pil verhoogt risico 'Economy Class' Syndroom
Bloeddrukschommelingen
Vliegtuigreizen kunnen ook invloed hebben op de bloeddruk. De combinatie van luchtdrukveranderingen en verminderde zuurstofniveaus kan bij sommige mensen leiden tot verhoogde bloeddruk. Dit is vooral relevant voor mensen met bestaande hart- of vaatziekten. Raadpleeg altijd een arts voordat je gaat vliegen als je last hebt van een hoge bloeddruk of andere cardiovasculaire aandoeningen.
Heb je al last gehad van een van deze symptomen tijdens een vlucht? Zorg dan dat je bij toekomstige reizen voorbereid bent om je gezondheid te beschermen.
Lees ook: DVT of longembolie bij vliegtuigreizen: het 'economy class' syndroom
Bronnen:
https://health.clevelandclinic.org
https://www.medicalnewstoday.com
auteur:
Sofie Van Rossom,
gezondheidsjournalist
