Longvlieskanker (asbestkanker): oorzaken, symptomen en wat je kan doen

dossier

Longvlieskanker, ook wel (pleuraal) mesothelioom genoemd, is een zeldzame maar ernstige vorm van kanker die ontstaat in het longvlies. De ziekte wordt in de meeste gevallen gelinkt aan asbestblootstelling, vaak van vele jaren geleden. In België gaat het om een relatief klein aantal diagnoses, maar met grote gevolgen voor patiënten en hun omgeving. In dit artikel leggen we uit wat longvlieskanker precies is, voor welke signalen je alert moet zijn en welke stappen je kan zetten als je ongerust bent.

Wat is longvlieskanker?

Getty_longkanker_asbest_2025.jpg

© Getty Images

Longvlieskanker is een zeldzame vorm van kanker die ontstaat in het mesotheel, de dunne weefsellaag die verschillende inwendige organen omhult en beschermt. Als de tumor in het longvlies zit, spreken we meestal over pleuraal mesothelioom.

De ziekte wordt vaak pas ontdekt wanneer ze al verder gevorderd is. In dat stadium is de kanker meestal niet meer beperkt tot één plaats, maar heeft ze zich al uitgebreid binnen de borstkas, wat de behandelmogelijkheden kan beperken. Daarom is het moeilijk om longvlieskanker vroegtijdig te herkennen, en des te belangrijker om alert te zijn voor aanhoudende klachten.

Oorzaken en risicofactoren van longvlieskanker

Asbest: veruit de belangrijkste oorzaak


De belangrijkste risicofactor voor longvlieskanker is blootstelling aan asbestvezels. Die vezels kunnen ingeademd worden en jaren later schade veroorzaken. Typisch aan longvlieskanker is de lange tijd tussen blootstelling en ziekte: 15 tot 40 jaar, soms zelfs langer. Mannen worden meer getroffen door longvlieskanker dan vrouwen, omdat zij vaker beroepen uitoefenden waarbij asbest werd verwerkt (bv. in de bouw of industrie).

Lees ook: Hoe gevaarlijk is asbest voor je gezondheid?

Speelt roken een rol?


Roken is geen directe oorzaak van longvlieskanker. De ziekte wordt bijna altijd veroorzaakt door blootstelling aan asbest. Wel is het zo dat asbest ook het risico op longkanker verhoogt, en dat risico wordt nog groter bij mensen die (passief) roken of hebben gerookt. Roken tast bovendien de longgezondheid aan, waardoor klachten sneller kunnen optreden en vaak ernstiger zijn.

Lees ook: Wat zijn mogelijke oorzaken van kanker?

Symptomen van longvlieskanker

Waar kan je op letten?

Longvlieskanker heeft doorgaans geen typische klachten. Ze lijken vaak op die van andere, veel voorkomende aandoeningen. Mogelijke signalen zijn:

  • kortademigheid
  • pijn of druk op de borstkas
  • (droge) hoest die aanhoudt
  • vermoeidheid, minder eetlust
  • onverklaard gewichtsverlies

Soms ontstaat er ook een ophoping van vocht tussen de longvliezen. Dit zogenaamde pleuravocht wordt veroorzaakt door kankercellen die het vlies aantasten. Dit kan de kortademigheid en droge hoest verergeren.

Lees ook: De symptomen van longkanker

Wanneer contact opnemen met een arts?

Houden de klachten zoals kortademigheid, borstpijn of hardnekkige hoest langer dan enkele weken aan? Neem dan contact op met een arts, zeker als je in het verleden (mogelijk) in contact bent gekomen met asbest.

Bij het vermoeden van longvlieskanker volgen doorgaans onderzoeken zoals beeldvorming (bv. CT-scan) en onderzoek van eventueel pleuravocht. Vaak vindt ook een biopsie (weefselstaal) plaats, om zeker te zijn van de diagnose en te bepalen in welk stadium de ziekte zich bevindt.

Behandeling van longvlieskanker

Wat zijn de opties?

De behandeling van longvlieskanker hangt af van verschillende factoren, zoals het type mesothelioom, het stadium van de ziekte, de algemene gezondheid en de persoonlijke situatie van de patiënt. Vaak gaat het om een combinatie van behandelingen, afgestemd op wat op dat moment het meest aangewezen is:

  • Bij veel patiënten kiezen artsen voor chemotherapie. Die behandeling remt de groei van kankercellen af en kan helpen om klachten te verminderen.
  • Bij radiotherapie wordt de tumor gericht bestraald, met als doel de kankercellen te beschadigen en pijn en andere klachten te verlichten.
  • Heelkunde (operatie) kan alleen wanneer de tumor nog relatief klein is, niet is uitgezaaid en de patiënt in voldoende goede lichamelijke conditie verkeert. Tijdens de ingreep worden delen van het longvlies, en soms ook een deel van de long, weggenomen.
  • Doelgerichte therapie is een behandeling die zich richt op specifieke kenmerken van de kankercellen. Door die gerichter aan te pakken, kan de groei van de tumor worden afgeremd met minder schade aan gezonde cellen. Deze behandeling is niet voor iedereen geschikt en wordt alleen in bepaalde situaties opgestart.

Belangrijk: ook wanneer genezing niet mogelijk is, kan een behandeling vaak wel helpen om klachten te verlichten, de ziekte af te remmen en de levenskwaliteit te verbeteren.

Wat kan je zelf doen?


  • Vermoed je vroegere asbestblootstelling? Noteer je ‘asbestverhaal’. Denk aan vroegere jobs, renovaties, scholen/gebouwen waar asbest aanwezig was, of contact via een gezinslid. Dit helpt je arts om sneller aan bepaalde pistes te denken.
  • Ga verstandig om met asbest, zeker bij renovaties. Asbestvezels zijn vooral gevaarlijk als ze kunnen vrijkomen in stof (bv. zagen, breken, schuren). Laat bij voorkeur de inventarisatie en verwijdering van asbest over aan professionals.
  • Blijf niet met klachten lopen. Aanhoudende benauwdheid, borstpijn of hoest verdienen controle. Meestal blijkt er een andere, minder ernstige verklaring. Maar laten checken is sowieso altijd verstandig.

Conclusie

Longvlieskanker is zeldzaam en in de meeste gevallen gelinkt aan asbestblootstelling van lang geleden. De eerste klachten zijn vaak weinig specifiek, waardoor de diagnose soms pas later volgt. Wie aanhoudende symptomen heeft, zeker met een mogelijk asbestverleden, doet er goed aan om tijdig een arts te raadplegen. Een snelle opvolging helpt om de juiste onderzoeken en behandelingen op tijd op te starten.

Bronnen:

https://kankerregister.org
https://kanker.be
https://www.uza.be
https://www.uzleuven.be
https://ovam.vlaanderen.be
https://www.fedris.be
https://www.allesoverkanker.be

auteur: Josefien De Bock, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: december 2025

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram