Acrylamide: Kan je kanker krijgen van chips en frietjes?

In dit artikel
Acrylamide: Kan je kanker krijgen van chips en frietjes?

dossier Tijdens het verhitten (boven 120°) van bepaalde zetmeel- of suikerrijke voedingsmiddelen kan acrylamide ontstaan, een stof die de Wereldgezondheidsorganisatie als waarschijnlijk kankerverwekkend voor de mens klasseert. Ook het Europese Voedselagentschap meldt dat de inname van acrylamide via voeding het risico op het ontwikkelen van kanker mogelijk verhoogt. 


Kinderen en jongeren zouden het kwetsbaarst zijn, ten eerste omdat zij mogelijk een meer dan gemiddelde hoeveelheid chips en friet consumeren. Maar ook omdat bij hen de aanvoer van calorieën in verhouding tot hun lichaamsgewicht groter is dan bij volwassenen. Volgens de huidige gegevens lopen zwangere vrouwen geen extra risico. Er zijn geen nadelige effecten van acrylamide op de foetus bekend.

Lees ook: Bakken en frituren: hoe vorming van acrylamide verminderen?

Waarin zit acrylamide?

123-voed-kip-frietjes-vet-maaltijd-11-17.jpg
Sigarettenrook bevat acrylamide, maar de stof kan ook ontstaan bij de productie van onder meer verzorgingsproducten, pesticiden en verf, en bij de bereiding van bepaalde koolhydraatrijke (suikerrijke) levensmiddelen. Volwassenen krijgen de meeste acrylamide binnen via gefrituurde aardappelen (zoals frieten, kroketten en geroosterde aardappelen), koffie (als gevolg van het roosteren van koffiebonen) en zachte broodsoorten (zoals sandwiches) of donkere broodkorsten. Ook peperkoek, beschuit, toast en pizza bevatten acrylamide. Voor kinderen en adolescenten zijn vooral chips en koekjes belangrijke leveranciers.

Lees ook: Wat is het verband tussen uw voeding en het risico op kanker?

Hoe wordt acrylamide gevormd?

Hoe langer en hoe heter iets wordt gebakken, hoe meer acrylamide er wordt aangemaakt. Dergelijke temperaturen kunnen worden gehaald bij grillen, braden, bakken, roosteren, barbecueën en frituren. Bij het ontstaan van acrylamide zijn suikers en het aminozuur asparagine betrokken. Een aminozuur is een bouwsteen van eiwitten. Tijdens het verhitten boven 120° reageren deze stoffen met elkaar (Maillard reactie), wat de bruine kleur veroorzaakt.


In gestoomde of gekookte aardappelen en groenten komt dus geen acrylamide voor. Ook in vis of vlees dat gebakken wordt, zit er geen acrylamide. Deze producten moeten soms net goed gebakken worden om eventuele bacteriën te doden.

Lees ook: Hoe gezond zijn aardappelen?

Moeten we ons zorgen maken?

Volgens verschillende gezondheidsorganisaties is het echter niet nodig om de huidige voedingsaanbevelingen aan te passen. Als we gezond en gevarieerd eten, komt acrylamide slechts in beperkte mate voor in de voeding. Die hoeveelheid verhoogt het risico op kanker waarschijnlijk niet. Door levensmiddelen als frietjes, chips, koekjes, koffie en koffievervangers met mate te consumeren, kan je je blootstelling aan acrylamide wel beperken.


Bronnen:
https://www.gezondheidenwetenschap.be
https://www.voedingscentrum.nl
https://www.favv-afsca.be
https://www.allesoverkanker.be

auteur: Sofie Van Rossom, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: november 2024

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram