Vlaming scoort slecht voor gezondheidsvaardigheden
nieuws
Zal ik deelnemen aan een screeningsprogramma? Maak ik wel de juiste keuze wanneer ik verschillende behandelingen kan kiezen? Begrijp ik wel goed alle richtlijnen voor een gezonde voeding? Moet ik met deze klachten naar de arts? Hoe kan ik mijn zorgverlener duidelijk maken wat ik zelf wil? Geven de media wel correcte informatie? Dit zijn vragen en problemen waarmee mensen geconfronteerd worden in hun dagelijkse leven of wanneer ze zorg nodig hebben. De vaardigheden die nodig zijn voor het begrijpen, kritisch lezen en toepassen van gezondheidsinformatie, om actief te kunnen bijdragen in de zorg voor gezondheid en preventie en voor het begrijpen van de determinanten van gezondheid worden omschreven als “health literacy”, in het Nederlands meestal vertaald als “gezondheidsvaardigheden”. Mensen met goede gezondheidsvaardigheden zijn gezonder en maken beter gebruik van de gezondheidszorg.
De Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België (KAGB) formuleert in haar advies over gezondheidsvaardigheden in Vlaanderen aanbevelingen aan de overheid om de gezondheidsvaardigheden te verhogen.
Bij 40% procent van de Vlaamse volwassenen en 18% van de jongeren van 17-18 jaar is het niveau van de gezondheidsvaardigheden echter problematisch tot onvoldoende. Vooral laagopgeleiden scoren slecht, met mogelijk gevolgen als een slechtere algemene gezondheid, het niet correct opvolgen of volhouden van een behandeling, frequentere ziekenhuisopnames en vroeger overlijden.
Aangepaste informatie is echter nodig. Informatie op basis waarvan mensen keuzes moeten maken, moet voor iedereen begrijpelijk zijn. De federale regering belooft in haar regeerakkoord om werk te maken van het bevorderen van de gezondheidsvaardigheden bij de bevolking en om in te zetten op de toegang tot laagdrempelige informatie voor de patiënt. Dat komt niets te vroeg want momenteel zijn de initiatieven om correcte, begrijpbare en nuttige gezondheidsinformatie aan te bieden op maat van alle bevolkingsgroepen zeer beperkt. Daar tegenover staat de veelheid aan ongecontroleerde en verwarrende informatie die op het internet te vinden is.
De Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België (KAGB) formuleert in haar advies over gezondheidsvaardigheden in Vlaanderen aanbevelingen aan de overheid om de gezondheidsvaardigheden te verhogen.
Van het beleid wordt verwacht dat initiatieven worden genomen of ondersteund om:
• de evolutie in de gezondheidsvaardigheden van de populatie op te volgen;
• de integratie van gezondheidsvaardigheden in de gezondheidszorg, het onderwijs, de sociale sector en de media te bevorderen;
• desinformatie en onterechte claims aan te pakken;
• financiële incentives te geven voor informatie aan mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden;
• de opleiding van zorgverleners inzake het detecteren van en inspelen op gezondheidsvaardigheden te stimuleren;
• initiatieven voor gezondheidsvaardigheden van cliënten, patiënten en zorgverleners op te nemen in de kwaliteitsnormen die aan instellingen worden opgelegd.