Zijn nachtschade groenten giftig ?

dossier

Nachtschade is een plantenfamilie waartoe tomaten, aubergines, aardappelen en paprika’s behoren. Wat nachtschades uniek maakt, is dat ze kleine hoeveelheden alkaloïden bevatten. Zijn die stoffen giftig? En wat te doen bij gevoeligheid of intolerantie? 

Lijst van nachtschade groenten

Getty_nachtschade_groenten_moestuin_2025.jpg

© Getty Images / tomaat, paprika en aubergine behoren tot de nachtschade familie

Nachtschade groenten behoren tot de Solanaceae familie, met wel 1.500–3.000 soorten, waaronder eetbare en giftige varianten. Bekende eetbare soorten zijn:

  • Aardappel
  • Tomaat
  • Paprika
  • Aubergine
  • Chilipepers (zoals jalapeño, cayenne, habanero)
  • Tabak
  • Gojibes
  • Physalis (ananaskers)
  • Pepino (appelmeloen of meloenpeer)
  • Tamarillo (rode boomtomaat)

Soorten als zoete aardappel, courgette, zwarte peper en koffie behoren niet tot de nachtschade familie.

Gezondheidsvoordelen van nachtschade groenten

Nachtschade groenten zitten vol antioxidanten die je cellen beschermen tegen schade door stress en veroudering. Aubergine dankt zijn mooie paarse kleur aan anthocyanine, een krachtige antioxidant die kan helpen het risico op kanker, diabetes en infecties te verlagen. Tomaten bevatten het antioxidant lycopeen, dat bekendstaat om het verminderen van het risico op bepaalde vormen van kanker en hartziekten. Daarnaast zijn nachtschades rijk aan belangrijke vitamines en mineralen, zoals vitamine A en C. Zo levert één paprika al je dagelijkse behoefte aan vitamine C. Nachtschade groenten zijn dus zeker een gezonde keuze die je kunt opnemen in een gevarieerd dieet om je lichaam te ondersteunen en je gezondheid te bevorderen.

Zijn nachtschade groenten giftig?

Nachtschade groenten bevatten alkaloïden: natuurlijke stoffen die de plant beschermen tegen insecten en ziektes. Sommige alkaloïden hebben een gunstig effect op de gezondheid, maar andere, zoals in tabaksplanten, kunnen zelfs kankerverwekkend zijn.

De bekendste alkaloïde in nachtschades is solanine. Deze stof werkt als een natuurlijk insecticide en zit vooral in aardappelen. Bij normale consumptie is solanine niet gevaarlijk, maar te veel kan leiden tot symptomen als misselijkheid, diarree, hoofdpijn of koorts. Vooral in groene of aardappelen met uitlopers stijgt het solaninegehalte aanzienlijk. Deze aardappelen smaken bitter en kunnen je ziek maken. Daarom wordt geadviseerd om groene aardappelen altijd weg te gooien. Tomaten bevatten het meeste alkaloïde in de stelen en onrijpe vruchten. Naarmate ze rijpen, neemt de hoeveelheid tomatine af. Rijpe tomaten zijn dus veilig om te eten, maar groene, onrijpe tomaten kun je beter vermijden.

In normale hoeveelheden zijn nachtschade groenten dus niet giftig en gewoon veilig om te eten. Let wel op bij groene aardappelen, onrijpe tomaten of andere delen van de plant (zoals stelen en bladeren), want daar zit de hoogste concentratie alkaloïden in. 

Allergie en intolerantie bij nachtschade groenten

Sommige mensen hebben een allergie of overgevoeligheid voor nagelschade¬alkaloïden. Symptomen kunnen zijn:

  • Huiduitslag, eczeem, netelroos.
  • Maagdarmklachten (buikpijn, diarree, krampen).
  • Ademhalingsproblemen (kortademigheid, piepende adem).
  • Vermoeidheid, slapeloosheid, gewrichtspijn.
  • In zeldzame gevallen kan een ernstige allergische reactie optreden (anafylaxie).

Gevoeligheid en intolerantie voor nachtschades komt vooral voor bij mensen met auto-immuun- of darmziekten. Zo ervaren sommige mensen met artritis minder pijn wanneer ze deze groenten vermijden. Heb je een gevoelige spijsvertering of een aandoening zoals prikkelbare darm, Crohn of reuma? Dan kan het de moeite waard zijn om nachtschades tijdelijk weg te laten uit je voeding om te zien of je je beter voelt. Wil je dit via een eliminatiedieet testen? Overleg dan altijd eerst met een arts of diëtist. Een diëtist kan je begeleiden bij het samenstellen van een veilig en volwaardig dieet zonder nachtschades.

Tips om nachtschade groenten veilig te eten

Maak je je zorgen over het alkaloïdegehalte in nachtschade groenten, maar wil je toch profiteren van hun gezonde eigenschappen? Met de juiste voorbereiding kun je ze veilig en smakelijk eten. Hier zijn enkele handige tips:

  • Varieer in je dieet door verschillende soorten groenten te eten.
  • Let goed op hoe je lichaam reageert. Merk je klachten na het eten van nachtschades, overweeg dan een eliminatiedieet om te testen aan welke je gevoelig bent.
  • Kook de groenten en aardappels goed door.
  • Aardappelen: schil ze grondig, verwijder groene plekken en uitlopers, en bewaar ze op een koele donkere plek.
  • Eet tomaten, paprika’s en aubergines steeds rijp.
  • Verwijder bij tomaten het groene kroontje, bij aubergines en paprika’s de stelen en de bladeren.

Alternatieven voor nachtschade groenten

Als je besluit om nachtschades voor langere tijd te vermijden, mis je de voedingsstoffen die ze leveren. Maar gelukkig zijn er genoeg andere voedingsmiddelen die veel van diezelfde voedingsstoffen en gezondheidsvoordelen bieden.

Hier zijn een paar simpele aanpassingen om gezond te blijven eten zonder nachtschades:

  • Kies voor zoete aardappelen. Ze bevatten veel meer vitamine A en zijn een prima vervanger voor witte aardappelen.
  • Gebruik pesto in plaats van tomatensaus. Groene pesto is een smakelijk alternatief dat meestal geen nachtschades bevat. 
  • Eet meer citrusvruchten. Vitamine C vind je ook volop in sinaasappels, mandarijnen en grapefruits, een prima alternatief voor de vitamine C in nachtschades.
  • Voeg meer bladgroenten toe. Spinazie, boerenkool en andere bladgroenten zitten boordevol vitaminen, mineralen en vezels.

Conclusie
In normale hoeveelheden zijn nachtschade groenten niet giftig en gewoon veilig om te eten. Ze bevatten belangrijke voedingsstoffen en bieden veel gezondheidsvoordelen. De meeste mensen worden aangemoedigd om ze te eten. Sommige mensen kiezen er echter voor om nachtschades te vermijden vanwege gevoeligheden. Als je het gevoel hebt dat je gevoelig bent voor nachtschades, zijn er genoeg andere groenten en fruit die je in een gezond dieet kunt opnemen.

Bronnen:
https://www.webmd.com
https://www.healthline.com

auteur: Lotte Poté, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: juli 2025

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram