Wat is plasma? Hoe kan een plasmadonor levens redden? Wat houdt het eigenlijk in, plasma geven, en hoe verloopt het in tijdens van corona? Een overzicht, aangevuld met een getuigenis van gezondheid.be-collega Chantal.

“Sinds begin september merkt Rode Kruis-Vlaanderen een structurele daling in het aantal donoren”, zo staat in een persbericht dat het Rode Kruis uitstuurde. De organisatie roept dan ook op om massaal bloed te geven, zodat ten allen tijde aan de vraag van ziekenhuizen kan worden voldaan.

Ongeveer zes op de tien mensen die mogelijk belast zijn met een erfelijke ziekte, laat zich niet testen. Dat is problematisch, want in vele gevallen zou een diagnose en daarop volgende (preventieve) behandeling het risico op en de impact van latere gezondheidsproblemen kunnen verlagen.

Een internationaal onderzoeksteam heeft de afgelopen dertien jaar gewerkt aan een bloedtest die veelvoorkomende kankersoorten opspoort maar liefst vier jaar voor de eerste symptomen de kop opsteken, wat de overlevingskansen aanzienlijk vergroot.

Ongeveer 20% van de mannen ouder dan 60 zou last hebben van vapeurs of opvliegers, vergelijkbaar met de vapeurs van een vrouw in de menopauze.

Cholesterol wordt gemeten in het bloed. Heb je geen erfelijke aanleg of risicoziekte dan is een meting pas nodig vanaf 35 jaar (mannen) of 45 jaar (vrouwen).

De leeftijd van de menopauze varieert sterk per vrouw en ligt tussen de 40 en 60 jaar. Voorspellen wanneer je menopauze precies start, is niet evident, maar er zijn wel enkele tests die je kan doen.

Een internationale groep wetenschappers heeft een urinetest ontwikkeld die niet alleen de kwaliteit van je eetgewoonten vaststelt, maar ook nagaat of je voedingspatroon wel het juiste is voor je specifieke metabolisme.

Midden april riep het Rode Kruis op om bloedplasma te doneren. Ziekenhuizen verspreid over heel het land gaan nu onderzoeken of het plasma antistoffen bevat. Die kunnen mogelijk het immuunsysteem van coronapatiënten versterken en hen zo te helpen in de strijd tegen covid-19.

Sciensano heeft het Rode Kruis gevraagd om alle bloedstalen ter beschikking te stellen voor een grootschalig bevolkingsonderzoek. Enerzijds om een beter beeld te krijgen op het aantal besmettingen in Vlaanderen, maar vooral ook om te kijken of er geen antistoffen gevonden worden tegen het coronavirus.

Meer dan 80 procent van de zwangere vrouwen laat vandaag de NIP-test uitvoeren. Oorspronkelijk was de test bedoeld om grote chromosomale afwijkingen bij baby's op te sporen, maar er worden alsmaar meer mogelijke bijkomende bevindingen ontdekt.

Wie bloed of plasma doneert bij het Rode Kruis moet op de medische vragenlijst voortaan ook invullen of hij of zij van geslacht veranderd is. Transgenders worden zo uitgesloten als donor.

Ging je de voorbije maanden op reis buiten België? Afhankelijk van waar je verbleef, is er geen wachttijd of kan je wachtperiode oplopen tot 6 maanden.

Bij mensen met blaaskanker is het risico op herval groot. UZ Antwerpen werkt aan een nieuwe methode om de ziekte op te sporen via biomerkers in de urine. Dat is comfortabeler voor de patiënt en de arts kan de evolutie beter opvolgen.

Fibrose is de verharding en verlittekening van de lever en wordt onder meer veroorzaakt door overmatig alcoholgebruik, obesitas of virale infecties zoals hepatitis C. Wanneer dit niet tijdig wordt ontdekt, kan dit leiden tot levercirrose of -kanker.

Heb je geregeld buikpijn, diarree of verstopping, een opgeblazen gevoel, weinig eetlust, een vermoeidheid die maar niet overgaat? Dat kan duiden op coeliakie of glutenintolerantie.

In 2017 werden in België 890 nieuwe hiv-diagnoses vastgesteld. Dat stemt overeen met 2,4 diagnoses per dag. Naar schatting leefden in 2017 18.908 mensen met hiv in België. Dat zijn 1,7 mensen per 1.000 inwoners. 2.059 mensen weten nog niet dat ze hiv hebben.

Mucoviscidose is een aangeboren en levensverkortende erfelijke aandoening die vooral klachten veroorzaakt in de longen en de vertering. Hoewel de levenskwaliteit en levensverwachting de laatste jaren sterk is toegenomen, ligt de levensverwachting van een mucoviscidose-patiënt momenteel op ongeveer 38 jaar.

Met de niet-invasieve prenatale test (NIPT) kunnen bloedkankers opgespoord worden. En dat niet alleen bij zwangere vrouwen, maar bij iedereen.

Mensen met prediabetes hebben al subtiele schade in de witte stof van hun hersenen, wat uiteindelijk tot een achteruitgang kan leiden in het cognitief functioneren. Dat blijkt uit onderzoek aan het universitair ziekenhuis Maastricht UMC+ dat gepubliceerd werd in het tijdschrift Diabetes Care.

Hart- en vaatziekten komen veel voor, maar over de oorzaken is nog veel onduidelijk. Genetische gevoeligheid speelt een rol, maar ook darmbacteriën kunnen bijdragen aan het risico.

Een plichtbewuste bloeddonor zorgt ervoor dat hij goed is uitgerust en gezonde voeding achter de kiezen heeft…

'Warme bewaring' maakt dat donororganen in vergelijkbare omstandigheden als in het menselijk lichaam bewaard worden: het orgaan wordt bevloeid met zuurstofrijk bloed en bij een normale lichaamstemperatuur.

Sommige mensen mogen geen bloed geven: omdat ze te jong of te oud zijn, of omdat er een risico bestaat dat hun bloed besmet zou kunnen zijn. U kunt online berekenen of u bloed mag geven.

Het tijdstip van uw maaltijd én ook wat u eet, kan een effect hebben op uw donatie. In sommige gevallen kan het plasma uit uw bloed hierdoor zelfs niet gebruikt worden.

Sinds 22 mei 2018 mogen hemochromatosepatiënten bloed geven. Dit is onder bepaalde voorwaarden: ze moeten zich in de onderhoudsfase van hun behandeling bevinden, mogen geen orgaanschade hebben opgelopen én moeten bij hun eerste donatie (en nadien jaarlijks) een attest meebrengen van hun behandelde arts.

De Australiër James Harrison stopt op 81-jarige leeftijd noodgedwongen als bloeddonor. Omdat zijn bloed een zeer zeldzaam antilichaam bevat, konden dankzij zijn jarenlange donaties naar schatting 2,4 miljoen baby’s gered worden.