Hitte en ozon: waarop letten bij baby’s en peuters?

nieuws De laatste jaren maken we in West-Europa steeds vaker hittegolven mee. Meestal is er tijdens een hittegolf ook veel ozon in de lucht. Hitte en ozon kunnen beide schadelijk zijn voor de gezondheid. Hou dus op warme dagen het weerbericht in de gaten. Hoewel iedereen last kan ondervinden, zijn de drie grootste risicogroepen bejaarden, sportbeoefenaars en jonge kinderen.

Wat is ozon?
Ozon is een gas dat op warme dagen in de onderste luchtlagen gevormd wordt uit de aanwezige luchtverontreiniging. Dit gebeurt onder invloed van zonlicht. Daarom gaat een hittegolf meestal gepaard met een ozonpiek.

Gezondheidsrisico’s

Hitte kan aanleiding geven tot uitdroging, hittekrampen, uitputting of zelfs tot een hitteslag.
Ozon kan volgende gezondheidsproblemen
veroorzaken:
• kortademigheid of abnormaal ademen
(vermindering longcapaciteit)
• oogirritatie
• keelirritatie
• hoofdpijn
Deze problemen worden ernstiger bij een hoger ozongehalte in de lucht, bij een langere blootstelling, bij gevoelige personen en bij lichamelijke inspanningen.

Tekenen van uitdroging tot hitteslag
Kinderen zijn gevoeliger voor hitte omdat ze hun lichaamswarmte nog niet zo goed kunnen regelen. Probeer de tekenen van ‘hittestress’ te herkennen.
Als kinderen klagen over dorst, het erg warm hebben of prikkelbaar zijn door de hitte kunnen dit de eerste tekenen zijn van uitdroging.
Andere symptomen kunnen zijn:
• minder tranen;
• minder urine, donkergeel gekleurd;
• rusteloos of slaperig.
Haal het kind uit de zon naar een koele plaats, zorg dat het veel en regelmatig drinkt en doe overtollige kleren uit. Bij twijfel, contacteer een arts.

Een verder stadium van uitdroging herken je aan:
• een droge, plakkerige mond (weinig speeksel - kijk in de mond van het kind);
• geen tranen;
• geen urine meer (droge luiers bij baby’s);
• als je de huid van je kind tussen je vingers houdt, veert deze niet meteen terug;
• ingevallen ogen.
Contacteer spoedig een arts.

Andere mogelijke vormen van hittestress zijn hittekrampen, uitputting of hitteslag.

Hittekrampen: spierkrampen in de buik, armen en benen door overvloedig zweten bij lichamelijke inspanningen. De krampen verdwijnen meestal bij rust.

Uitputting: als uitdroging of hittekrampen niet herkend en behandeld worden, kan het kind uitgeput geraken. Dit gaat gepaard met overvloedig zweten, hoofdpijn, spierpijnen, duizeligheid, zwakte en vermoeidheid. In ernstige omstandigheden kan dit leiden tot bewusteloosheid.
Contacteer onmiddellijk een arts.

Hitteslag: dit is een medische urgentie en is gekenmerkt door een hoge lichaamstemperatuur die, zelfs met koortswerende middelen, moeilijk naar beneden te krijgen is. Verder misselijkheid en mogelijk braken, een rode en droge huid, verwardheid, kortademigheid en een snelle hartslag. Dit kan gevolgd worden door bewustzijnsverlies en shock.
Koel het kind onmiddellijk af en verwittig de hulpdiensten (100 of 112).

Bijkomende risicofactoren
• Bij grotere inspanningen (rennen, springen, ravotten, …) verliest het kind meer lichaamsvocht en ademt het meer ozon in;
• ziekte maakt het kind nog gevoeliger (bv. bij koorts, diarree, braken of kinderen met bv. astma, suikerziekte, hart- en vaatziekten of nierziekten, ...);
• Sommige geneesmiddelen verhogen de gevoeligheid voor hitte en/of zonnestralen, of versterken de gevolgen ervan: informeer op voorhand bij de arts of apotheker
- of zij een negatief effect kunnen hebben op de gezondheid gedurende een hitteperiode
- of de dosis aangepast moet worden;

• milieu-invloeden: windstilte, aanwezigheid van andere luchtverontreiniging zoals uitlaatgassen, fijn stof, …;

• lokale factoren: in een stad is het steeds een paar graden warmer dan op het platteland, aan zee of in een bos.

Tips om ziekte door hitte en ozon te voorkomen

RUST
• Beperk lichamelijke inspanningen (sport- en spelactiviteiten, ravotten) en laat de kinderen frequent rusten
• Verleg inspannende activiteiten naar koelere dagen of naar koelere perioden van de dag. ’s Ochtends vroeg (en ’s avonds laat) is er ook minder ozon in de lucht. Vóór 11 uur (of na 22 uur) zijn de veiligste uren van de dag.
• kies voor rustigere activiteiten in een (koele) binnenruimte;

KOELTE
• Zoek de koelte op en/of koel het kind regelmatig af (douche, bad, zwembad, besprenkelen met water, …);
• Blijf binnen, maar hou de zon buiten. In de binnenlucht is er minder ozon dan in de buitenlucht;
• Verlucht, hou de slaapkamer fris, maar stel de kinderen niet bloot aan tocht. Een ventilator doet de warme lucht circuleren, maar geeft weinig of geen verkoeling;
• Pas de kleding aan: lichte kleding (katoen), licht van kleur, hoed of petje tegen de zon. Gebruik een zonnecrème (factor = 30), zonnebril en een zonnescherm/ parasol. Stel baby’s < 1 jaar niet rechtstreeks bloot aan de zon, laat ook bij de oudere kinderen een T-shirt aan;
• Pas het menu aan (beter licht verteerbare voeding). Als je een zware maaltijd moet verteren zal je lichaamstemperatuur extra stijgen. Bewaar het voedsel steeds koel (1-5 °C) om bederving tegen te gaan;
• Laat kinderen nooit achter in een geparkeerde auto. Door de zon loopt de temperatuur in enkele minuten heel hoog op, zelfs met een open raam. Vermijd lange autoritten.
• verwittig onmiddellijk de dokter of hulpdiensten (100 of 112) bij tekenen van uitputting of hitteslag.

DRINKEN
• Kinderen tot 6 maanden:
borstvoeding: vaker aanleggen, op vraag van de baby, indien nodig om het uur
flesvoeding: meer flesvoeding aanbieden op het moment van de voeding
Bij extreme hitte kan je eventueel aan kinderen die flesvoeding krijgen een kleine hoeveelheid orale rehydratieoplossing geven (te verkrijgen bij de apotheek). Dit mag niet ten koste gaan van de dagelijkse melkvoedingen en wordt daarom best tussen de maaltijden gegeven.
Bij borstvoeding wordt dit niet aangeraden en dien je het kind enkel extra aan te leggen;
• Kinderen vanaf 6 maanden: meer en vaker drinken dan gewoonlijk. Beter vaker kleinere hoeveelheden dan grote hoeveelheden in 1 keer.
Zij krijgen bij voorkeur plat water, als tweede keuze vers ongezoet (verdund) fruitsap, lichte kruidenthee, afgekoelde bouillon,… Geef ze drinken vóór ze dorst hebben, een kind heeft pas dorst als het al licht uitgedroogd is. Moeders die borstvoeding geven moeten ook extra drinken.
• Vermijd cafeïnehoudende (thee, cola, koffie, …) en gesuikerde dranken. Zij verstoren de natuurlijke vochtregulatie van het lichaam. Te koude dranken kunnen buikkrampen geven;
• Hou baby’s en jonge kinderen in het oog en wees alert voor tekenen van uitdroging.


Laatst bijgewerkt: maart 2022

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram