Trigeminusneuralgie: zenuwpijn in het aangezicht
In dit artikel
Trigeminusneuralgie: zenuwpijn in het aangezicht
dossier
Trigeminusneuralgie is een chronische aandoening die intense, plotselinge pijnaanvallen in (een kant van) het gezicht veroorzaakt. De aangezichtspijn voelt aan als elektrische schokken, en is zo scherp en intens dat het een grote impact kan hebben op het dagelijks leven van de patiënt.
Lees ook: Neuropathische pijn of zenuwpijn
Aangezichtspijn: trigeminusneuralgie
Trigeminusneuralgie is een aandoening waarbij de nervus trigeminus, een van de belangrijkste zenuwen in het gezicht, is aangetast. Deze zenuw, ook wel de drielingzenuw genoemd, geeft gevoelsinformatie vanuit het gezicht door naar de hersenen.
De eerste tak in de zenuw is verantwoordelijk voor het gevoel van het voorhoofd en de ogen. De tweede tak verzorgt het middenstuk van het gezicht: de wang- en neusregio, de bovenkaak, het bovengebit en de neusbijholten. De derde tak gaat naar de onderkaak, het ondergebit, de tong en de kin.
De aangezichtspijn kan in korte episodes optreden, variërend van enkele seconden tot twee minuten, en kan gedurende een dag meerdere keren voorkomen. De pijn wordt vaak uitgelokt door dagelijkse handelingen zoals praten, eten, tandenpoetsen of zelfs aanraking van het gezicht.
Lees ook: Wat is clusterhoofdpijn en wat kan je er tegen doen?
Oorzaken van trigeminusneuralgie
De meest voorkomende oorzaak van trigeminusneuralgie is druk op de trigeminuszenuw, wat kan leiden tot beschadiging of irritatie van de zenuw. De mogelijke oorzaken zijn:
- Vasculaire compressie: De meeste gevallen van trigeminusneuralgie worden veroorzaakt door een bloedvat dat tegen de trigeminuszenuw drukt. Dit veroorzaakt irritatie van de zenuw, wat leidt tot de kenmerkende pijnscheuten. Deze druk kan ontstaan door ouderdom, wanneer bloedvaten in de hersenen verwijden en in contact komen met de zenuw.
- Multiple sclerose (MS): Bij mensen met MS kan trigeminusneuralgie optreden als gevolg van demyelinisatie van de trigeminuszenuw. MS veroorzaakt schade aan de beschermende laag van de zenuwvezels, wat kan leiden tot zenuwpijn.
- Tumoren: Een zeldzame oorzaak van trigeminusneuralgie is een tumor die druk uitoefent op de trigeminuszenuw. Dit kan resulteren in aanhoudende pijnklachten.
- Letsel of trauma: Hersenletsel, een operatie in de buurt van de trigeminuszenuw, of een ongeval dat de zenuw beschadigt, kan ook leiden tot trigeminusneuralgie.
- Idiopathisch: In sommige gevallen is de exacte oorzaak van trigeminusneuralgie niet duidelijk. Dit wordt idiopathische trigeminusneuralgie genoemd.
Lees ook: Wat is arteriitis temporalis (hoofdpijn bij de slaap)?
Symptomen van trigeminusneuralgie
De symptomen van trigeminusneuralgie zijn vaak zeer specifiek en kunnen variëren in intensiteit. De belangrijkste symptomen zijn:
- Plotselinge, intense pijnscheuten: De pijn komt meestal plotseling op en duurt enkele seconden tot twee minuten. Het voelt aan als een scherpe, stekende pijn of een elektrische schok.
- Gelokaliseerde pijn: De pijn komt vaak voor aan één kant van het gezicht en is meestal gelokaliseerd in de kaak, wangen, lippen of ogen. Bij sommige patiënten kan de pijn zich uitbreiden naar andere delen van het gezicht.
- Uitlokkende factoren: Activiteiten zoals eten, praten, lachen, tandenpoetsen, scheren, of zelfs een lichte aanraking van het gezicht kunnen een pijnaanval uitlokken.
- Cyclisch patroon: De pijn komt in aanvallen voor, die enkele dagen, weken of maanden kunnen aanhouden, gevolgd door periodes van pijnvrij zijn.
Lees ook: Podcast: omgaan met pijn
Diagnose van trigeminusneuralgie
De diagnose trigeminusneuralgie wordt meestal gesteld op basis van de medische geschiedenis van de patiënt en een beschrijving van de symptomen. De arts zal via beeldonderzoek (scan) de pijn lokaliseren en andere oorzaken van aangezichtspijn uitsluiten.
Behandelingen voor trigeminusneuralgie
Medicatie is meestal de eerste stap in de behandeling van trigeminusneuralgie. Als de aangezichtspijn daarmee onvoldoende verholpen is, kunnen injecties de pijn eventueel tijdelijk verlichten.
Wanneer medicatie niet effectief is of wanneer de bijwerkingen te ernstig zijn, kan een chirurgische ingreep overwogen worden. De meest gebruikte procedures zijn:
- Microvasculaire decompressie: Dit is een operatieve ingreep waarbij de chirurg het bloedvat dat tegen de trigeminuszenuw drukt, verplaatst of verwijderd. Deze procedure heeft een hoog slagingspercentage en kan blijvende verlichting van de pijn bieden.
- Stereotactische radiochirurgie (Gamma Knife): Dit is een minimaal invasieve procedure waarbij gerichte straling wordt gebruikt om de trigeminuszenuw te beschadigen, waardoor de pijnsignalen worden geblokkeerd. Deze procedure is effectief in veel gevallen van trigeminusneuralgie.
- Balloncompressie: Bij deze procedure wordt een ballon opgeblazen bij de trigeminuszenuw, waardoor de zenuw wordt samengedrukt en de pijnsignalen worden geblokkeerd.
Lees ook: Soorten pijnstillers en verschil in werking
Leven met aangezichtspijn
Trigeminusneuralgie kan een enorme impact hebben op het dagelijks leven. Patiënten leven vaak in angst voor een nieuwe pijnaanval en kunnen zich terugtrekken uit sociale situaties. Het is belangrijk om effectieve strategieën te ontwikkelen om met de aandoening om te gaan en de kwaliteit van leven te behouden. Enkele tips voor het omgaan met trigeminusneuralgie zijn:
- Identificeer triggers: Probeer activiteiten of situaties die pijnaanvallen uitlokken te vermijden. Dit kan helpen om de frequentie van de aanvallen te verminderen.
- Stressmanagement: Stress kan een belangrijke trigger zijn voor pijnaanvallen. Het beoefenen van ontspanningstechnieken zoals yoga, meditatie en ademhalingsoefeningen kan helpen om stress te verminderen.
- Ondersteuning zoeken: Trigeminusneuralgie kan een eenzame en isolerende ervaring zijn. Het is belangrijk om steun te zoeken, zowel van vrienden en familie als via steungroepen of online gemeenschappen.
Bronnen:
https://www.uzleuven.be
https://www.uzleuven.be
auteur:
Sofie Van Rossom,
gezondheidsjournalist