Slaappillen met en zonder voorschrift: wat is het effect?

In dit artikel
Slaappillen met en zonder voorschrift: wat is het effect?

dossier

Uit onderzoek blijkt dat 30 procent van de volwassen bevolking in België met slaapproblemen kampt. Belgen zijn dan ook koploper als het op het gebruik van slaappillen aankomt. Maar er zijn risico’s aan verbonden: slaapmedicatie maakt je overdag minder geconcentreerd en als je ze te lang inneemt, zal je er ook afhankelijk van worden.

Lees ook: Verhoogt het gebruik van slaapmiddelen je kans op dementie?

Soorten slaapmiddelen

Getty_slaappillen_slaapmiddelen_2023.jpg

© Getty Images

Slaapmiddelen kan je indelen in middelen die vrij te verkrijgen zijn - de natuurlijke middelen op basis van kruiden - en slaappillen op voorschrift. Bij de pillen op voorschrift ligt het onderlinge verschil in de werkingsduur en de tijdsduur totdat ze effect hebben. De kortwerkende middelen of de ‘inslapers’ geven je een gevoel van ontspanning, zodat je sneller inslaapt. Ze zijn relatief snel uitgewerkt, waardoor je overdag minder suf bent. Langwerkende slaappillen hebben een langere werkingsduur, zodat je langer kan doorslapen.

Lees ook: Podcast over slaap: hoe kan je je nachtrust verbeteren?

Slaappillen op voorschrift

De meeste slaappillen op voorschrift zijn benzodiazepines, zoals loprazolam of lormetazepam. Het zijn middelen die chemisch zijn samengesteld en een kalmerende werking hebben. Ze helpen om sneller in te slapen en langer door te slapen. Maar ze kunnen ook de kwaliteit van je slaap aantasten en je zal na verloop van tijd een tolerantie voor de medicatie inbouwen. Je normale dosis volstaat dan niet meer om hetzelfde effect te verkrijgen, dus heb je een hogere dosis nodig.

Aangezien benzodiazepines langer dan acht uur werken, stapelt de stof zich op in je lichaam. Daardoor krijg je overdag last van sufheid, concentratiestoornissen en een verminderd reactievermogen. Ook kan je ontwenningsverschijnselen ervaren als je plots stopt met het middel. Neem slaapmedicatie dus enkel in overleg met je arts en houd je aan de voorgeschreven periode.

Lees ook: Hoe kan je de risico's van slaap- en kalmeringsmiddelen beperken?

Slaappillen zonder voorschrift

Slaapmiddelen zonder voorschrift bevatten doorgaans kruiden, zoals valeriaan, passiflora, lavendel, citroenmelisse of een combinatie. Deze kruiden maken je rustiger, want ze werken tegen stress en angst. Soms zijn er vitamines of mineralen aan toegevoegd, bijvoorbeeld magnesium. De meeste plantaardige slaapmiddelen bevatten ook melatonine, een hormoon dat ons lichaam van nature aanmaakt om in slaap te kunnen vallen en door te slapen. Volgens experten zijn deze middelen veiliger dan de klassieke slaappillen, maar je bent toch maar beter voorzichtig met het innemen van melatonine.

Je melatonineproductie kan je overigens zelf ook stimuleren door je overdag veel bloot te stellen aan daglicht. Verder is het belangrijk dat je het donker maakt twee uur voordat je naar bed gaat. Zo weet je lichaam dat het melatonine mag aanmaken.

Lees ook: 11 symptomen van (chronisch) slaaptekort

Placebo-effect

Een nadeel van natuurlijke middelen is volgens Inge Declercq, slaapexpert aan het UZA, dat er een placebo-effect is. Dat is zelfs 30 procent bij zo’n pil. Daardoor denk je dat je beter slaapt, maar na twee weken is dat resultaat alweer verdwenen. Doordat je het effect wil behouden, zal de drempel naar klassieke slaapmedicatie lager zijn. 
Bij slaapproblemen is slaapmedicatie dus een optie, maar bespreek met je arts bij de opstart ook meteen een afbouwschema. Overweeg ook alternatieve mogelijkheden, zoals ontspanningstechnieken of slaaptherapie.

Lees ook: Kan een supplement melatonine helpen bij kinderen met slaapproblemen?

Bronnen:
https://www.vrt.be
https://www.gezondheidenwetenschap.be

auteur: Sara Claessens, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: april 2023

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram