Gerelateerde artikels
Komt er eindelijk een doeltreffend malariavaccin?
nieuws
Er lijkt eindelijk een doorbraak in de maak in de zoektocht naar een doeltreffend vaccin tegen malaria, de ziekte die vooral in Afrika ieder jaar nog het leven kost aan honderdduizenden mensen, in de eerste plaats kinderen. Een test van een Brits kandidaat-vaccin leverde namelijk hoopgevende resultaten op. Als deze bevestigd worden in een grotere studie, zouden er al snel 200 miljoen doses per jaar geproduceerd kunnen worden.
Volgens schattingen sterven er ieder jaar nog 400.000 mensen aan malaria, een infectieziekte veroorzaakt door parasieten die via een muggenbeet in het lichaam terecht komen. Ongeveer 270.000 van die dodelijke slachtoffers zijn kinderen. In 2019 werden er in totaal zo’n 229 miljoen gevallen van malaria opgetekend. Vooral in Sub-Sahara-Afrika is de ziekte een enorm probleem.
Lees ook: Nieuwe malariamug verspreidt zich razendsnel
Erg complex
Hoewel de eerste wetenschappelijke publicatie over een malariavaccin dateert uit 1910 en er al meer dan 140 versies getest zijn op mensen, is er nog altijd geen doeltreffend malariavaccin beschikbaar. Dat komt omdat de malariaparasiet erg complex is, met meer dan vijfduizend genen. Ter vergelijking, het coronavirus heeft slechts twaalf genen. Maar mogelijk hebben onderzoekers van de Universiteit van Oxford, die ook meegewerkt hebben aan een coronavaccin, nu toch een goede oplossing gevonden.
Werkzaamheid van 77 procent
De Britse onderzoekers ontwikkelden een kandidaat-vaccin, R21/Matrix genaamd, en onderwierpen het aan een test bij 450 kinderen van 5 tot 17 maanden oud in het Afrikaanse land Burkina Faso. Na het toedienen van de vaccins, dat plaatsvond midden 2019, werden de kinderen een jaar lang opgevolgd. Uit de analyse bleek dat het vaccin een werkzaamheid van 77 procent haalde. Het is de eerste keer dat een malariavaccin beter doet dan de minimumgrens van 75 procent, vooropgesteld door de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO). Tot nu toe was de hoogst behaalde score van een kandidaat-vaccin 55 procent.
Lees ook: Kunnen we malaria uitroeien?
Grootschaligere studie
Deze veelbelovende resultaten moeten wel nog bevestigd worden in een grootschaligere studie. De onderzoekers zullen het kandidaat-vaccin deze keer testen bij zo’n 4800 kinderen in vier Afrikaanse landen – Mali, Burkina Faso, Tanzania en Kenia. Als alles goed gaat, kan het vaccin mogelijk in de komende twee jaar goedgekeurd wordt voor gebruik.
Volgens de wetenschappers zouden er daarna al snel minstens 200 miljoen doses per jaar kunnen worden geproduceerd. Dat zou een belangrijke stap zijn in de strijd tegen malaria, waarbij de WGO zich tot doel heeft gesteld om het aantal gevallen van malaria en het aantal malariadoden met minstens 90 procent te verminderen tegen 2030.
Lees ook: Wat kan je zelf doen om malaria te voorkomen?
auteur:
Andy Furniere,
gezondheidsjournalist
