Wat zijn de symptomen van het gebroken hart syndroom?

dossier Het gebroken hart syndroom is een vorm van hartspierziekte of cardiomyopathie, die kan optreden bij heftige emoties, zoals bijvoorbeeld het weggaan of overlijden van een geliefd persoon, maar ook bij andere traumatische ervaringen zoals een ongeval of een natuurramp, bij hevige pijn, na een operatie... zelfs bij een woedeuitbarsting. Ook positieve gebeurtenissen kunnen een 'gebroken hart' uitlokken, bijvoorbeeld winst bij een sportwedstrijd of de lotto, een verrassingsfeestje...

De symptomen lijken op een hartaanval (pijn in de borst, kortademigheid...). De aandoening verdwijnt meestal na enkele dagen tot weken en is meestal goed te behandelen. In zeldzame gevallen kan het dodelijk zijn.
Het syndroom wordt meer gezien bij vrouwen dan bij mannen, en dan vooral na de menopauze.

Lees ook: Een overslaande hartslag of extrasystole: wat is het en wat kan je eraan doen?

Wat is het gebroken hart syndroom?

Het is een eerder zeldzame en meestal voorbijgaande vorm van hartspierziekte of cardiomyopathie waarbij de hartspier acuut verzwakt is.
De aandoening bestaat al heel lang, maar werd pas in de jaren negentig voor het eerst beschreven door Japanse cardiologen. Ze noemden het Tako-Tsubo cardiomyopathie (TTC), naar een Japanse keramieken pot die gebruikt wordt als inktvisval: een bolle pot met een smalle nek waardoor de inktvis die erin zwemt, er niet meer uit kan. Vandaar soms ook de naam 'viskruik-cardiomyopathie'. Tijdens het samentrekken neemt het hart namelijk de vorm van deze inktvisval aan omdat de punt van het hart, de apex, stilstaat ('akinesie') en opbolt als een ballon. Vandaar dat men soms ook spreekt van 'apical ballooning syndroom'. Een andere benaming is stresscardiomyopathie.

Wat zijn de oorzaken van het gebroken hart syndroom?

123-txt-cardiomyopathie-06-16.jpg

Takotsubo-cardiomyopathie wordt meestal uitgelokt door een heftige fysieke of emotionele stressvolle gebeurtenis, zoals een onverwacht overlijden van een familielid of vriend, een gebroken liefdesrelatie of echtscheiding, een hevige ruzie, verlies van werk, een ongeval, hevige angst, een inbraak, een blikseminslag, een aardbeving, maar ook verlies of winst bij een sportwedstrijd of een kansspel, een onverwachte blijde gebeurtenis...


Andere mogelijke oorzaken:

  • traumatische fysieke gebeurtenissen, zoals een epileptische aanval, een zware astma-aanval, hevige pijn, een chirurgische ingreep, een hersenvliesbloeding...;
  • bepaalde geneesmiddelen, zoals een adrenalinespuit bij een allergische aanval en sommige antidepressiva
  • illegale drugs (bijvoorbeeld cocaïne) of een ontwenningskuur.


De symptomen ontstaan plots en vrijwel onmiddellijk na de stresserende gebeurtenis.
Soms zou het syndroom ook kunnen optreden zonder direct verband met een stressvolle gebeurtenis.

Lees ook: EMDR: therapie voor verwerking van trauma

Hoe ontstaat het gebroken hart syndroom?

Het ontstaan van Tako-Tsubo-cardiomyopathie is nog niet volledig duidelijk, maar wetenschappers vermoeden dat het te maken heeft met de interactie tussen stresshormonen (het neurohormonale systeem) en het hart. Een mogelijke verklaring is dat een overmatige activatie van het ‘sympathische autonome zenuwstelsel’ een rol speelt. Dit systeem wordt geactiveerd in stressvolle "vecht-of-vlucht"-situaties, wat leidt tot een verhoogde afgifte van adrenaline en andere stresshormonen. Deze hormonen kunnen tijdelijk de bloedtoevoer naar het hart verstoren en grote schommelingen in de bloeddruk veroorzaken, wat resulteert in een verminderde pompfunctie van het hart. Een andere mogelijke verklaring is dat Tako-Tsubo-cardiomyopathie ontstaat door een ontstekingsreactie of een abnormale immuunrespons op stress.

Lees ook: Hoe kan je ongemerkt een hartaanval hebben?

Waarom komt het syndroom meer voor bij vrouwen?

Negen op tien patiënten met het gebroken hart syndroom zijn vrouwen, meestal oudere vrouwen na de menopauze. Van de vrouwen die in een ziekenhuis worden opgenomen met klachten die een hartaanval doen vermoeden, zou zowat 10 % in feite lijden aan het gebroken hart syndroom.
Vermoed wordt dat de hartcellen van vrouwen na de menopauze gevoeliger zijn voor stresshormonen door de lagere oestrogeenwaarden. Ook zou het kunnen dat mannen meer adrenalinereceptoren op de cellen van hun hart hebben, waardoor ze beter bestand zijn tegen die stresshormonen.

Lees ook: 8 mogelijke symptomen van een hartaanval bij vrouwen

Wat zijn de symptomen van het gebroken hart syndroom?

De klachten van het gebroken hart syndroom lijken sterk op die van een hartinfarct. Ongeveer 2 tot 5 % van de patiënten die omwille van een acute hartaanval in het ziekenhuis worden opgenomen, blijken in feite te lijden aan het gebroken hartsyndroom. De duidelijkste symptomen zijn een drukkend gevoel of pijn in de borst, kortademigheid en hartkloppingen.

Lees ook: Mogelijke oorzaken van kortademigheid

Wat is het verschil tussen gebroken hart syndroom en een hartinfarct?

123-anatom-soorten-cardiomyopathie-06-16.jpg
Het grote verschil tussen het gebroken hartsyndroom en een hartinfarct is dat bij een hartinfarct de kransslagaders vernauwd zijn. Een tweede verschil is dat de hartspier bij een hartinfarct meestal permanent beschadigd wordt. Het hart herstelt zich bij het gebroken hartsyndroom bovendien vrij snel, terwijl na een hartinfarct het herstel maanden duurt en er vaak blijvende schade is.

Lees ook: Hoe herken je een hartstilstand?

Is het gebroken hart syndroom gevaarlijk?

Het gebroken hart syndroom is meestal een tijdelijk fenomeen dat na enkele dagen of weken volledig geneest, zonder blijvende letsels. De kans dat je het later nog eens een krijgt, is zeer klein, maar kan niet uitgesloten worden.
In ongeveer 20 % van de gevallen treden complicaties op, zoals een sterk verlaagde bloeddruk gevolgd door een levensbedreigende cardiogene shock, vocht in de longen (longoedeem), een bloedklonter of ernstige hartritmestoornissen. Daarom word je tijdens de eerste dagen in het ziekenhuis intensief opgevolgd. Mogelijk hebben mensen die het gebroken hart syndroom hebben doorgemaakt, een licht verhoogde kans om later een beroerte of CVA te krijgen.

Hoe wordt het gebroken hart syndroom behandeld?

De behandeling is vergelijkbaar met de behandeling van een hartinfarct maar de duur van behandeling is doorgaans veel korter. Om de klachten aan te pakken, word je tijdelijk behandeld met geneesmiddelen, zoals betablokkers en/of ACE-inhibitoren, om het herstel van hartspierfunctie te ondersteunen. Mogelijk zal je ook tijdelijk een antistollingsmiddel moeten nemen.
In geval van complicaties, zoals een te lage bloeddruk of longoedeem, zullen tijdelijk aangepaste geneesmiddelen toegediend worden, bijvoorbeeld een plasmiddel (diureticum).

Meestal is verdere behandeling niet nodig. 

Lees ook: Wat zijn bètablokkers en wat zijn de bijwerkingen?

Bronnen: 
https://my.clevelandclinic.org
https://www.ahajournals.org
https://www.health.harvard.edu
https://www.nejm.org
https://www.sciencedirect.com


Laatst bijgewerkt: november 2024

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram