Ziekenhuis-supplementen zorgen voor onaangename verrassingen

nieuws In België betaalt de patiënt zelf remgelden en supplementen. Die supplementen nemen de laatste jaren toe. Het Federaal Kenniscentrum voor de gezondheidszorg (KCE) stelde vast dat naast de kamerkeuze vooral de duur en de frequentie van ziekenhuisopnames grote verschillen in supplementen veroorzaken. Vooral voor chronisch zieken kunnen die supplementen een zware financiële last betekenen. Daarnaast zijn er ook grote verschillen tussen de regio’s en de ziekenhuizen onderling.
Supplementen zijn de bedragen (inclusief de niet terugbetaalde medische en persoonlijke kosten) die de patiënt naast remgelden betaalt voor honoraria, kamer en materiaal. Ze worden aangerekend bij ziekenhuisopname, maar ook voor een ambulante verzorging. Ziekenhuizen en artsen hebben een grote mate van vrijheid in het vaststellen van deze prijzen. Volgens recente studies van de mutualiteiten stegen de supplementen tussen 2002 en 2004 met 21%. De oorzaak hiervan zijn vooral artsenhonoraria en medisch materiaal.
Het KCE baseerde zich voor haar studie op een steekproef van gegevens van alle mutualiteiten. De studie leert dat in 2003 ongeveer 40% van de bevolking supplementen betaalde. Het gemiddelde bedrag aan supplementen bedroeg €60. Dit gemiddelde verbergt echter grote verschillen tussen patiënten: ongeveer 300.000 patiënten betaalden meer dan €500 supplementen en 140.000 patiënten zelfs meer dan €1.000.
Dit is onder meer te verklaren door een sterk regionaal verschil tussen de ziekenhuizen : de supplementen zijn veel hoger in Brussel, Luik en (in mindere mate) in Luxemburg. De grootste verschillen worden gevonden voor honorarium- en kamersupplementen. In een Brussels ziekenhuis ligt de prijs voor een éénpersoonskamer ongeveer €50 per dag hoger dan in Antwerpen. De honorariumsupplementen voor heelkunde voor patiënten in een éénpersoonskamer zijn 40 tot 60% hoger in Brussel en Luik dan in Antwerpen.
In éénpersoonskamers worden zoals verwacht de hoogste supplementen gevraagd. Zwakkere socio-economische groepen worden in principe beschermd tegen kamer - en honorariumsupplementen. Uit het rapport blijkt trouwens dat deze maatregelen deze mensen effectief bescherming bieden. Bij diegenen die frequenter worden opgenomen of langer in het ziekenhuis liggen, wordt deze bescherming wel deels teniet gedaan.
Ambulante supplementen zijn over het algemeen lager dan ziekenhuissupplementen en hangen er ook vaak mee samen.
Als patiënt is het zeer moeilijk om de prijzen tussen de ziekenhuizen te vergelijken. Hetzelfde gebrek aan duidelijkheid doet zich voor bij de ambulante zorgverlening, bijvoorbeeld bij een behandeling door een specialist zonder ziekenhuisopname. Deze gebrekkige transparantie maakt het moeilijk een bewuste keuze te maken en kan soms voor onaangename verrassingen zorgen. Het KCE pleit voor de invoer van duidelijke regels over de wijze waarop deze informatie aan de burger én de overheid moet worden doorgegeven.
Het KCE beveelt aan om de bescherming tegen hoge supplementen niet enkel te laten afhangen van socio-economische criteria, maar ook rekening te houden met de duur van de ziekenhuisopname en om specifieke maatregelen uit te werken voor chronische zieken, dus mensen met herhaalde supplementen. De recente beleidsmaatregelen zijn stappen in die richting.
De volledige tekst van de studie is beschikbaar op de website van het KCE: www.kenniscentrum.fgov.be (rubriek publicaties)