Gerelateerde artikels
RSV-vaccin bij baby’s en volwassenen: effectiviteit, prijs, bijwerkingen
In dit artikel
RSV-vaccin bij baby’s en volwassenen: effectiviteit, prijs, bijwerkingen
dossier Het RSV, of Respiratoir Syncytieel Virus, is elke winter verantwoordelijk voor tal van luchtweginfecties. Het veroorzaakt ongeveer 80% van de bronchiolitisgevallen bij zuigelingen. Bij volwassenen kan de infectie leiden tot longontsteking. Een RSV-vaccin is de beste preventie.
Lees ook: RSV: symptomen, behandeling en risico's van bronchiolitis
Wat moet je weten over RSV?
© Getty Images
In België circuleert het respiratoir syncytieel virus (RSV) het hele jaar door. Het is echter vooral actief van oktober tot maart, met een piek in infecties in december. Het virus is zeer besmettelijk.
De infectie uit zich meestal als een gewone verkoudheid. Bij ongeveer een kwart van de zuigelingen zakt de infectie echter naar de lagere luchtwegen, wat bronchiolitis veroorzaakt. Bij kwetsbare volwassenen kan het zich ontwikkelen tot longontsteking. Deze complicaties kunnen ziekenhuisopname vereisen.
De immuniteit na een eerste infectie is gedeeltelijk en van korte duur, waardoor iemand meerdere keren in zijn leven opnieuw geïnfecteerd kan worden.
Lees ook: Bronchiolitis: virale infectie van de onderste luchtwegen
Risico’s van een RSV-infectie
Bij zowel zuigelingen als ouderen kan RSV ernstig worden wanneer het virus de lagere luchtwegen bereikt, wat soms tot ernstige complicaties leidt.
Risico’s bij kinderen jonger dan 2 jaar: bronchiolitis
Bijna alle kinderen krijgen RSV vóór hun tweede verjaardag, soms al in de eerste levensmaanden. In de meeste gevallen veroorzaakt het slechts een verkoudheid, maar het kan leiden tot bronchiolitis wanneer het virus de bronchiën bereikt.
Ongeveer 1 op de 20 geïnfecteerde baby's moet worden opgenomen in het ziekenhuis, meestal vanwege ademhalingsproblemen of voedingsproblemen. Ziekenhuisopname maakt het mogelijk het kind te controleren, te hydrateren en de ademhaling te ondersteunen.
De meeste bronchiolitisgevallen betreffen gezonde kinderen onder de 2 jaar. Sommige baby's lopen meer risico:
- Premature baby's
- Zuigelingen jonger dan 6 maanden (en vooral jonger dan 3 maanden)
- Kinderen met hart- of longziekten
- Kinderen met een verminderde immuniteit
Risico’s bij volwassenen ouder dan 60 jaar: longontsteking
Bij mensen ouder dan 60 jaar kan RSV ook leiden tot ernstige vormen (longontsteking), vooral bij chronische ziekten zoals COPD, astma, hartfalen, diabetes of immunosuppressie. Personen ouder dan 75 jaar en bewoners van rusthuizen behoren tot de hoogste risicogroepen.
Lees ook: Wat kan je doen als je kind ’s nachts blijft hoesten?
Vaccinatie tegen RSV in België: voor wie?
In België is het nu mogelijk om je te beschermen tegen RSV.
RSV-vaccinatie bij baby
Er zijn twee opties om je kind te beschermen, maar slechts één is nodig:
- Vaccinatie van de moeder tijdens de zwangerschap (Abrysvo®): De moeder krijgt het vaccin tussen de 28e en 36e week van de zwangerschap, waardoor beschermende antilichamen via de placenta aan de baby worden doorgegeven. Deze beschermen de baby gedurende de eerste 5 à 6 maanden van het leven. Vooral aanbevolen als de baby geboren wordt tussen 1 september en 31 januari.
- Monoklonale antilichamen (Beyfortus®): Als de moeder niet tijdens de zwangerschap gevaccineerd werd, als de baby prematuur geboren is (voor 30 weken) of binnen twee weken na vaccinatie van de moeder, kan de zuigeling monoklonale antilichamen (nirsevimab) krijgen. Deze injectie beschermt de baby minstens 5 à 6 maanden tegen RSV. Toediening gebeurt bij voorkeur in het ziekenhuis rond de start van het RSV-seizoen. Een inhaalmoment kan worden georganiseerd bij de huisarts of via het ONE.
RSV-seizoen 2025-2026
|
© Getty Images
RSV-vaccinatie bij volwassenen van 60 jaar en ouder
Arexvy® (GSK) en Abrysvo® (Pfizer) kunnen individueel worden aangeboden aan:
- Personen ouder dan 75 jaar
- Volwassenen vanaf 60 jaar met risicofactoren: chronische longziekten, chronische nier- of hartziekten, ernstige obesitas (BMI =40), roken, diabetes, beroerte
- Bewoners van rusthuizen
- Immunogecompromitteerde patiënten (kanker, immunosuppressiva, transplantatie)
Het Superior Health Council adviseert vaccinatie in september of oktober, voor de piek van het RSV-seizoen.
Effectiviteit en beschermingsduur van het RSV-vaccin
Bij zuigelingen
- Beyfortus® beschermt 5 à 6 maanden, wat het volledige RSV-seizoen dekt.
- Abrysvo® bij zwangere vrouwen vermindert symptoomrijke infecties met 51% en ernstige vormen met 69% in de eerste 6 maanden van het leven van de baby.
Bij volwassenen
- Arexvy® en Abrysvo® verlagen het risico op ernstige lagere luchtweginfecties door RSV met 67-82%.
- Bescherming lijkt 2 à 3 RSV-seizoenen te duren, maar de opvolgingsgegevens zijn nog in onderzoek.
Bijwerkingen van het RSV-vaccin
De meeste bijwerkingen zijn mild en verdwijnen binnen enkele dagen.
Beyfortus®
- 0,7% lichte huiduitslag binnen 14 dagen
- Tijdelijke koorts en injectieplaatsreacties binnen 7 dagen
Abrysvo® (zwangere vrouwen en volwassenen)
- Pijn op de injectieplaats (41%)
- Hoofdpijn (31%)
- Spierpijn (27%)
Arexvy®
- Lokale reactie, vermoeidheid, spierpijn, koorts
- Zeldzame gevallen van Guillain-Barré-syndroom bij 60-plussers worden onderzocht
Kosten en terugbetaling van RSV-vaccinatie in België
Voor baby's
- Beyfortus® wordt terugbetaald door het RIZIV onder voorwaarden: moeder niet gevaccineerd, eerste RSV-seizoen van het kind, vaccinatie tijdens het RSV-seizoen (oktober-februari).
- Zonder terugbetaling: 777 euro, met terugbetaling: 12 euro
- Abrysvo® tijdens zwangerschap terugbetaald sinds januari 2025 bij bevalling in RSV-seizoen.
Voor volwassenen
- Arexvy® terugbetaald sinds augustus 2025 voor patiënten >65 jaar met institutionele opname of hoog risico door comorbiditeiten.
- Niet terugbetaald voor de algemene bevolking. Eén intramusculaire injectie.
- Zonder terugbetaling: Abrysvo® 186,01 euro, Arexvy® 191,49 euro
Conclusion
Conclusie
In België hangt de keuze tussen maternale vaccinatie en monoklonale antilichamen voor zuigelingen af van de geboortetijd en het advies van de arts. Voor volwassenen is vaccinatie vooral aan te raden voor kwetsbare personen. Overleg met je arts of kinderarts welke bescherming het meest geschikt is.
Bronnen:
auteur:
Olivia Regout,
gezondheidsjournalist
