Doe-het-zelf gezondheidszorg voor zestig(pluss)ers - deel 1
In dit artikel
Doe-het-zelf gezondheidszorg voor zestig(pluss)ers - deel 1
dossier
60 jaar kan misschien het nieuwe 40 zijn, maar in het lichaam begint er toch stilaan een en ander te veranderen. En soms gaat er al eens iets sputteren. Sommige van die stoorzenders kunnen via de levensstijl worden bijgestuurd, maar voor bepaalde gezondheidsproblemen zijn doktersadvies en tijdige behandeling een must. Bepaalde lichaamssignalen kunnen alarmbelletjes zijn van een (ernstige) ziekte.
Lees ook: Doe-het-zelf gezondheidszorg voor zestig(pluss)ers - deel 2
Zestig is het nieuwe veertig
Je bent zestig(plusser) en je wilt wat … Zestigers, zeventigers en zelfs tachtigers zijn niet meer die oude besjes van weleer die hun welverdiende pensioendagen slijten tussen de vier muren van hun huisje of in de beschermde omgeving van hun (moes)tuin. Hoewel de ‘oude van dagen’ van vandaag een zee aan vrije tijd hebben, komen velen zelfs tijd tekort. Ze zijn actief op alle vlakken, zorgen voor de kleinkinderen, klussen bij en storten zich zonder schroom op de sociale kanalen. Het zijn energieke vogels die genieten van de aangename dingen in het leven.
Deze maatschappelijke ‘well being’ en psychische ‘good feeling’ bij de senioren weerspiegelen zich ook in het medialandschap (denk aan televisieprogramma’s als Hotel Romantiek, The Voice senior) en worden (al dan niet online) gretig opgepikt door de culturele en toeristische sector. Er is een enorm aanbod aan workshops, (dag)trips, seniorenvakanties, single reizen voor ouderen, relatiebemiddeling voor 60-plussers … You name it.
Als we maar gezond zijn!
60 jaar kan misschien het nieuwe 40 zijn, in ons lichaam begint er toch stilaan een en ander te veranderen wanneer we in de buurt van die leeftijd komen. Het voelt niet meer hetzelfde als toen we jong(er) waren en hier en daar sputtert er al eens een ‘onderdeel’ van onze motor of carrosserie.
Die metamorfose is duidelijk zichtbaar langs onze buitenkant: we krijgen rimpeltjes, we worden grijs of kaal, onze huid zit niet meer zo strak…. Maar ook vanbinnen takelen we langzaam af. Onze spieren worden slapper, onze botten zijn fragieler, onze weerstand vermindert en onze weegschaal toont ongegeneerd een substantieel surplus… Kwaaltjes, ongemakken of (ernstige) ziektes durven meer en meer de kop opsteken en vragen een efficiënte aanpak: spijsverteringsproblemen, suikerziekte type 2, osteoporose, incontinentie, hart- en vaatziekten, dementie, evenwichtsstoornissen en duizeligheid … het risico om ermee geconfronteerd te worden, is groter naarmate we ouder worden.
Sommige stoorzenders in het lichaam (iets te hoge cholesterol of een lichte vorm van reuma) en zelfs diabetes type 2 kunnen via de voeding of levensstijl worden bijgestuurd, maar voor ernstige gezondheidsproblemen is een medische ingreep of een gepaste medicatie uiteraard een must. Vaak is het raadzaam om de behandeling zo snel mogelijk op te starten. Bij diabetes bijvoorbeeld kunnen mogelijke complicaties (hart- en vaatziekten) voorkomen worden als je in een vroegtijdig stadium van de ziekte wordt behandeld. Maar dat is niet altijd evident. Een (levensbedreigende) ziekte kan immers ongemerkt in het lichaam sluimeren vooraleer de eerste symptomen zichtbaar worden. Daarom is het raadzaam om jaarlijks de huisarts te contacteren voor een check-up zelfs als je nog geen klachten ondervindt (bloedanalyse, meten bloeddruk, prostaattest bij mannen) en om alert te zijn voor een aantal alarmbelletjes.
Laat jaarlijks ook je oogdruk controleren: een te hoge druk in de ogen voel je niet, maar die geeft een verhoogd risico op het ontstaan van glaucoom met afsterven van de oogzenuw en onomkeerbare oogschade. Het duurt lang voor je de gevolgen van een te hoge oogdruk in de gaten krijgt, maar ze kunnen dus zeer desastreus zijn.
Ook je gehoor verdient een test als je al eens vaker ‘wablief’ moet zeggen en als het moeilijk wordt om omgevingsgeluiden weg te filteren.
Lees ook: Doe eens de gehoortest
(H)erken de alarmbelletjes
Deze lichaamssignalen kunnen een voorbode zijn van een (ernstig) gezondheidsprobleem dat de nodige medische aandacht vraagt:
- De alarmsignalen voor hart- en vaatziekten zijn geslachtsgebonden. Bij mannen kondigt een hartaanval zich meestal aan door pijn in de borst, terwijl vrouwen eerder last hebben van misselijkheid, kortademigheid, hartkloppingen en flauwvallen. Door die diversiteit worden de symptomen bij vrouwen vaak (te) laat herkend. De reacties op de behandeling en medicatie zijn eveneens verschillend omdat vrouwen een ander hormonaal stelsel hebben: bij vrouwen vermindert aspirine de kans op een beroerte (CVA), maar niet op een hartinfarct; bij mannen is het net omgekeerd.
Lees ook: Meer vrouwen sterven door hart- en vaatziekten dan door borstkanker
- Geheugenverlies, problemen bij het plannen en organiseren, problemen bij het uitvoeren van eenvoudige taken, verwardheid in tijd en of ruimte, het vergeten van eenvoudige woorden, problemen met het herkennen van voorwerpen/geluiden/geuren, zaken op een verkeerde plaats leggen, slecht inschatten van situaties, sociaal isolement en veranderingen in de persoonlijkheid kunnen wijzen op dementie. Via een aantal testen kan een arts nagaan of het wel degelijk om dementie gaat, of eerder om een normaal geheugenverlies dat kan voorkomen bij een depressie bijvoorbeeld.
Lees ook: Dementie: tien signalen die kunnen wijzen op alzheimer
- Pijn, zwelling en stijfheid in een gewricht kunnen wijzen op artrose, dat is de meest voorkomende gewrichtsaandoening bij ouderen.
- Osteoporose geeft geen specifieke klachten en blijft daardoor vaak lange tijd onopgemerkt. In veel gevallen wordt het pas vastgesteld wanneer het bot zo verzwakt is dat je breuken oploopt.
Lees ook: Test: loop jij risico op osteoporose?
- Trillende ledematen in rusttoestand, moeilijker verloop van het stappen en spreken, vertraagd reactievermogen en voorovergebogen lichaamshouding zijn de belangrijkste symptomen van de ziekte van Parkinson.
Lees ook: Ziekte van Parkinson
- Vermoeidheid, kortademigheid, pijn in de benen tijdens het lopen, een constant dorstgevoel, een frequente behoefte om te plassen, oogklachten en moeilijk genezende wondjes kunnen wijzen op diabetes.
Lees ook: Alles wat je moet weten over diabetes
Troeven voor een rimpelloos bestaan
Ook je levensstijl kan je levenskwaliteit en -duur beïnvloeden. Voldoende beweging, een gezonde voeding en een goede nachtrust zijn essentiële factoren om lichaam en geest zo lang mogelijk op het juiste pad te houden. Het zijn zeer belangrijke troeven die je kunt inzetten om belagers zo lang mogelijk op afstand te houden en je leven zo rimpelloos mogelijk te laten verlopen...
Lees ook: Doe-het-zelf gezondheidszorg voor zestig(pluss)ers - deel 2
Bronnen:
www.gezondheidsnet.nl
www.uza.be
Laatst bijgewerkt: november 2020
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
