De impact van sociale media op de mentale gezondheid van jongeren

Getty_socialmedia_teen_2023.jpg

nieuws Sociale netwerken hebben de manier waarop jongeren naar de wereld kijken veranderd. Met een simpele "scroll" kan generatie Z alles zien, waar en wanneer ze maar willen. Maar dat heeft een keerzijde, zo blijkt. Jongeren die intensief gebruik maken van sociale media hebben drie keer meer kans op een depressie dan anderen.

Een precaire tijd voor de geestelijke gezondheid

De adolescentie is in vele opzichten een delicate tijd. Jongeren verkennen hun grenzen en laten hun identiteit gelden. Ze leggen ook een bijzondere nadruk op relaties. Zo willen ze er heel graag ‘bij’ horen, wat ze kwetsbaarder maakt voor sociale uitsluiting, discriminatie of stigmatisering. Gedrag dat sociale netwerken net kunnen versterken.

Het schaduwzijde van sociale netwerken

Op het eerste gezicht spelen sociale netwerken een vrij positieve rol. Ze bevorderen sociale contacten en helpen eenzaamheid te bestrijden. Bij overmatig gebruik kunnen ze echter angst, slaapstoornissen, stemmingswisselingen en zelfs depressies veroorzaken. Dat blijkt uit onderzoek. Hoe komt dat? 

  • Internetverslaving
Veel jongeren (en volwassenen) ontwikkelen een echte verslaving aan sociale netwerken. Dit is een psychologische stoornis die wordt gekenmerkt door een buitensporige behoefte om de platforms te gebruiken. Inloggen, scrollen, een like krijgen… Bijna elke actie stuurt een dopamine (beloningshormoon) rush naar de hersenen. Als een drug conditioneert dit genot ons gedrag. We blijven automatisch scrollen, zelfs als we dat eigenlijk niet meer willen. Deze verslaving heeft een echte impact op ons welzijn. Jongeren vinden het moeilijk om deze genotsprikkel in de echte wereld te vinden en verliezen hun belangstelling ervoor.

  • Gevoel van minderwaardigheid 
De adolescentie is een leeftijd waarop mensen het meest bang zijn voor afwijzing. Uiterlijk en reputatie zijn cruciaal voor jongeren. Op sociale netwerken kunnen foto's echter geretoucheerd en gefilterd worden, waardoor een discrepantie met de werkelijkheid ontstaat. Jongeren vergelijken zichzelf daardoor met onwerkelijke schoonheidsnormen, wat nefast is voor hun zelfbeeld. 

  • Impulsiviteit
Sociale netwerken zijn platforms waar je alles wat in je opkomt onmiddellijk kunt delen. Tieners hebben de neiging om te posten "op het moment zelf". Als de emotie is weggeëbd, kunnen ze spijt hebben van wat ze postten en zich schamen.

  • Cyberpesten
In België is naar schatting één op de drie jongeren al slachtoffer geweest van cyberpesten. Helaas durven te weinig tieners erover te praten uit angst dat de pesterijen zullen escaleren. Slachtoffers lijden aan slaapstoornissen, zelfbeschadiging of depressies die kunnen leiden tot zelfmoordgedachten. 

Lees ook: 1 op de 2 jongeren voelt zich verslaafd aan de smartphone

Hoe bescherm je de geestelijke gezondheid van je tieners?

Je kinderen verbannen van sociale netwerksites is natuurlijk niet de oplossing. Professionals uit de geestelijke gezondheidszorg bevelen in de eerste plaats aan jongeren bewust te maken van de risico's van sociale netwerken.

Tips voor ouders


  1. Houd de dialoog gaande met respect voor hun privacy. Informeer hen over de risico's van de platforms. Als je kinderen jou vertrouwen, zullen ze zich tot jou wenden in tijden van nood.
  2. Moedig je kinderen aan om in het echte leven met elkaar om te gaan, te sporten en uit huis te gaan. Geef het goede voorbeeld.
  3. Probeer de schermtijd zoveel mogelijk te beperken. Maak met hen afspraken over schermvrije zones in huis (bv. de slaapkamer). Het is ook aan jou om de regel te respecteren.
  4. Stel voor dat ze "likes" verbergen of meldingen blokkeren.
Er zijn hulpmiddelen om jongeren te helpen op sociale netwerken. Cybersquad is een zelfhulp- en informatieplatform door jongeren voor jongeren. Het behandelt alle problemen die men kan tegenkomen op sociale netwerken.

Lees ook: 19 tips voor veilige sexting en cyberseks

Bronnen: 
https://www.belgiqueenbonnesante.be
https://www.wsj.com 
https://publications.aap.org
https://www.cairn.info


Laatst bijgewerkt: januari 2023

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram