Overmatig boeren laten: wat kan je doen?
In dit artikel
Overmatig boeren laten: wat kan je doen?
dossier
Boeren is het ‘ontluchten’ van de maag via de slokdarm en mond. Dit is meestal een normale, gezonde reactie, omdat we de hele dag door lucht onbewust lucht inslikken. Overmatig boeren kan echter wijzen op een of andere aandoening, zoals aerofagie of supragastrisch boeren.
Lees ook: Wat is gastro-esofagaal reflux of maagzuur?
Veel boeren laten: oorzaak
Boeren is het ‘ontluchten’ van de maag via de slokdarm en mond. We slikken (ongemerkt) de hele dag door lucht in tijdens het eten, drinken of praten. Snel eten of drinken, drinken door een rietje, praten terwijl je eet, enzovoort zou de kans op boeren doen toenemen. Het maagvolume kan ook toenemen door gasvorming in de maag, zoals na het eten van sommige voedingswaren of na het drinken van koolzuurhoudende dranken.
Hierdoor ontstaat een opstapeling van lucht in de maag, wat leidt tot het uitzetten van de maag. Als gevolg daarvan gaat de sluitspier tussen de slokdarm en de maag, de slokdarmsfincter, zich ontspannen en kan de lucht in de maag via de slokdarm en de mond ontsnappen. Dit beschermt de maag tegen extreme uitzetting door luchtophoping. Dit kan gepaard gaan met het typische ‘boer’-geluid. Dit is dus heel normaal. Meestal lucht het laten van een boer op, en verdwijnt het opgeblazen gevoel.
Lees ook: Dyspepsie: een opgeblazen gevoel van de maag
Het kan ook zijn dat boeren laten een symptoom is van een andere aandoening, zoals een maagzweer, galstenen, dyspepsie, brandend maagzuur... In dat geval zijn er meestal ook andere klachten. Om het boeren aan te pakken, moet de onderliggende aandoening behandeld worden.
Wie overmatig veel boeren laat, kan ook te maken hebben met aerofagie of supragastrisch boeren.
Lees ook: 10 mogelijke oorzaken van een opgeblazen buik
Luchtslikken: aerofagie
Aerofagie of ‘luchthappen’ is een chronische aandoening waarbij tijdens het eten te veel lucht in de slokdarm terecht komt. In tegenstelling tot bij gewoon boeren, gaat die lucht niet naar de maag, maar wordt ze onmiddellijk weer uitgeblazen door een reactie in de slokdarm zelf.
Oorzaken aerofagie
Oorzaken kunnen onder andere zijn te snel eten, praten tijdens het eten, zuigen op harde snoepjes, kauwen op kauwgom, rietjes gebruiken, koolzuurhoudende dranken drinken of roken, maar aerofagie kan ook gerelateerd zijn aan medische aandoeningen en behandelingen. Bijvoorbeeld door:
- Een loszittend kunstgebit. Een slecht passend kunstgebit zorgt ervoor dat je mond meer speeksel (spuug) produceert. Als reactie daarop slik je meer. Hoe meer je slikt, hoe meer lucht je binnenkrijgt.
- Stress, angst of depressie. Onderzoekers blijven het verband bestuderen tussen specifieke gedragsstoornissen en aerofagie. We weten wel dat deze aandoeningen je ademhalingsfrequentie beïnvloeden. Verhoogde stress en angst kunnen zich uiten als een nerveuze tic, zoals het vaak naar binnen slurpen van meer lucht.
- Gebruik van een CPAP-machine voor obstructieve slaapapneu (OSA). Bij OSA vernauwt of sluit je luchtweg zich 's nachts gedeeltelijk, waardoor je slaap wordt verstoord. CPAP-machines (Continuous positive airway pressure) leveren een continue luchtstroom die je luchtweg openhoudt. Hierdoor ervaar je geen slaapstoornissen. Als je meer lucht uit de machine krijgt dan je lichaam kwijt kan, kan dit aerofagie veroorzaken.
Symtomen aerofagie
- Herhaaldelijk boeren: tot 120 keer per uur
- Overmatige winderigheid: meer dan 20 winden per dag
- Gas en pijn door de winderigheid
- Opgeblazen buik
- Uitgezette buik (zichtbare zwelling in je buik)
Behandeling aerofagie
- Verander je eetgewoontes. Kauw je eten langzaam en zorg ervoor dat je een stuk voedsel hebt doorgeslikt voordat je de volgende hap neemt. Neem slokjes uit een glas in plaats van een rietje, indien mogelijk. Voer gesprekken na - in plaats van tijdens - de maaltijd. Probeer bruisende dranken te vermijden, alsook kauwgom, pepermuntjes of harde snoepjes.
- Stop met roken. Stoppen met roken biedt een eindeloze lijst van gezondheidsvoordelen. Een daarvan is het verminderen van overmatige gasophoping in je darmen.
Als je aerofagie gerelateerd is aan een gezondheidsprobleem, moet je misschien:
- Een kunstgebit aangemeten krijgen dat goed past.
- De CPAP-behandeling aanpassen of overschakelen op automatische positieve luchtwegdruk (APAP). In plaats van een constante luchtstroom, stuurt APAP meer of minder lucht, afhankelijk van hoeveel je nodig hebt om je luchtweg open te houden.
- Stressgevoelens aanpakken. Door juist te ademen en meer mindful door het leven te gaan, kun je jezelf ervan weerhouden om extra lucht te happen om je angst te verlichten.
- Logopedie volgen. Als je leert om je ademhaling onder controle te houden, voorkom je dat je te veel lucht inademt als je probeert te praten.
Lees ook: Kan je best voor of tijdens de maaltijd drinken?
Bovenmaags boeren: supragastrisch boeren
Bij supragastrisch boeren oefent het middenrif druk uit op de maag, waardoor de lucht omhoog wordt geperst terwijl de bovenste slokdarmsfincter ontspant en via de mond wordt vrijgelaten. In tegenstelling tot het oprispen van de maag wordt de lucht die in de slokdarm wordt gezogen, onmiddellijk weer uitgestoten voordat het de maag bereikt. Recente studies over dit fenomeen hebben aangetoond dat supragastrisch boeren minder een fysiologisch probleem is en meer een psychologisch probleem. De meeste gevallen van overmatig supragastrisch boeren gaan gepaard met aandoeningen zoals een angststoornis of anorexia, en het boeren wordt meestal erger naarmate de stress of angst toeneemt.
Oorzaken van supragastrisch boeren
Oorzaken van supragastrisch boeren kunnenzijn:
- Kaak klemmen
- Een onaangenaam gevoel in de borststreek
- Het gevoel van een brok in de keel (globusgevoel)
- Hyperventilatie
- Spanningen in het lichaam
- Verkeerde houding
- Stress
- Verkeerd ademen
Behandeling supragastrisch boeren
- Therapie: Patiënten die last hebben van supragastrisch boeren hebben meestal ook een angststoornis, obsessieve compulsieve stoornis of een andere psychische aandoening die zich uit in het vrijwillig (hoewel onbewust) innemen van lucht en dan boeren. Er is enig succes geboekt bij patiënten die cognitieve gedragstherapie en logopedie hebben ondergaan.
- Baclofen: Baclofen is een GABA-B-receptoragonist die normaal gesproken wordt gebruikt als behandeling voor spierspasticaklachten, maar er is ook recent bewijs dat baclofen kan helpen bij het verbeteren van supragastrisch boeren.
- Dieet: Hoewel supragastrische oprispingen meestal los staan van andere oorzaken van oprispingen, kan het nuttig zijn om je eetpatroon aan te passen om de algehele kans op oprispingen te verminderen. Het elimineren van koolzuurhoudende dranken en voedingsmiddelen zoals kool, bonen en zemelen kan helpen om het oprispen van buikpijn te minimaliseren.
Lees ook: Een brok in de keel: onschuldig of niet?
Tips tegen boeren
Onderstaande tips en adviezen kunnen helpen het inslikken van lucht en het boeren te verminderen:
- Probeer stress en spanningen te vermijden. In periodes van stress slik je (ongemerkt) vaak veel meer lucht in.
- Eet en drink rustig en kauw goed, met je mond gesloten.
- Gebruik geen kauwgom, want tijdens het kauwen van kauwgom slik je veel lucht in.
- Het kan helpen om voordat je een hap of slok doorslikt, eerst de achterkant van je tong tegen uw gehemelte aan te drukken. Eventueel kan een logopedist je helpen een betere slikmethode aan te leren.
- Stop met roken.
- Gebruik een gezonde, gevarieerde en vezelrijke voeding.
Als je last hebt van veel boeren, kan je onderstaande producten beter vermijden, of met mate gebruiken:
- Koolzuurhoudende frisdranken en bier, en lightproducten.
- Nieuwe aardappelen, prei, ui, knoflook, peulvruchten, koolsoorten, paprika en spruitjes.
- Pruimen, meloen, radijs, onrijp fruit en grote hoeveelheden fruit (niet meer dan 2-3 stuks per dag).
- Eieren.
- Grote hoeveelheden suiker en/of vet.
- Noten.
- Scherpe kruiden en specerijen.
Laatst bijgewerkt: november 2024
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
