- nieuwsVitamine D op peil houden: wanneer heeft men een supplement nodig?
- boeken/interviewsDementie voorkomen of vertragen: beste medicijn is een gezonde levensstijl
- dossierPneumokokken: wie moet zich laten vaccineren?
- dossierKan je een vervroegde menopauze behandelen?
- dossierOorzaken en gevolgen van een vervroegde menopauze (POI)
Wat is goed om te eten bij botontkalking?
nieuws
Om botontkalking (osteoporose) zoveel mogelijk te beperken is het belangrijk om voldoende calcium en vitamine D binnen te krijgen. Botontkalking komt vaak voor bij vrouwen na de overgang en bij mannen boven de 70 jaar.
Calcium
Zuivelproducten zoals kaas, melk en yoghurt bevatten relatief veel calcium. Om 1000 mg calcium binnen te krijgen moet u per dag 40 gram kaas (2 plakken) en 550 gram (2-3 porties) melk(producten) gebruiken. Als u geen zuivelproducten kunt of wilt gebruiken, zijn plantaardige producten een alternatief. Groene groenten, noten en peulvruchten leveren ook calcium. U moet echter wel heel veel van deze producten eten om aan de calciumbehoefte te voldoen. Een ander alternatief voor zuivel is om te kiezen voor dezelfde soort producten maar dan op sojabasis. Sojaproducten zijn van nature arm aan calcium maar kunnen worden verrijkt met calcium, vitamine B en vitamine D tot op hetzelfde niveau als ‘normale’ zuivelproducten. Controleer altijd op de verpakking van het product of het verrijkt is met calcium.
Voor volwassenen tot 50 jaar geldt het advies om dagelijks 1000 mg calcium te nemen. Mensen van 50 jaar en ouder en jongere mensen met osteoporose wordt zelfs een iets hogere inname van 1200 mg geadviseerd. Dit in combinatie met tenminste 10 µg (=microgram) vitamine D. Bij personen die al kampen met botontkalking wordt een dagelijkse hoeveelheid van 20 µg vitamine D geadviseerd. Hierbij is zoveel mogelijk beweging essentieel om botten sterk te houden.
Voedingsbronnen rijk aan calcium
In de tabel vindt U een overzicht van de hoeveelheid calcium per product.
Soort voeding |
Portie ter indicatie |
Hoeveelheid Calcium |
Percentage van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid(=1000mg calcium) |
Zuivelproducten |
|
|
|
Melk |
1 beker 250 gram |
305 mg |
31% |
Sojamelk verrijkt met calcium |
1 beker 250 gram |
300 mg |
30% |
Sojamelk niet verrijkt met calcium |
1 beker 250 gram |
30 mg |
3% |
Yoghurt |
1 schaaltje 150 gram |
225 mg |
23% |
Sojadessert verrijkt met calcium |
1 schaaltje 150 gram |
180 mg |
18% |
Kaas |
1 plak 20 gram |
163 mg |
16% |
Tofoe |
1 plak 75 gram |
141 mg |
14% |
Groenten* |
|
|
|
Broccoli gekookt |
3-4 opscheplepels 200 gram |
66 mg |
7% |
Rucola rauw |
1 schaaltje 50 gram |
136 mg |
14% |
Boerenkool gekookt |
3-4 opscheplepels 200 gram |
360 mg |
36% |
Chinese kool gekookt |
3-4 opscheplepels 200 gram |
250 mg |
25% |
Gedroogde vijgen |
1 stuks 20 gram |
32 mg |
3% |
Bramen |
1 schaaltje 125 gram |
75 mg |
8% |
Noten |
|
|
|
Amandelen |
1 handje 25 gram |
71 mg |
7% |
Pistache noten |
1 handje 20 gram |
26 mg |
3% |
Hazelnoten |
1 handje 25 gram |
50 mg |
5% |
*Voor de groenten geldt het dat het belangrijk is om te variëren. De hier genoemde groenten zijn slechts een voorbeeld.
Indien u te weinig calcium binnenkrijgt, kan een calciumpreparaat gebruikt worden. Deze wordt dikwijls gecombineerd met een vitamine D-supplement. Doe dit altijd in overleg met uw arts. Teveel is niet goed; kies voor een preparaat met maximaal 100% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH).
Tot slot is het verstandig om een matig gebruik te maken van zout, alcohol of cafeïne bevattende dranken zoals koffie en cola. Door deze stoffen verliest het lichaam namelijk extra calcium via de urine.
Vitamine D helpt opname calcium
De hoeveelheid calcium die wordt opgenomen door het lichaam is sterk afhankelijk van vitamine D. Zonder vitamine D kan calcium nauwelijks worden opgenomen in de botten. Vitamine D wordt gevormd door ultraviolette straling op onze huid. In Nederland is de zon van maart-november sterk genoeg om vitamine D aan te maken in de huid. Daarvoor is het niet nodig om uitgebreid te zonnebaden. Een kwartier per dag in de buitenlucht met onbedekt hoofd en handen is voldoende.
Voor bepaalde groepen geldt dat zij een verhoogd risico hebben op een tekort aan vitamine D. Dit zijn vrouwen ouder dan 50 jaar en mannen ouder dan 70 jaar, mensen wiens huid volledig bedekt is, mensen die niet of nauwelijks buiten komen, en mensen met een donkere huidskleur.
Naast de productie van vit D door zonlicht komt vitamine D ook binnen met de voeding. Van nature rijk aan vitamine D zijn vette vis, visolie, ei en lever. Daarnaast worden zuivelproducten, margarine en bak- en braadproducten verrijkt met vitamine D. Dat is echter voor mensen die extra risico hebben op botontkalking niet voldoende. Voor hen geldt het advies dagelijks een vitaminesupplement te gebruiken.
|
|
Supplement nodig: |
|
Groep |
Dagelijkse behoefte |
Lichte huid met voldoende zonlichtblootstelling |
Lichte huid met |
0-4 jaar |
10 microgram per dag |
10 microgram per dag |
10 microgram per dag |
4-50 jaar (vrouwen) en 4-70 jaar (mannen) |
10 microgram per dag |
- |
10 microgram per dag |
50-70 jaar (vrouwen) |
10 microgram per dag |
10 microgram per dag |
10 microgram per dag |
Vanaf 70 jaar |
20 microgram per dag |
20 microgram per dag |
20 microgram per dag |