Gerelateerde artikels
Varkensgriep: Wat je zeker moet weten over de Mexicaanse griep
In dit artikel
Varkensgriep: Wat je zeker moet weten over de Mexicaanse griep
dossier In 2009 brak in Mexico en de Verenigde Staten een menselijke variant van de varkensgriep uit die dodelijke slachtoffers maakte. Deze griep werd veroorzaakt door een nieuw griepvirus van het type H1N1 dat van mens op mens kan worden overgebracht.
Wat is varkensgriep?
Varkensgriep is een luchtweginfectie bij varkens, veroorzaakt door het type A influenza virus. De laatste tijd komen vooral twee subtypes van dit virus voor: H1N1 (oorspronkelijk een vogelvirus) en H3N2. Ze veroorzaken seizoensgebonden uitbraken van griep onder varkens. De varkens worden er ziek van, maar meestal is de varkensgriep niet dodelijk. In sommige landen worden varkens gevaccineerd tegen de varkensgriep.
Normaal wordt de varkensgriep niet overgedragen op de mens. Af en toe worden er wel menselijke besmettingen vastgesteld, maar die zijn zeer uitzonderlijk. In de Verenigde Staten zou er wel sprake zijn van een toename van varkensgriep bij de mens: tussen december 2005 en januari 2009 werden 12 gevallen gerapporteerd. In de meeste gevallen werd het virus daarbij overgedragen van varkens op de mens, uitzonderlijk van mens tot mens.
Het nieuwe virus dat in 2009 in Mexico en de Verenigde Staten opdook, zou genen vertonen van minstens twee verschillende varkensgriepvirussen die voordien niet voorkwamen in Amerika. In feite is het virus waarover het in Mexico en de Verenigde Staten ging geen varkensvirus meer, maar een genetische hercombinatie van het menselijke influenzavirus met het aviaire en het varkensvirus. Dit virus werd tot op heden nooit geïsoleerd bij het varken.
Lees ook: Mexicaanse griep (varkensgriep): de meest gestelde vragen
Hoe wordt de mens besmet?
Het nieuwe virus zou wel van mens op mens worden overgedragen. Het varkensgriepvirus is, net als het gewone griepvirus, een virus dat via de lucht wordt verspreid door hoesten, vocht (ook van de slijmvliezen), contact (omhelzen, aanraken, kussen, handen schudden, in elkaars omgeving zijn).
Het virus kan niet worden overgebracht door het eten van varkensvlees, als dit op de juiste wijze wordt bereid en voldoende lang verhit is bij een tempertauur van minstens 70°C.
Hoe kan je varkensgriep voorkomen?
Vaccinatie
Er bestaat momenteel geen vaccin tegen deze nieuwe vorm van varkensgriep. Er bestaat wel een vaccin voor dieren tegen de gewone varkensgriep, maar dit wordt niet gebruikt bij mensen.
Het vaccin tegen de gewone seizoensgriep werkt niet tegen dit nieuwe virustype. Bovendien is de bescherming van dit vaccin slechts tijdelijk en zijn mensen die zich in het najaar hebben laten inenten tegen de siezoensgriep momenteel nog maar in beperkte mate beschermd.
Hygiënemaatregelen
Algemene hygiënemaatregelen spelen een belangrijke rol bij het voorkomen van besmetting. Omdat de overdracht van het virus door hoesten, direct contact en via voorwerpen plaatsvindt, zijn de volgende maatregelen in gebieden, waar de ziekte voorkomt of wordt vermoed, zinvol:
• Bezoek geen varkensboerderijen.
• Vermijd zieke mensen, speciaal zij die hoesten.
• Vermijd niet-noodzakelijke massabijeenkomsten in Gebieden waar varkensgriep onder mensen wordt gemeld.
• Was regelmatig de handen zorgvuldig met zeep of handalcohol. Vooral vóór het (bereiden van) eten en na toiletbezoek.
• Bereid voedsel zorgvuldig. Zorg dat vlees voldoende verhit is.
Preventieve geneesmiddelen
De antivirale geneesmiddelen Tamiflu en Relenza zouden mogelijk het risico op besmetting met het nieuwe griepvirus verminderen. Het wordt evenwel momenteel niet aangeraden om preventief dit geneesmiddel in te nemen.
Klachten
De klachten lijken heel sterk op die van de gewone seizoensgriep.
De klachten na besmetting met de varkensgriep bij mensen zijn o.m.: koorts (+ 38,5°C), vermoeidheid, verlies van eetlust, spierpijn, hoesten, hoofd- en keelpijn. Sommige patiënten hebben ook last van dunne ontlasting en overgeven.
Hoe wordt varkensgriep behandeld?
Belangrijk is vooral om de klachten te behandelen en mogelijke complicaties zoals hoge koorts of een longontsteking (pneumonie), te voorkomen. Op basis van wat nu bekend is, zegt de Wereldgezondheidsorganisaties dat de Mexicaanse varkensgriep waarschijnlijk niet ernstiger is dan de gewone seizoensgriep.
De antivirale geneesmiddelen Oseltamivir (Tamiflu) en Relenza zouden de duur en de ernst van de symptomen en de kans op complicaties (zoals een longontsteking) verminderen. Dit middel moet zo snel mogelijk na het optreden van de symptomen worden toegediend, en alleszins binnen de 48 uren. Indien de behandeling binnen de 12 uur kan gestart worden, zou de duur en de ernst van de griepsymptomen zelfs gehalveerd worden. Andere antivirale middelen zouden niet werken tegen dit virus.
Meer info is te vinden op volgende websites:
- Interministerieel Commissariaat Influenza
- Europese Centrum voor ziektepreventie en –bestrijding
- WHO: www.who.int of www.who.int/csr
