Kwikhoudende vaccins zijn veilig

nieuws In Groot-Brittannië heeft een actiegroep een campagne gelanceerd tegen het gebruik van kwikhoudende bewaarmiddelen (zoals thiomersal) in sommige vaccins voor kinderen. Volgens de actiegroep zou dat kwik mogelijk kunnen leiden tot autisme bij gevaccineerde kinderen.

Dat wordt echter tegengesproken door een recent onderzoek.
Kwik bestaat in drie vormen: metallisch kwik, organische kwikverbindingen (zoals ethylkwik) en anorganische kwikzouten. De giftigheid van kwik is afhankelijk van de vorm, de dosis, de wijze van opname en de leeftijd bij toediening.
Organische kwikverbindingen hebben vooral een invloed op het neurologisch systeem, maar kunnen ook de nieren en het immuunsysteem aantasten. Foetussen zijn gevoeliger voor kwik dan kinderen en volwassenen.
Iedereen wordt in beperkte mate blootgesteld aan kwik. Kwik is van nature aanwezig in de bodem en in planten, en als contaminant in de lucht, het water en in onze voeding. Het wordt in tal van producten gebruikt zoals verf, pesticiden, boenmiddelen, plasticverzachters, enz.
Het is ook aanwezig in cosmetica en geneesmiddelen en het is een belangrijk onderdeel van tandamalgaam. De voornaamste bron van blootstelling aan kwik is waarschijnlijk de consumptie van vis.

Tot nu toe werd het effect van vaccins met thiomersal op kwikconcentraties in het bloed van zuigelingen slechts in beperkte mate onderzocht. Ook het metabolisme van ethylkwik in zuigelingen is onbekend.
Er van uitgaand dat een vaccin tussen 12,5 en 25 mg kwik bevat, ontvangen zuigelingen tijdens de eerste zes levensmaanden gemakkelijk meer dan 100 mg kwik.
De studie mat de kwikconcentraties (organisch en anorganisch) in bloed-, urine- en faecale stalen van zuigelingen na vaccinatie. Kwikconcentraties in het bloed waren onmeetbaar of zeer laag. In geen enkele bloedstaal werd de als veilig beschouwde grenswaarde van 29 nmol/L overschreden. Kwikconcentraties waren slechts in vier gevallen meetbaar in de urinestalen. De hoogste concentratie bedroeg 6,45 nmol/L bij een 6 maanden oude zuigeling.
Analyse van haren van de moeders van de onderzochte kinderen wees uit dat de haren gemiddeld 0,32 tot 0,45 microg/g kwik bevatten, wat erop kan wijzen dat een deel van het kwik in het bloed van de kinderen van elders afkomstig was. Ook in de moedermelk van enkele van de moeders werden concentraties van 0,24 tot 0,42 microg/g gemeten.
Op basis van dit onderzoek en van 60 jaar ervaring met vaccins die thiomersal bevatten, besluiten de auteurs dat de kwikconcentraties in het bloed alleszins ver beneden de veiligheidsdrempel liggen en dat het kwik zeer snel wordt uitgescheiden via de stoelgang. Dergelijke vaccins kunnen dus beschouwd worden als veilig voor voldragen kinderen. Bij prematuren met een zeer laag geboortegewicht mogen deze vaccins niet worden toegediend bij de geboorte.
In België bevatten zuigelingenvaccins geen thiomersal, zodat ze ook voor deze prematuren kunnen worden gebruikt.
Bron: The Lancet, 2002, 1737-40