Wat is zuigflescariës en hoe kan je het voorkomen?

In dit artikel
Wat is zuigflescariës en hoe kan je het voorkomen?

dossier

Zuigflescariës is een zeer vroegtijdige vorm van tandbederf op plaatsen waar normaal geen gaatjes ontstaan. Het begint aan de boventanden kort nadat ze zijn doorgebroken en breidt zich vervolgens uit als de andere tanden en kiezen doorkomen.

In extreme gevallen moeten de aangetaste tanden al op zeer jonge leeftijd verwijderd worden. Het verlies van de snijtanden van de bovenkaak op zeer jonge leeftijd heeft een nadelig effect op de ontwikkeling van het aangezicht en de spraak.

Hoe ontstaat zuigflescariës?

minimi_flesvoeding_plantaardig.jpeg
De naam “zuigflescariës” doet verkeerdelijk vermoeden dat de belangrijkste oorzaak het (onjuist) gebruik van een zuigfles is. Dat is een belangrijke risicofactor, maar zuigflescariës kan ook ontstaan bij kinderen die enkel borstvoeding krijgen. Anderzijds krijgen niet alle kinderen met flessenvoeding ook zuigflescariës. Er spelen dus alleszins nog andere factoren mee. Vandaar dat bijvoorbeeld de Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention (CDC) niet langer de term zuigflescariës gebruikt maar spreekt van “early childhood caries (ECC)”, wat we kunnen vertalen als peutercariës.

Factoren die zuigfles- of peutercariës in de hand kunnen werken zijn:

  • Veelvuldig en langdurig contact met een zuigfles met suikerhoudende drank (vruchtensap, gesuikerde thee, melk- en yoghurtdranken...). De tanden hebben dan weinig kans om zich te herstellen na de vorige zuurstoot.
  • Slapen met een zuigfles, zeker wanneer die gevuld is met zoete dranken. Gedurende de nacht is er minder speeksel in de mond dat het gebit beschermt. Hierdoor krijgt de voortdurende vloeistofstroom de kans om het gebit extra snel aan te tasten.
  • Veelvuldige of verlengde borstvoeding (na het doorbreken van de eerste tanden) en borstvoeding 's nachts. Op zich veroorzaakt borstvoeding geen cariës, maar de bijna continue toevoer van voedsel verstoort, net zoals bij flesvoeding, de balans van aantasting en herstel.
  • Gebrekkige mondhygiëne: te weinig en/of slecht tandenpoetsen
  • Bacteriële infecties: Kinderen met hoge concentraties mutans streptococcen in het speeksel, hebben een sterk verhoogde kans om op jonge leeftijd cariës te krijgen.
  • Passief roken.

Lees ook: Borst of fles: hoeveel voedingen heeft je baby nodig per dag?

Hoe kan je zuigflescariës herkennen?

  • Het beginnende tandbederf ziet eruit als doffe witte vlekjes. Deze zijn aanvankelijk moeilijk te zien. Aangezien kinderen op deze leeftijd nog niet bij de tandarts komen, worden de eerste tekenen van tandbederf meestal niet gezien.
  • De boventanden worden eerder aangetast dan de ondertanden. Vooral aantasting van de snijtanden (voorste tanden) zijn een indicatie. Zuigflescariës komt voor op de gladde vlakken waar normaal gesproken geen gaatjes ontstaan.
  • De witte vlekjes worden groter en donkerder. Het glazuur is dan al flink aangetast en het tandbederf is tot in het tandbeen doorgedrongen. Pas op dit moment merken ouders dat de tandjes er niet helemaal gezond uitzien. De peuter kan dan al anderhalf tot twee jaar oud zijn.
  • Soms zien de ouders het tandbederf nog niet maar wil het kind niet meer eten, heeft het pijn aan zijn tanden (bv. bij het poetsen) of slaapt het slecht.

Lees ook: Hoe maak je tandenpoetsen leuk voor je kind?

Hoe kan je peutercariës voorkomen?

  • Laat een kind niet langdurig sabbelen op een zuigflesje dat suikerhoudende dranken (óók melk) bevat. Vaak kleine beetjes sap sabbelen uit een zuigfles kan het melkgebit ernstig aantasten
  • Leg een kind nooit met een zuigflesje in bed, ook niet als het gevuld is met melk. 's Nachts produceert een baby minder speeksel en slikt hij minder vaak. Zo is het voor zijn tanden nog moeilijker om zich te herstellen. Als het kindje graag wat zuigt om in te slapen, geef dan bij voorkeur een fopspeen.
  • Geef liever geen borstvoeding op verzoek 's nachts na het doorbreken van de eerste tanden.
  • Probeer een kind vanaf 6 à 8 maanden niet meer uit een zuigflesje te laten drinken maar uit een beker. Kies liever een open beker dan een tuitbeker. Zo ontwikkelt zijn mondmotoriek zich beter. Een tuitbeker kan eventueel als tussenstap gebruikt worden.
  • Laat ook een beker met suikerhoudende dranken, vruchtensappen en melk niet staan zodat er de hele dag op gesabbeld kan worden.
  • Beperk het aantal eet- en drinkmomenten zodat baby’s tandjes rustpauzes krijgen. Hou je aan de vaste voedingsmomenten en beperk de zoete tussendoortjes.
  • Geef als extra drank tussen de maaltijden de voorkeur aan water in plaats van fruitsap, gezoete thee,...
  • Poets zodra het eerste tandje is doorgebroken zorgvuldig, ook wanneer het kind borstvoeding krijgt.
  • Eén uur voor het tandenpoetsen geen zure producten eten of drinken. En geen voeding of dranken meer na het laatste tandenpoetsen.
  • Verzorg ook je eigen gebit. Tandbederf wordt veroorzaakt door bacteriën die je kan doorgeven aan je baby, bv. bij het geven van een zoen, het aflikken van een lepel, het drinken uit dezelfde beker en het proeven of de melk in de zuigfles niet te warm is. Hierdoor kunnen ouders met een ongezonde mond een risicofactor vormen voor hun kinderen.
  • Ga vanaf de leeftijd van twee jaar (of eerder in geval van klachten, zoals bv. het verkleuren van melktanden, pijn bij het poetsen...) met je kind naar de tandarts.

Lees ook: Hoe leert u peuters tanden poetsen?

Bronnen:
www.kindengezin.be
www.tandarts.be
www.tandarts.nl
www.vwvj.be


Laatst bijgewerkt: oktober 2022

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram