Gerelateerde artikels
Wratten ( Humane papilloma-virus )
In dit artikel
Wratten ( Humane papilloma-virus )
dossier
Wratten komen heel vaak voor, in het bijzonder bij kinderen. De meeste verdwijnen spontaan binnen de twee jaar.
Wratten (of verrucae) zijn vleeskleurige of bruinachtige gezwelletjes, veroorzaakt door besmetting met een virus, het humane papillomavirus. De tijd die verloopt tussen de besmetting en het verschijnen van een wrat kan drie tot zes maanden duren. Het virus stimuleert de huidcellen tot ongeremde celgroei. Aangenomen wordt dat de besmetting optreedt via direct lichamelijk contact met een wrat of via besmette voorwerpen.
Wratten komen vooral voor bij kinderen tussen 5 en 15 jaar. In die leeftijdscategorie heeft één op tien kinderen wratten. Sommige kinderen blijken gevoeliger voor wratten dan andere. De gezwelletjes komen vooral voor op de handrug en de vingers. Bij nagelbijters en duimzuigers ziet men soms groepjes wratten op de nagelriemen. Wratten kunnen echter ook voorkomen op de benen, de armen en op het gelaat. Ze zijn meestal niet pijnlijk, tenzij de voetzoolwratten en de wratten die aan de binnenkant van de vingers zitten. In dit laatste geval doen de wratten pijn wanneer het kind iets stevig vastpakt.
Vele soorten
• Gewone wratten (of verruca vulgaris) komen meestal voor in groepjes. Men treft ze vooral aan op de handen, soms op de knieën, de ellebogen en het gelaat. Ze zijn hobbelig en hebben een vleeskleurig of bruin aspect. De huid is sterk verhoornd. De meeste gewone wratten verdwijnen vanzelf binnen de twee jaar, wat het succes van allerlei huis-, tuin- en keukenmiddeltjes verklaart.
• De vlakke wrat (of verruca plana ) een variant van de gewone wrat en heeft niet dat hobbelige aspect. Deze wrat komt vooral bij kinderen voor op de lippen, de neus en de oogleden.
• Voetwratten (of verruca plantaris) komen vaak voor bij kinderen en jongvolwassenen. Er zijn twee types van voetwratten: de mozaïekwrat en de doornwrat. Mozaïekwratten breiden zich oppervlakkig uit, terwijl doornwratten in de diepte groeien.
• In tegenstelling tot de gewone wrat, is een voetwrat doorgaans wel pijnlijk (doornwratten zijn nog pijnlijker dan mozaïekwratten) en is behandelen wel wenselijk. Voetwratten hebben bovendien minder de neiging om spontaan te verdwijnen.
• Natte vloeren in zwembaden en gemeenschappelijke douchecellen spelen waarschijnlijk een rol in het verspreiden van voetwratten. Men kan de kans op besmetting dan ook voorkomen door de voeten goed te wassen en af te drogen na het zwemmen en bij gebruik van gemeenschappelijke douchecellen slippers te dragen. Het goed droog houden van de voeten door het dragen van katoenen sokken en goed zittende schoenen, vermindert eveneens het risico op voetwratten. Op blote voeten sporten in een sporthal zou daarentegen geen invloed hebben op het ontstaan van voetwratten.
• De genitale of venerische wrat tenslotte (of condyloma acuminatum )e is een gesteeld, glad en huidkleurig bultje dat rond de anus en/of op de geslachtsorganen voorkomt. Het wordt net als de "huidwratten" veroorzaakt wordt door het humane papillomavirus. Genitale wratten worden makkelijk overgebracht via seksueel contact. Het kan soms maanden duren vooraleer de wratjes zichtbaar worden. Genitale wratten is dus een seksueel overdraagbare aandoening (SOA) , die overgebracht wordt bij onveilig vrijen, anale sex en tijdens de geboorte van moeder op kind. Bij orale sex lijkt er geen risico op besmetting te bestaan. Besmetting kan ook plaatsvinden via wratten op andere delen van je lichaam en via handdoeken.
zie ook artikel : Genitale wratten (Condylomata accuminata)
Bij mannen verschijnen ze meestal rond de top van de penis, terwijl ze bij vrouwen kunnen voorkomen op de schaamlippen, in de vagina en zelfs op de baarmoederhals.
Genitale wratten zijn niet ernstig (je wordt er niet ziek van) , tenzij ze op de baarmoederhals voorkomen. Daar vergroten ze namelijk de kans op baarmoederhalskanker.
Bij genitale wratten moeten beide partners worden behandeld om verdere besmetting tegen te gaan.
zie ook artikel : SOA van A tot Z
externe link : Afbeelding genitale wratten
zie ook artikel : Seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA)
Behandelingsmogelijkheden
Wanneer een behandeling toch wenselijk is, is deze erop gericht het weefsel van de wrat volledig te vernietigen, vermits de cellen van de wrat volgestouwd zitten met het virus. Dit vernietigen kan op verschillende manieren.
• Met aanstipvloeistoffen
De oudste behandeling van wratten zijn de aanstipvloeistoffen of -zalven op basis van salicylzuur, formaldehyde of glutaraataldehyde. Deze stoffen oefenen allemaal een verwekend effect uit op de verhoornde huid van de wrat, maar ze zijn tevens bijtend voor de normale omringende huid. Daarom moet men altijd zeer voorzichtig zijn en de aanstipvloeistof precies op de wrat aanbrengen. Bij voorkeur wordt de omringende huid afgedekt met zinkolie of zinkzalf. De aanstipvloeistof moet één tot twee keer per dag worden aangebracht, meestal onder een pleister.
De effecten van deze therapie zijn wisselend. Geduld is noodzakelijk, zeker bij grote wratten. Het kan immers verschillende maanden duren vooraleer de wrat volledig verdwenen is.
• Met vloeibaar stikstof
Dit is vandaag de meest gebruikte behandeling. Vloeibaar stikstof leidt tot weefselbeschadiging door bevriezing. Door de wrat met vloeibaar stikstof in aanraking te brengen, worden de cellen vernietigd en ontstaat een blaasje onder de wrat. Behandelen met vloeibaar stikstof is efficiënt op voorwaarde dat de wrat niet te uitgebreid is. Nadeel van deze aanpak is dat het pijnlijk is, zowel tijdens als na de behandeling. Doorgaans moet men in verschillende sessies behandelen.
Bij wratten in de buurt van de nagels wordt liever afgezien van deze methode, omdat vloeibaar stikstof de nagelriem blijvend kan beschadigen.
• Wegbranden
Het elektrisch wegbranden van wratten is doeltreffend, maar erg pijnlijk. Kinderen brengt men daarom soms onder narcose om de wratten weg te branden.
De techniek wordt soms overwogen voor het behandelen van genitale wratten.
• Uitlepelen
Een beperkt aantal kleine wratjes kan men ook 'uitlepelen'. Deze techniek wordt toegepast onder lokale verdoving. Men brengt bijvoorbeeld een verdovende crème aan onder folie en een halfuurtje later is de huid voldoende verdoofd om het wratje met een speciaal lepelvormig instrumentje te verwijderen. Na het verwijderen van de wrat wordt het wondje dichtgeschroeid.
Dankzij de verdoving is deze ingreep nauwelijks pijnlijk.
• Lasertherapie
Bij wratten die hardnekkig weerstand bieden tegen de behandelingen, kan men nog lasertherapie overwegen. Deze therapie wordt eerder uitzonderlijk toegepast, omdat de ervaring nog vrij beperkt is. Wanneer men kinderen met lasertherapie behandelt, zal men dit altijd onder algemene verdoving doen.
verschenen op : 04/11/2013 , bijgewerkt op 03/11/2015
