Komt een verkoudheid alleen in de herfst en winter voor?

Een verkoudheid wordt altijd veroorzaakt door een virus. Er zijn veel virussen die een verkoudheid kunnen geven. Wanneer iemand een aantal keren achter elkaar verkouden raakt, gaat het elke keer om een ander type virus. Verkoudheidsvirussen verspreiden zich gemakkelijk via vochtdruppeltjes in de uitgeademde lucht die door anderen weer worden ingeademd. Dit gebeurt vooral als mensen dicht op elkaar zitten in slecht geventileerde ruimtes (bijvoorbeeld in de bus, tram of trein, op kantoor, op school of in een kinderdagverblijf).

Je kan het hele jaar door een verkoudheid krijgen. Maar verkoudheden komen wel meer in herfst en winter voor.

Een mogelijke verklaring is dat de verkoudheidsvirussen zich dan makkelijker kunnen verspreiden omdat mensen meer in grote groepen in slecht geventileerde ruimten (kantoor, bus, tram, school... ) samenzitten en daardoor een groter risico lopen om besmet te raken. Een verkoudheid (en griep) wordt  het meest (door)gegeven cadeau in de kerst- en nieuwjaarsperiode.

Bovendien bevat koude lucht minder vocht. Meestal is de lucht in de winter dus relatief droog. Hierdoor kunnen de slijmvliezen uitdrogen, waardoor minder virussen in de neus kunnen opgevangen worden. Virussen kunnen ook gemakkelijker overleven in droge omstandigheden.

Een andere verklaring is dat er minder bloed naar je neus en keel wordt gestuurd als de neus koud is en we koude lucht inademen. Zo voorkomt het lichaam dat het nog verder afkoelt. In het bloed zitten de afweerstoffen (witte bloedcellen) die ons beschermen tegen virussen. Het afweersysteem in de neus werkt hierdoor bij kou minder goed, waardoor je vatbaarder bent voor een verkoudheidsvirus.

De kans op een verkoudheid in de zomer wordt dan weer verhoogd door het gebruik van airco: hierdoor wordt de lucht droger, waardoor het neusslijmvlies gevoeliger wordt. Ook lange afstandsvluchten verhogen de kans op een zomerse verkoudheid, omdat je lange tijd in een kleine, slecht geventileerde ruimte verblijft samen met een grote groep mensen. 

Er is echter geen wetenschappelijk bewijs dat kouvatten een verkoudheid veroorzaakt. Je weerstand kan door afkoeling wel afnemen, waardoor je gevoeliger wordt voor het verkoudheidsvirus.