Stapsgewijze accijnsverhoging helpt tegen roken

nieuws Een stapsgewijze verhoging van de prijs van tabaksproducten is de meest effectieve beleidsmaatregel om het aantal rokers te verlagen. Dat blijkt uit een publicatie van Nationaal Expertisecentrum Tabaksontmoediging, onderdeel van het Trimbos-instituut. Bij rokers die doorgaan met roken kan een accijnsverhoging bijdragen aan het roken van minder sigaretten. De accijnsverhoging moet dan wel leiden tot een verhoging van de verkoopprijs en meer zijn dan de inflatie. De daling in de vraag naar tabak loopt echter niet gelijk met de stijging in de prijs.
In landen met een hoog welvaartsniveau daalt de vraag naar tabak bij een prijsverhoging met 10 procent gemiddeld met 4,8 procent, zo blijkt uit internationale studies.

Bij jongeren is het effect van een prijsstijging groter dan bij volwassenen. Een hogere sigarettenprijs weerhoudt jongeren ervan om meer te gaan roken en stimuleert hen eerder om te stoppen. Omdat jongeren hun allereerste sigaretten meestal niet zelf kopen, maar krijgen van vrienden of anderen uit hun omgeving zijn de effecten van accijnsverhogingen op het beginnen met roken niet zo duidelijk.
Een pakje sigaretten, nu nog rond de 5 euro, had in 2013 gemiddeld 11,22 euro moeten kosten om effectief bij te dragen aan minder tabaksgebruik, zo berekende het expertisecentrum. Een (forse) accijnsverhoging zal echter ook neveneffecten hebben. Er zullen rokers zijn die tabak gaan kopen in landen waar dat goedkoper is, en een deel van hen zal overstappen op goedkopere tabaksproducten.

Volgens een Britse kostenbatenanalyse is aangetoond dat een reële verhoging van de prijs van tabaksproducten met 5% per jaar zowel meer overheidsinkomsten genereert als een daling in het aantal rokers en het aantal doden gerelateerd aan roken.