Hoe help je iemand met een paniekaanval?
In dit artikel
Hoe help je iemand met een paniekaanval?
dossier
Wanneer iemand een paniekaanval heeft, is dat ook voor hun naasten of voor toevallige omstaanders een beangstigende ervaring. Bij het helpen van de persoon, is het in de eerste plaats cruciaal om zelf kalm te blijven. Daarnaast zijn er belangrijke do’s-en-don’ts die je best in acht neemt om de aanval samen onder controle te krijgen.
Bij een paniekaanval wordt iemand plots overspoeld door een golf van intense angst, die binnen enkele minuten een hoogtepunt bereikt en vaak bijna een half uur duurt. Soms is er een concrete aanleiding voor, zoals een ingrijpende levensgebeurtenis, maar vaak lijkt de aanval uit het niets te komen. Sommigen maken dit maar één keer in hun leven mee, anderen krijgen er regelmatig last van en ontwikkelen dus een paniekstoornis. Volgens schattingen komt een paniekstoornis voor bij ongeveer 4% van de bevolking, vaker bij vrouwen.
Lees ook: Juist ademen: hartcoherentie als antwoord op stress, burn-out en hyperventilatie
Symptomen herkennen
Een paniekaanval kan gepaard gaan met vele symptomen, die verschillen van persoon tot persoon. Enkele veelvoorkomende klachten die je kan herkennen zijn hartkloppingen, misselijkheid, trillen, zweten, ademnood, pijn aan de borst, duizeligheid en maagklachten. Op zich zijn deze verschijnselen ongevaarlijk, en vaak het gevolg van te veel oppervlakkig in- en uitademen, maar ze doen de angst toenemen. Mensen gaan daardoor onder meer denken dat ze een hartaanval hebben, gek worden, gaan flauwvallen of zelfs zullen sterven. Soms belanden ze op de spoeddienst, waar dan geen lichamelijke problemen vastgesteld worden.
Lees ook: Mijn verhaal: over hyperventileren en hartcoherentie
De do’s
Het is ook bijzonder stresserend om getuige te zijn van een paniekaanval, of het nu om een geliefde gaat of een onbekende. Toch is het essentieel om zelf rustig te blijven, anders kan je de situatie verergeren. Breng begrip op voor de angst van de ander, ook al lijkt je die heel overdreven, en vraag hoe je kan helpen. Door vragen te stellen, kan je de persoon doen nadenken over eventuele eerdere aanvallen en hoe ze daarvan herstelden.
Je zorgt best dat de persoon genoeg ruimte heeft. Je kan voorstellen om naar een rustig plekje vlakbij te gaan en om neer te zitten in een comfortabele stoel of sofa. Help hem of haar om trager en dieper adem te halen, niet zozeer door hierop aan te dringen maar vooral door het goede voorbeeld te geven. Geef geen papieren zakje om in te ademen, want met die techniek kan iemand flauwvallen. Blijf op een vriendelijke en positieve toon praten, zo kan je de persoon afleiden van de symptomen. Ook simpele rekenoefeningen kunnen helpen om de focus te verleggen.
De don’ts
Wat niet zal helpen, is het gebruik van frasen zoals “blijf kalm”, “probeer te ontspannen” of “er is niks aan de hand”. Bagatelliseer de angst van de ander niet, want die is voor hem of haar zeer reëel. Denk niet dat je zelf best weet hoe je de persoon kan steunen, maar vraag welke hulp hij of zij nodig heeft. Stel wel niet al te veel vragen en houd het eenvoudig met korte vragen. Bevestig geen negatieve opmerkingen. Blijf bij de persoon tot hij of zij erbovenop is. Als de ander erop staat om alleen te zijn, hou je toch best vanop afstand een oogje in het zeil tot de aanval voorbij is.
Probleem niet wegmoffelen
Na de paniekaanval, is het een goed idee om te praten over het gebeurde en hoe nieuwe paniekaanvallen te voorkomen. Moffel het probleem niet weg, maar steun de persoon om de confrontatie ermee aan te gaan en eventueel professionele hulp te zoeken.
Laatst bijgewerkt: juli 2024
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
