Hoe effectief zijn pijnstillende gels en zalven bij spier- en gewrichtspijn?

In dit artikel
Hoe effectief zijn pijnstillende gels en zalven bij spier- en gewrichtspijn?

dossier

Voor acute spier- en gewrichtspijnen en bij chronische pijnlijke gewrichten ten gevolge van slijtage van het kraakbeen bij artrose worden zowel pillen als lokale ontstekingsremmers in de vorm van gels, crèmes, zalf en pleisters, aanbevolen. Lokaal aan te brengen producten op basis van ontstekingsremmers werken even goed als dezelfde ontstekingsremmers in pilvorm voor pijnlijke spieren en gewrichten.

De oorzaken van acute of chronische pijn- en gewrichtsklachten zijn zeer uiteenlopend: overbelasting door sport of werk, artrose, peesontstekingen (tendinitis), aandoeningen van de slijmbeurzen (bursitis), enzovoort. Uiteraard is het belangrijk om de preciese oorzaak te kennen en indien nodig een arts te raadplegen, zeker als de pijn langer dan een week aanhoudt of erger wordt.

Lokale ontstekingsremmers

123-tube-gel-zalf-pijn-04-19.png
Naast klassieke pijnstillers en niet-steroïdale ontstekingsremmers (NSAID’s) bestaan er veel lokale producten die op de pijnlijke plekken worden aangebracht. Ze bevatten diclofenac (merknamen Voltaren, Diclofenac, Kinespir, Flector Tissugel, Diclotopic, ...), etofenamaat (Flexium), ibuprofen (Ibupofren Teva, Estrapan; Nurofen patch), indometacine (Sportflex, Dolcispray), piroxicam (Piromed, Feldene), nifluminezuur (Niflugel) of ketoprofen (Fastum).

Meerdere studies, vooral met diclofenac en ketoprofen, tonen gunstige effecten (pijnvermindering) bij gebruik van deze producten. Directe vergelijkingen tussen lokale versies of pilversies van dezelfde ontstekingsremmers tonen nauwelijks verschil in werkzaamheid, terwijl ze minder bijwerkingen hebben. Ze blijken vooral werkzaam te zijn bij acuut ontstane pijnen ten gevolge van bijvoorbeeld een verstuiking, verrekking of een spierkneuzing (contusie), maar mogelijk iets minder bij langzaam ontstane letsels ten gevolge van bijvoorbeeld overbelasting zoals een tendinitis. Ook bij pijn als gevolg van artrose van knie en hand is het effect van de lokale producten vergelijkbaar met dat van orale NSAID’s.

Hoe gebruiken?

Lees steeds aandachtig de bijsluiter. Alle bijsluiters zijn via een eenvoudige zoekfunctie makkelijk terug te vinden op de website van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten.

Voor een gunstig effect moet je de meeste producten voldoende lang en frequent (vaak viermaal per dag) gebruiken. Breng twee- tot viermaal per dag een kleine hoeveelheid zalf of gel aan op de plaats van de ontsteking aan. Laat de gel door een zachte en aanhoudende massage goed indringen. Gebruik de gel niet met een afsluitend verband. De gel mag niet in contact komen met slijmvliezen of de ogen.

Was je handen na gebruik.
De behandeling mag niet langer dan 2 à 3 weken duren. Als de pijn en zwelling niet verbeteren binnen de 7 dagen, of als ze erger worden, raadpleeg dan een arts.

Mogelijke bijwerkingen

  • Er kunnen lokale bijwerkingen optreden, zoals huidirritatie en soms allergische reacties. Gebruik de producten daarom niet op een beschadigde huid, of als je allergisch bent voor bepaalde ingrediënten. Stop de behandeling als er zich huiduitslag ontwikkelt na aanbrengen van het geneesmiddel 
  • Etofenamaat, piroxicam en vooral ketoprofen geven frequent contactallergie en soms fotosensibiliteit. Bij gebruik van ketoprofen moet je blootstelling aan de zon (zelfs bij bewolkt weer), zonnebank en aan UV-straling vermijden gedurende de behandeling en tot 2 weken na stoppen van de behandeling.
  • Soms kunnen systemische ongewenste effecten optreden, o.a. bij aanbrengen op een uitgebreide oppervlakte en bij verminderde nierfunctie.

Wanneer mag je deze producten niet gebruiken?

Deze producten mogen niet gebruikt worden: 
  • bij kinderen jonger dan 14 jaar;
  • wanneer je allergisch bent aan een van de ingrediënten;
  • tijdens de laatste 3 maanden van de zwangerschap.

Bronnen
www.bcfi.be/nl/chapters/10?frag=6767
www.minerva-ebm.be/NL/Analysis/10315
www.minerva-ebm.be/nl/online-besprekingen/168
www.gezondheidenwetenschap.be/gezondheid-in-de-media/zijn-gels-en-zalven-voor-de-gewrichten-effectief
www.gezondheidenwetenschap.be/onderzoek-onder-de-loep/helpen-lokale-ontstekingsremmers-nsaid-s-tegen-artrosepijn
www.nhg.org/standaarden/volledig/nhg-standaard-pijn#idp267616
www.henw.org/artikelen/lokale-nsaids-bij-acute-blessures


Laatst bijgewerkt: mei 2019

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram