Wereldburgerschap: opvoeden is samenspel

dossier

De wereld is groot en we maken er allemaal samen deel van uit. Tijdens de Week van de Opvoeding 2018 gaat het over hoe we kinderen helpen opgroeien tot echte wereldburgers: door hen van jongs af aan een stem te geven en hen de?superdiverse kleurrijke wereld mee vorm te laten geven.

Wat is dat dan, wereldburgerschap?

We komen bij onze geboorte elk terecht op dezelfde wereldbol, nog onbewust van de grote verschillen in hoe die eruitziet naargelang de plaats waar je geboren wordt. Toch hebben zowel de plek waar je opgroeit als de mensen om je heen veel invloed op ons als persoon. Onze kinderen laten opgroeien tot wereldburgers, vraagt dat we hen bewust maken van de verbanden tussen onszelf en anderen, dichtbij en ver(der) weg. Wie betrokken is bij de wereld, voelt zich meer verbonden met de anderen en groeit op tot een bewuste en actieve burger.

Hoe worden onze kinderen wereldburgers?

Wereldburgerschap krijgt in het onderwijs en in de kinderopvang een groeiende rol. Kinderen en jongeren leren omgaan met de superdiverse samenleving, waar mensen met verschillende achtergronden samenleven. Andere thema's die in het kader van wereldburgerschap aan bod komen, zijn democratisch denken (denk aan de scholierenraad, leerlingenredacties, inspraakmomenten); mensen- en kinderrechten en sociale rechtvaardigheid (oorlogssituaties, de vluchtelingencrisis, de kloof tussen arm en rijk); vrede en conflicht (een pestbeleid op school)? Ook aandacht voor duurzame ontwikkeling en wereldeconomie hoort hierbij. In projecten als dikketruiendag of YOUCA-dag bijvoorbeeld, maar vooral ook door structurele aanpassingen als een vegetarische lunch, waterfonteinen in plaats van plastic flesjes, of een beleid om boterhammen en tussendoortjes niet mee te brengen in wegwerpverpakkingen.   

Jouw rol als opvoeder

Leren ze het dan allemaal op school? Helemaal niet! Vaardigheden als empathie, respect en verantwoordelijkheid is iets wat kinderen alleen leren als ze van jongs af aan en overal mogen oefenen. Op school, in de kinderopvang, bij de jeugdbeweging, en zeker ook thuis. Vaak ben je daar al onbewust mee bezig. En zonder te veranderen in een doordrammende ouder, kan je best regelmatig in gesprek gaan over deze thema’s. Je kind leert zo na te denken over complexere thema’s en legt verbanden. Zich een mening vormen en die ook kunnen verdedigen, leer je pas door je gedacht te mogen geven en te weten dat daar rekening mee gehouden wordt.

Wereldse tips

  • Speelgoed kan een goede inleiding zijn om spontaan te praten over diversiteit. Witte poppen en zwarte poppen samen in de poppenhoek. Grote speelgoedmerken maken al bewuste keuzes: mollige poppen, een mannetje in een rolstoel, zwarte prinsessen,…

  • Wees je bewust van je eigen gedrag: hoe jij praat over verschillen tussen mensen, heeft veel invloed op hoe je kind zich leert inleven in dat ‘anders-zijn’ en of je kind erin slaagt om voorbij de verschillen te kijken naar de gelijkenissen tussen mensen.

  • Democratisch beslissen kan ook een rol spelen in je eigen gezin. Een beurtrol voor de badkamer, hoe lang mag de TV aan en hoeveel tijd gaat naar schermpjes, hoeveel zakgeld geef je en waaraan mag het besteed worden: allemaal kansen om te oefenen met argumenteren en compromissen sluiten.

  • De kraan dichtdraaien tijdens het tandenpoetsen en de verwarming laag zetten leren je kind nadenken over duurzaam omspringen met grondstoffen.

  • Moedig je kind aan als het opkomt voor een gepest vriendje. Het getuigt van rechtvaardigheidsgevoel dat een wereldburger kenmerkt. Ook de kans krijgen om zelf een ruzie bij te leggen, is een goede oefening voor kinderen.

  • En zo zijn er nog talloze momenten waarop je  jouw kind toont dat alles in de wereld met elkaar verband houdt. Een kind is immers geen vaatje waar je opvoeding ingiet en dat het dan absorbeert. Hoe meer je kinderen betrekt bij de effecten van menselijk gedrag, hoe sneller ze gaan beseffen dat hun eigen rol belangrijk is.

Laatst bijgewerkt: april 2018

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram