Contra-indicaties: wanneer gebruik je beter geen ibuprofen?

dossier

Samen met paracetamol is ibuprofen een van de meest gebruikte medicijnen. Maar wist je dat je ibuprofen beter niet kunt innemen als je waterpokken, longontsteking, een oorontsteking of sinusitis hebt? Bij een maagzweer of hartaandoening kan het zelfs ronduit gevaarlijk zijn.

Lees ook: NSAID: hoe gebruik je ontstekingsremmers en wat zijn de bijwerkingen?

Wat is ibuprofen?

Getty_ibuprofen_nsaid_2023.jpg
Ibuprofen is een niet-steroïde ontstekingsremmer (NSAID), die koortswerend, pijnstillend en ontstekingsremmend werkt. Merknamen zijn onder andere Nurofen, Brufen en Perdofemina.

Ibuprofen wordt over het algemeen aanbevolen om ontstekingspijn te verlichten: artrose, verstuikingen, peesontstekingen, artritis, menstruatiepijn, etc. Het wordt echter ook vaak gebruikt om koorts en pijn veroorzaakt door infecties te behandelen en dat kan complicaties geven. NSAID’s als ibuprofen verhogen namelijk het risico darmstoornissen en maagzweren, nierfalen, overgevoeligheid voor de werkzame stof en een verhoogde bloeddruk. Bij hoge doseringen zou ibuprofen bovendien het risico op cardiovasculaire problemen zoals een hartaanval en beroerte licht verhogen.

Om die reden worden ibuprofen en andere NSAID’s afgeraden:

  1. Bij bepaalde medische aandoeningen (hartaandoening, darmziekte, astma etc.)
  2. In combinatie met bepaalde medicijnen (aspirine, corticosteroïden, enz.)
  3. Bij infecties (angina, sinusitis, otitis, longontsteking, waterpokken, gordelroos, enz.)
We geven een woordje uitleg.

Lees ook: Pijnstillers: wat is ibuprofen?

1. Ibuprofen bij gezondheidsproblemen

Als je lijdt aan een van de volgende aandoeningen, mag je geen ibuprofen of andere NSAID's nemen zonder een arts te raadplegen.

  • Bloedingsstoornissen: Als je een bloedingsstoornis hebt zoals hemofilie kan ibuprofen het risico op overmatig bloeden verhogen en mag het alleen worden gebruikt op advies van een arts.
  • Hartaandoeningen: Ibuprofen kan het risico op hartproblemen verhogen, vooral bij mensen met een voorgeschiedenis van hartaandoeningen. Als je hartproblemen hebt, raadpleeg dan zeker je arts voordat je ibuprofen inneemt.
  • Nierziekte: NSAID's, waaronder ibuprofen, kunnen schadelijk zijn voor de nieren. Als je nierproblemen hebt, raadpleeg dan eerst een arts voordat je ibuprofen gebruikt.
  • Astma: NSAID's kunnen samentrekking van de spieren van de luchtwegen veroorzaken. Deze vernauwing van de luchtwegen kan astmasymptomen verergeren, met name ademnood en een piepende ademhaling.
  • Diabetes: Volgens een Deens onderzoek wordt het gebruik van niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID's) - zelfs kortdurend - in verband gebracht met een verhoogd risico op hartfalen bij type 2 diabetici.
  • Zwangerschap: Ibuprofen wordt afgeraden tijdens de eerste maanden van de zwangerschap, en is verboden vanaf de zesde maand omdat het de foetus kan vergiftigen. Tijdens de borstvoeding is het wel veilig om ibuprofen in te nemen.
  • Maagzweren en bloedingen: Als je maagzweren, maagbloedingen of andere ernstige spijsverteringsproblemen hebt of hebt gehad, kan ibuprofen deze aandoeningen verergeren en mag het alleen worden ingenomen onder medische begeleiding.

Lees ook: Maagzweer: oorzaken, symptomen en behandeling

2. Ibuprofen in combinatie met andere geneesmiddelen

NSAID's en ibuprofen kunnen een wisselwerking hebben met veel andere stoffen. Neem ibuprofen zeker niet in combinatie met andere ontstekingsremmers (NSAID's). Het gelijktijdig innemen van ibuprofen met andere niet-steroïde ontstekingsremmers verhoogt het risico op maag-darmzweren en bloedingen. In combinatie met aspirine (acetylsalicylzuur), corticosteroïden en antiplateletmiddelen is er een verhoogd risico op maagzweren en gastro-intestinale bloedingen, en ook samen met anticoagulantia is er een verhoogd risico op spijsverteringsbloedingen. 

Lees ook: Bijwerkingen corticosteroïden (cortisone): fysiek en mentaal

3. Ibuprofen bij infecties

Koorts en ontstekingen wijzen erop dat ons lichaam een infectie bestrijdt. Door deze natuurlijke mechanismen te blokkeren, kan ibuprofen niet alleen de symptomen van een infectie maskeren, maar ook het ontstekingsproces en de goede werking van ons immuunsysteem verstoren. Als gevolg daarvan kan de infectie verergeren of niet op tijd geïdentificeerd en behandeld worden.

Cijfers tonen aan dat ibuprofen bij virale of bacteriële infecties (met name pneumokokken- of streptokokkeninfecties) symptomen niet alleen verergeren, maar ook risico’s op ernstige complicaties geeft. 

  • Ibuprofen en waterpokken/varicella-zostervirus: Infecties met het varicella-zostervirus kunnen niet worden behandeld met ibuprofen of NSAIDs. Deze geneesmiddelen kunnen het risico op ernstige bacteriële superinfectie verhogen en infectieuze huidcomplicaties (huidabcessen, necrose) veroorzaken.
  • Ibuprofen en kiespijn: Ibuprofen wordt niet aanbevolen bij kiespijn zonder het advies van een tandarts. Het kan de tekenen van een tandinfectie verbergen en complicaties veroorzaken.
  • Ibuprofen en sinusitis: Gebruik geen ibuprofen of NSAID's bij kinderen met symptomen van sinusitis die gepaard gaan met koorts en hoofdpijn. Ibuprofen verhoogt het risico op orbitale (oogkas) en/of intracraniële complicaties (schedelhersenletsel) bij acute voorste sinusitis.
  • Ibuprofen en oorontsteking: Het gebruik van ibuprofen bij infectieuze otitis vereist medisch advies vanwege het risico op infectieuze complicaties.
  • Ibuprofen en angina: Angina is een ontsteking van de amandelen (meestal rode of witte angina genoemd). Het kan viraal (meestal) of bacterieel zijn. De diagnose van de virale of bacteriële oorsprong bepaalt de vereiste behandeling. Tenzij je arts het toestaat, is ibuprofen gecontra-indiceerd bij angina.
  • Ibuprofen en longinfectie: Het gebruik van niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID's) zoals ibuprofen bij een (bacteriële) longontsteking kan geassocieerd worden met een risico op complicaties en een vertraging in de behandeling van de ziekte. NSAID's kunnen de lokale immuniteit in de bronchiën en vooral bronchiolen veranderen en de waarschuwingssignalen (koorts en pijn op de borst) van acute pneumonie maskeren. NSAID’s worden sowieso beter niet gebruikt bij vermoeden van infectie van de onderste luchtwegen of bij nasofaryngitis, bronchitis, hoest en keelpijn.
  • Ibuprofen en diarree of braken: Bij diarree of braken mogen ontstekingsremmers zoals ibuprofen niet worden ingenomen. Een dergelijke behandeling kan de darmklachten verergeren. Bovendien wordt dit soort medicijnen sterk afgeraden bij uitdroging, vooral bij kinderen, omdat het kan leiden tot nierfalen.

Lees ook: Ibuprofen, slijmoplossers, hoestsiroop: welke geneesmiddelen bij bronchitis?

Wat als je toch ibuprofen moet gebruiken?

  • Gebruik de laagst mogelijke dosis en volg de juiste dosering.
  • Zonder medisch advies moet de duur van de behandeling zo kort mogelijk zijn (3 dagen voor koorts en 5 dagen voor pijn).
  • In het geval van lichte tot matige koorts of pijn verdient paracetamol de voorkeur als eerstelijnsbehandeling. Vooral bij kinderen. Vooral bij angina, nasofaryngitis, otitis (oorontsteking), hoest, longinfecties, tandinfecties en waterpokken.
  • Blijf goed gehydrateerd tijdens de behandeling en neem de tabletten bij voorkeur in bij de maaltijd.



Lees ook: Wat kan je doen tegen een droge hoest en slijmhoest?

Bronnen:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov
https://esc365.escardio.org
https://www.ema.europa.eu
https://ansm.sante.fr
https://www.cbip.be
https://www.bmj.com
https://www.sciencedirect.com

auteur: Sofie Van Rossom, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: november 2023

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram