Mogelijke oorzaken van buikpijn

dossier

In je buik zit je spijsverteringsstelsel: je maag, lever, galblaas, alvleesklier, dunne darm en dikke darm, maar pijn kan ook ontstaan in je buikwand, je huid of de spieren bijvoorbeeld. En soms kan de pijn die je in je buik voelt ergens anders vandaan komen, zoals uit je borst, bekken of rug. Hoe weet je wat de precieze oorzaak is?

Lees ook: Buikpijn bij kinderen: wat kan je zelf doen?

Buikpijn omschrijven

Getty_buikpijn_dokter_2024.jpg

© Getty Images

Buikpijn kan vele vormen aannemen. Alleen jij weet wat je exact voelt. Een juiste beschrijving van de pijn kan je arts helpen om de precieze oorzaak van de pijn te vinden. 

  • Acuut of chronisch? Acute buikpijn treedt plotseling op en kan hevig zijn. Het duidt vaak op een specifieke aandoening of letsel en vereist soms directe medische aandacht. Chronische buikpijn ontwikkelt zich geleidelijk en houdt minstens drie maanden aan. Chronische buikpijn kan wijzen op een aandoening zoals prikkelbare darmsyndroom (PDS) of coeliakie.
  • Welk soort pijn? Mild of hevig, dof of scherp, brandend of stekend, krampachtig of koliekachtig, constant of met tussenpozen, plaatselijk (op één plek) of algemeen (overal)…

Lees ook: Buikpijn bij kinderen: een fysieke of psychische oorzaak?

Buikpijn lokaliseren

Uiteraard speelt ook de lokalisatie van de buikpijn een belangrijke rol in het vinden van de juiste oorzaak van je buikpijn. Dokters verdelen de buik daarvoor vaak in kwadranten. We vermelden de ernstige aandoeningen:

  1. Pijn rechtsboven in de buik heeft waarschijnlijk te maken met een leveraandoening of galblaasaandoening, zoals: hepatitis (alcoholisch, toxisch, metabolisch, viraal of auto-immuun), galstenen, cholecystitis (galblaasontsteking), galwegkanker, galstenen en vernauwingen, galblaaskanker, leverkanker. Het kan ook een lokaal probleem zijn in je twaalfvingerige darm, dikke darm of rechternier, zoals een nierinfectie, niersteen, zweer in de twaalfvingerige darm, darmobstructie
  2. Pijn linksboven in de buik kan wijzen op: pancreatitis (ontstoken alvleesklier), pancreaskanker, splenomegalie (vergrote milt), gastritis, maagzweer, terugvloeiende gal, maagkanker, nierontsteking, niersteen… Als de pijn vanuit je borst komt, kan het ook komen door brandend maagzuur, angina, hartaanval, pericarditis, longontsteking, pleuritis, longembolie

    Pijn in de onderbuik heeft waarschijnlijk te maken met maag- en darmziekten, maar kan ook komen door problemen met je urineleiders, eierstokken of baarmoeder. Zo kan het bijvoorbeeld gaan om: prikkelbare darm syndroom, functionele dyspepsie, inflammatoire darmziekte (Crohn, colitis ulcerosa), obstructie van de dikke of dunne darm, darmkanker, abdominaal aorta-aneurysma, peritonitis, intestinaal (mesenterisch) ischemisch syndroom, hernia, nierstenen… Pijn vanuit de bekkenorganen kan het gevolg zijn van endometriose, eierstokcysten, bekkenontsteking, buitenbaarmoederlijke zwangerschap, eierstokkanker, baarmoederkanker…
  3. Pijn linksonder in de buik is meestal gerelateerd aan diverticulose en diverticulitis van de dikke darm. Diverticula (kleine uitstulpingen in de darmwand) kunnen overal in je dikke darm voorkomen, maar ze ontstaan meestal linksonder.
  4. Pijn rechtsonder in de buik kan te maken hebben met je blindedarm. Het kan gaan om een ontsteking (appendicitis) of, zeldzamer, om blindedarmkanker.

Meest voorkomende oorzaken van buikpijn

De meeste oorzaken van buikpijn zijn tijdelijk en niet ernstig. Ze kunnen te maken hebben met de spijsvertering, menstruatie of een tijdelijke infectie.
Bijvoorbeeld:

  • Buikpijn na het eten: indigestie, winderigheid, constipatie, diarree, voedselallergieën en -intoleranties, voedselvergiftiging
  • Buikpijn door ontsteking: virale gastro-enteritis (buikgriep), maagzweer, chronische zure reflux (GERD), urineweginfectie…
  • Buikpijn door vrouwelijk gynaecologisch stelsel: menstruatiekrampen, ovulatiepijn, endometriose…
  • Buikpijn kan echter ook komen door stress (psychosomatische pijn), viscerale overgevoeligheid, abdominaal opgeblazen gevoel, traumatische verwondingen, verrekte buikspieren of gordelroos (zona).

Lees ook: Nierpijn door gastro-enteritis (buikgriep)

Wat kan je doen tegen buikpijn?

Als de pijn enigszins houdbaar is, probeer dan de pijn te verlichten door: 

  • Je darmen rust te gunnen: eet enkel licht verteerbaar voedsel zoals crackers.
  • Veel water te drinken.
  • Warmtetherapie toe te passen: gebruik een warmwaterkruik of neem een warm bad.

Lees ook: Buikpijn: symptomen blindedarmontsteking (appendicitis)

Wanneer naar de dokter?

Het is belangrijk om alert te zijn voor bepaalde symptomen die kunnen wijzen op een ernstige aandoening:  

  • Aanhoudende, hevige of erger wordende pijn 
  • Pijnen gepaard gaande met koorts 
  • Ongewoon gewichtsverlies 
  • Aanhoudend braken
  • Bloed in je ontlasting, urine of braaksel
  • Zwelling en gevoeligheid bij aanraking
  • Vergeling van de ogen en de huid
  • Pijn in een ander deel van je lichaam
  • Kortademigheid of symptomen die verergeren bij inspanning

In dergelijke gevallen zoek je beter zo snel mogelijk medische hulp. 

Lees ook: Bloed in de stoelgang: mogelijke oorzaken

Bronnen:
https://my.clevelandclinic.org
https://www.healthdirect.gov.au

auteur: Sofie Van Rossom, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: maart 2024

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram