Gerelateerde artikels
Vormen van psychotherapie: wat is cognitieve gedragstherapie?
In dit artikel
Vormen van psychotherapie: wat is cognitieve gedragstherapie?
dossier
Cognitieve gedragstherapie is een veelgebruikte vorm van psychotherapie die is voortgekomen uit gedragstherapie en cognitieve therapie. Gedragstherapie is erop gericht gedragspatronen te wijzigen die emotionele problemen in stand houden. Bij cognitieve therapie wil men veeleer de manier van denken bij patiënten aanpakken. Met cognitieve gedragstherapie probeert men dus via inzichten het gedrag te beheersen en zo nodig te veranderen.
Uitgangspunt
Het uitgangspunt van cognitieve gedragstherapie is dat gedachten (cognities) een invloed hebben op ons gedrag en op hoe we ons voelen, en omgekeerd. Soms ligt de nadruk meer op de manier van denken en interpreteren van de patiënt, soms meer op de manier van doen en laten.
Typerend voor deze therapievorm is dat je actief wordt aangemoedigd om je problemen op een open manier kenbaar te maken. De cognitieve gedragstherapeut zal vervolgens met jou op zoek gaan naar knelpunten en oplossingen. Er wordt niet al te lang stilgestaan bij het verleden: veeleer gaat het om je huidige problemen en hoe je kan proberen die in de toekomst te vermijden. De therapeut zal samen met jou geregeld concrete doelen vooropstellen.
Lees ook: Vormen van psychotherapie: wat is systeemtherapie?
Hoe werkt het?
Centraal bij deze vorm van therapie staat dat je op zoek gaat naar jouw patronen: cognitieve gedragstherapeuten zullen je aanmoedigen om te praten over wat je als problematisch ervaart en hoe je hierover denkt. De behandeling verloopt via een aantal stappen:
• Je gaat op zoek naar wat jij als problematisch ervaart in je leven, zoals bijvoorbeeld mentale problemen, conflicten, moeilijke relaties of problematisch gedrag. In samenspraak met je therapeut bepaal je welke problemen je aanpakt.
• Je wordt je bewust van de bijhorende gevoelens en gedachten. De therapeut zal je aansporen te vertellen over hoe je je situaties en problemen interpreteert.
• Je gaat op zoek naar negatieve denkpatronen. Samen met de therapeut probeer je de constante in je denken te identificeren.
• Je probeert die inefficiënte denkpatronen te herkennen en te ‘corrigeren’. De therapeut zal met jou evalueren of die negatieve denkpatronen wel objectief en gebalanceerd zijn. Voor irrationele en inefficiënte gedachtegangen worden alternatieven gezocht: je leert op een productieve, gebalanceerde manier omgaan met problemen via positief gedrag en een constructieve manier van denken.
• Regelmatig definiëren jullie bepaalde concrete doelen. Door denk- en gedragsoefeningen in de praktijk, open gesprekken en eventuele thuisvoorbereidingen zal je die doelstellingen proberen te realiseren.
Lees ook: EMDR: therapie voor verwerking van trauma
Voor wie?
Cognitieve gedragstherapie is doeltreffend bij angststoornissen en dwangstoornissen, maar ook bij faalangst, burn-out en verlatingsangst. Verder zet men het in bij depressie, vermoeidheid, slapeloosheid en andere slaapproblemen, eventueel zelfs bij autisme of ADHD. Cognitieve gedragstherapie is geschikt voor alle leeftijden.
Je hoeft overigens geen problemen te hebben om iets te leren uit cognitieve gedragstherapie. Iedereen heeft baat bij een relativerende en efficiënte manier van denken. Daarbij kan een cognitieve gedragstherapeut je helpen.
Lees ook: Wat is muziektherapie en wie heeft er baat bij?
Bronnen:
auteur:
Sara Claessens,
gezondheidsjournalist
