Verband tussen darmkanker en nitrieten/nitraten in voeding

Het Franse agentschap voor gezondheid en milieu, Anses, heeft onlangs een rapport gepubliceerd dat het verband bevestigt tussen het risico op darmkanker en de consumptie van nitrieten en nitraten. Het agentschap adviseert om de toevoeging van nitrieten aan bepaalde, veelgebruikte voedingsproducten, zoals charcuterie, te beperken.

In 2015, 2017 en 2018 stelden de Efsa (de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid) en de WHO al een verband vast tussen darmkanker en blootstelling aan nitrieten/nitraten in levensmiddelen. De oorzaak zouden additieven zijn in charcuterie en andere vleeswaren die men gebruikt om de houdbaarheid van producten te verlengen en ham de roze kleur te geven (normaal grijs). Het toevoegen van nitrieten voorkomt ook dat bacteriën zoals salmonella, listeria of botulinum toxine zich ontwikkelen. Maar door nitrieten in voedsel en nitraten vormen zich in het lichaam verbindingen die bekendstaan als nitrosaminen: kankerverwekkende stoffen.

Charcuterie is niet de enige boosdoener. In zijn nieuwe verslag legt de Anses uit dat de bronnen van nitraten en nitrieten in voeding divers zijn.

Nitraten zijn van nature aanwezig in water en in bepaalde planten (spinazie, sla, enz.). In tegenstelling tot wat men zou denken, worden planten het meest aan nitraten blootgesteld.

Nitrieten vind je vooral in charcuterie. Op zichzelf bevat charcuterie al meer dan de helft van de aanbevolen inname via de additieven die men gebruikt bij de bereiding.

Daarom beveelt de Anses aan om enerzijds de hoeveelheid nitraten via het water te controleren door goede landbouwmethodes, als ze niet van natuurlijke oorsprong zijn. Anderzijds adviseert men om de consumptie van charcuterie te beperken tot 150 gram per week, en gevarieerd en evenwichtig te eten met fruit en groenten uit verschillende bronnen. Althans, zolang geen maatregelen van kracht zijn om de hoeveelheid nitrieten in verwerkt vlees te beperken.

Het is verleidelijk om producten te kopen met de vermelding "nitrietvrij". Maar de Anses waarschuwt de consument: "Sommige fabrikanten gebruiken plantenextracten of groentebouillons als vervangers voor nitrietadditieven. Dit is geen echt alternatief, aangezien zij van nature nitraten bevatten die door bacteriën in nitrieten worden omgezet. Deze producten zonder toegevoegde nitrieten zullen de blootstelling aan nitrieten dus niet werkelijk verminderen.”

De beste oplossing is dus voorlopig om je consumptie van charcuterie te beperken en gevarieerd en evenwichtig te eten.