Verlatings- of scheidingsangst bij baby en peuter

dossier

Een veelvoorkomende angst bij jonge kinderen is verlatings- of scheidingsangst. Rond de leeftijd van 8 maanden begint je kind voor het eerst verdrietig te reageren als vertrouwde mensen uit zijn omgeving weggaan. Deze angst is meestal het hevigst tussen 8 en 18 maanden. Je kind ziet jou weggaan, maar weet nog niet of en wanneer je terugkomt. Het voelt zich veilig bij jou en plots valt die veiligheid weg. Dat kan soms hevige reacties teweegbrengen.

Lees ook: Watervrees: ‘mijn peuter wil niet in bad’

Hoelang duurt scheidingsangst bij kinderen?

Getty_verlatingsangst_kind_school_2024.jpg

© Getty Images

Scheidingsangst komt bij ieder kind voor, maar het ene kind reageert angstiger dan het andere. Deze angst is een voorbijgaande fase in de ontwikkeling. Bij het ene kind duurt het langer dan bij het andere kind. Scheidingsangst zal niet plots weg zijn en kan blijven tot de leeftijd van 3 jaar.

  • Bij kinderen jonger dan 2,5 jaar duurt de gewenningsperiode bij ‘vreemde’ personen langer.
  • Vanaf 2,5 jaar voelen kinderen zich doorgaans redelijk veilig in aanwezigheid van ‘vreemde’ personen.
  • Rond 4 jaar kan een kind steeds beter tegen een korte scheiding van zijn of haar ouders. De omgeving wordt vertrouwder, het kind is zelfredzamer geworden en hij of zij kan al beter praten.

Lees ook: De impact van een tutje op het gebit van je kindje

Symptomen verlatingsangst

  • In de meeste gevallen uit verlatingsangst zich doordat kinderen beginnen te huilen en/of driftig worden. Ze willen niet meer naar de opvang of willen niet meer alleen gaan slapen.
  • Ook kan het kind veel moeite hebben om in te slapen of ’s nachts wakker wordt en beginnen te huilen. Ze raken alleen in slaap als een van hun ouders bij hen op bed zit, of in het slechtste geval bij hen slaapt.

Lees ook: Wat als je kind niets lust (behalve appelmoes)?

Verlatingsangst overwinnen

Enerzijds is het belangrijk dat je begrip toont voor de paniek en emotie van je kind. Anderzijds is het belangrijk om de situatie minder erg te maken dan ze voor het kind lijkt, en niet toe te geven aan die angsten. Als ouder moet je als reactie op de verlatingsangst van je kind geen situaties uit de weg gaan waarin je niet bij je kind bent, want dit zou nadelig kunnen zijn voor de ontwikkeling.

  • Afscheid nemen is een proces dat thuis stapje voor stapje kan geoefend worden: het ritueel van naar bed gaan, alleen spelen...
  • Scheidingsangst thuis kan worden verminderd wanneer de ouder niet fysiek aanwezig is in dezelfde kamer, maar wel bv. in de kamer ernaast. Nog wat rommelen, zingen,... helpt een kind over zijn angst heen: het merkt dat er toch nog iemand in de buurt is.
  • Bij de overstap naar de kinderopvang, is het belangrijk om je peuter goed voor te bereiden. Je kunt bijvoorbeeld vooraf een bezoek brengen aan het kinderdagverblijf of de onthaalmoeder.
  • Probeer duidelijk afscheid van je kind te nemen als je weggaat of als je het kind achterlaat in de kinderopvang. Hoe klein het nog is, vertel waar je naartoe gaat en dat je straks terugkomt.
  • Kordaat zijn maakt het afscheid draaglijker. Blijf niet treuzelen bij het afscheid. Ook al ben je zelf van streek, je kind heeft je vertrouwen nodig om met het afscheid om te kunnen gaan.
  • Wanneer je het huis uitgaat (of het kind in een kinderdagverblijf achterlaat), moet je degene bij wie je het kind achterlaat vragen hem of haar af te leiden.

Lees ook: Stoppen met tutje? 'Denk als je peuter/kleuter'

Separatieangststoornis

Vanaf 4 jaar kunnen de meeste kinderen zonder veel problemen alleen of bij anderen worden gelaten. Kan dat niet, dan kan er sprake zijn van een separatieangststoornis. Kinderen met deze stoornis hebben een extreme angst wanneer zij niet bij hun ouders of opvoeders zijn. Vaak hebben ze last van heimwee en maken ze zich grote zorgen over de veiligheid en gezondheid van hun ouders. 
Kinderen met deze stoornis vermijden daarom situaties waarin zij van hun ouders gescheiden zijn. Ze gaan liever niet naar school of op schoolkamp en houden niet van logeerpartijtjes. Indien dit het geval is, dan kun je dit bespreken met je huisarts, of met iemand van Kind & Gezin.

Lees ook: Leerplicht en instapmomenten: wanneer mag (of moet) een kind naar school?

Bronnen:
https://www.kindengezin.be
https://www.nji.nl
https://psycholoog.nl


Laatst bijgewerkt: april 2024

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram