Gerelateerde artikels
Aarsmaden of aarswormen: symptomen, besmetting en behandeling
In dit artikel
Aarsmaden of aarswormen: symptomen, besmetting en behandeling
dossier
Heeft je kind aan het eind van de dag jeuk aan de anus? Heeft hij nachtmerries? Dan heeft hij misschien aarsmaden. Aarsmaden zijn kleine witte wormpjes van ongeveer een centimeter lang, en een infectie is zeer besmettelijk. Je kan aarsmaden behandelen met ontwormingsmedicatie, maar strikte hygiënemaatregelen zijn nodig om een nieuwe infectie te voorkomen.
Lees ook: Wormen - Worminfecties bij de mens
Hoe herken je aarsmaden?
© Getty Images
Aarsmaden, ook wel Enterobius vermicularis genoemd, zijn kleine, ronde, draadvormige, witte wormen. Deze parasieten zijn tussen de 2 mm (mannetjes) en 12 mm (volwassen vrouwtjes) lang, en ze koloniseren de dikke darm en het rectum. ’s Nachts of aan het einde van de dag kruipt de vrouwelijke worm via de dikke darm naar de anus, waar ze tot wel 11.000 eitjes legt.
De eitjes zijn onzichtbaar voor het blote oog en kunnen tot 3 weken overleven bij kamertemperatuur (op je kleren, in je bed, op een tapijt, onder je vingernagels), wat een infectie zeer besmettelijk maakt.
Hoe verloopt een besmetting?
Aarsmaden zijn darmparasieten die vooral kinderen tussen de 3 en 10 jaar treffen. Volwassenen die in scholen werken lopen een groter risico op besmetting.
Besmetting treedt op wanneer de eitjes worden ingeslikt via bevuilde voorwerpen (beddengoed, kleding, speelgoed, enz.) of voedsel. Eenmaal besmet, kunnen de eitjes zich verspreiden als het kind met de vingers in het anale gebied krabt, en daarna voorwerpen of mensen aanraakt. Op die manier kunnen ook andere mensen de eitjes inslikken. Zonder behandeling begint de 3 weken durende levenscyclus van de worm opnieuw. Een volwassen vrouwtje kan 100 dagen leven. Nagelbijten en duimzuigen werken zelfbesmetting nog in de hand en kunnen zo de genezing vertragen.
Lees ook: Hoe hou je een zandbak proper en waarom is dat belangrijk?
Wat zijn de symptomen van aarsmaden?
© Getty Images
Sommige mensen hebben geen symptomen. Kinderen kunnen ernstiger symptomen hebben dan volwassenen, en hebben dan vooral last van anale jeuk (pruritus), vooral aan het einde van de dag. Andere mogelijke klachten zijn:
- Anale huidirritatie in de buurt van de anus door krabben: de huid kan beschadigd raken en een superinfectie oplopen.
- Slaapstoornissen, nachtmerries, prikkelbaarheid
- Milde buikpijn (niet altijd)
- Verlies van eetlust
In zeldzamere gevallen kan vulvitis of vaginitis optreden als de wormpjes naar de vagina migreren.
Meestal veroorzaken ze geen ernstige complicaties, maar ze kunnen wel de slaap en levenskwaliteit beïnvloeden. In zeldzame gevallen kunnen ze een blindedarmontsteking veroorzaken.
Lees ook: Buikpijn: symptomen blindedarmontsteking (appendicitis)
Hoe weet je of je wormen hebt?
Wormen komen slechts af en toe voor in de ontlasting. Bij anale jeuk kun je 1 tot 2 uur na het slapen gaan (met een zaklamp) zoeken naar kleine witte wormpjes rond de anus van je kind.
Als je een worminfectie vermoedt, raadpleeg dan je huisarts. Hij of zij zal een swab nemen voor microscopisch onderzoek. Als de diagnose wordt bevestigd, kan een medicijnkuur worden opgestart.
Hoe worden aarsmaden behandeld?
Een worminfectie verdwijnt nooit vanzelf. Het is belangrijk dat alle gezinsleden tegelijkertijd worden behandeld om een nieuwe besmetting te voorkomen.
Medicinale behandelingen
Ontwormingsmedicijnen zoals albendazol of mebendazol kunnen de volwassen parasieten doden, maar die behandeling is niet effectief tegen eitjes. Daarom moet de behandeling herhaald worden na 2 weken, wanneer de laatste eitjes zijn uitgekomen. In afwachting van het effect van de behandeling kan een anti-jeukcrème worden voorgeschreven.
Natuurlijke behandelingen
Natuurlijke middelen worden niet aanbevolen als eerstelijnsbehandeling. Er is weinig wetenschappelijk bewijs dat hun effecten ondersteunt. Sommige kunnen bovendien allergieën veroorzaken. Raadpleeg daarom sowieso eerst een arts.
- Rauwe knoflook is van oudsher erkend als een natuurlijke antiparasiet. Het kan plaatselijk worden aangebracht om eitjes te doden, maar als de huid geïrriteerd is, kan je dat een branderig gevoel veroorzaken.
- Kokosolie. Slik elke ochtend een theelepel kokosolie en breng de olie aan op het anale gebied voordat je naar bed gaat.
- De cucurbitacines in pompoenpitten worden vaak gepresenteerd als een natuurlijk ontwormingsmiddel. Er is echter geen recent bewijs dat dat bevestigt.
Strikte hygiënemaatregelen
Naast behandeling moeten er strikte hygiënemaatregelen worden genomen om de eitjes uit te roeien en herhaling te voorkomen (wat vaak voorkomt).
- Maak beddengoed en het huis schoon: was al het ondergoed en de pyjama's, ook van andere gezinsleden. Was ook al het beddengoed, maak de slaapkamer schoon, stofzuig tapijten en was het speelgoed van kinderen.
- Neem elke ochtend een douche en was je anale gebied met zeep.
- Houd je vingernagels kort
- Was je handen regelmatig: na toiletgebruik, voor het eten of koken, na het verschonen van de luier van je kind, enz.
- Vermijd krabben aan je billen
Lees ook: Buikpijn bij kinderen: wat kan je zelf doen?
Wat te doen bij herhaling?
Herinfectie komt vaak voor bij besmetting met aarsmaden. Raadpleeg zeker je arts als de symptomen opnieuw optreden. Mogelijks moet de behandeling meerdere keren worden gevolgd.
Bronnen:
https://www.msdmanuals.com
https://francais.medscape.com
https://www.ncbi.nlm.nih.gov
https://www.health.ny.gov
https://www.gezondheidenwetenschap.be
https://www.medicalnewstoday.com
auteur:
Sofie Van Rossom,
gezondheidsjournalist
