Rekenstoornis: wat is dyscalculie en hoe kan je het herkennen?
In dit artikel
Rekenstoornis: wat is dyscalculie en hoe kan je het herkennen?
dossier
Dyscalculie duidt op een leerprobleem op het gebied van rekenen en ruimtelijk inzicht, terwijl de ontwikkeling op andere gebieden wel normaal verloopt. De term stamt uit het Grieks: ‘dys’ betekent ‘beperkt’ en ‘calculus’ betekent ‘rekenen’. Eenvoudige sommen zijn voor iemand met dyscalculie een moeilijke opgave en leiden tot obstakels in de hersenen.
Men schat dat dyscalculie voorkomt bij 3 tot 8% van de bevolking. De stoornis komt even vaak voor bij jongens als bij meisjes. Kinderen met dyscalculie hebben vaak weinig zelfvertrouwen, aangezien zij niet op hetzelfde niveau presteren als leeftijdsgenoten.
Lees ook: Ontwikkelingsdysfasie (OD): spraak- en taalontwikkelingsstoornis bij kinderen
Hoe ontstaat dyscalculie?
Men veronderstelt dat de leerproblemen veroorzaakt worden door afwijkingen in de hersenen die vermoedelijk een genetische oorsprong hebben. Bepaalde delen in de hersenen - waar de informatieverwerking plaatsvindt die nodig is om te kunnen rekenen - lijken niet goed te functioneren. Meer bepaald het gebied in de linkerkant van de hersenen, de parietaalkwab, werkt anders. Ook de frontaalkwab aan de voorkant van de hersenen vertoont afwijkingen.
Lees ook: Dyspraxie: coördinatie-ontwikkelingsstoornis
Wat zijn de symptomen?
Kinderen met dyscalculie ondervinden mogelijks problemen op vier verschillende domeinen:
Geheugen en automatismen:
- Ze krijgen splitsingen en tafels niet onder de knie, en kunnen cijfers niet correct lezen en schrijven
- Ze rekenen traag bij eenvoudige bewerkingen en maken veel rekenfouten
- Ze leren de klok niet vlot lezen
Vaardigheden en technieken:
- Ze hebben moeite met de volgorde van de stappen die men bij complexe berekeningen moet uitvoeren, zoals bij een staartdeling of het uitwerken van een vergelijking.
- Ze maken veel fouten tijdens rekenprocedures. Ze verwarren bijvoorbeeld de volgorde van de bewerkingen.
- Vaak hanteren ze een rekenaanpak die typisch is voor jongere kinderen.
Visueel-ruimtelijke en motorische vaardigheden:
- Er is sprake van motorische onhandigheid, bijvoorbeeld bij het hanteren van lat, passer en geodriehoek. Ook technische tekeningen worden onnauwkeurig uitgevoerd.
- Ze zien geen verbanden tussen woord en beeld. Ze hebben bijvoorbeeld moeite om grafieken te lezen.
- Ze zijn onnauwkeurig bij het noteren, 23 wordt bijvoorbeeld 32.
- Ze hebben moeite met kolommen en millimeterpapier.
Inzicht:
- Onderdelen waarbij ruimtelijk inzicht en kennis van ruimtelijke begrippen van belang zijn (meetkunde), zijn problematisch voor hen.
- Ze steunen vooral op het geheugen, en verwerven enkel nieuwe inzichten door veel oefening.
Lees ook: Hoe herken je autisme bij baby’s en kleuters?
Bestaat er een behandeling?
Dyscalculie kan je niet behandelen en het verdwijnt ook niet met de leeftijd. Je kan wel leren omgaan met de aandoening. Hoe vroeger je ingrijpt, hoe beter de resultaten die je kan boeken.
Je kan de hulp inroepen van een zorgcoördinator op school, een logopedist of psychotherapie als je kind daar nood aan heeft. Het is belangrijk om veel te oefenen en bepaalde drempels weg te nemen.
Daarbij kunnen de volgende maatregelen helpen:
- Stimuleren: leerlingen aanmoedigen en het positieve benadrukken
- Compenseren: hulpmiddelen toelaten zoals bijvoorbeeld voorleessoftware
- Remediëren: individuele begeleiding en hulp inschakelen
- Differentiëren: inspelen op de noden van individuele leerlingen
- Dispenseren: onderdelen van het leerprogramma laten vallen en vervangen door gelijkwaardige leerstof
Niet alle maatregelen zijn in elke situatie nuttig. De school bepaalt samen met de ouders, de leerling en eventuele hulpverleners welke maatregelen toegepast worden.
Bronnen:
Laatst bijgewerkt: november 2021
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
