Waarom geen antibiotica bij verkoudheid of keelpijn?

nieuws Elk jaar rond deze tijd waarschuwen we tegen het gebruik van antibiotica tegen een verkoudheid of keelpijn. Een verkoudheid, griep of keelpijn genezen meestal vanzelf en antibiotica hebben meestal geen enkele zin en kunnen zelfs meer kwaad dan goed.

• Een verkoudheid, griep en de meeste keelontstekingen worden veroorzaakt door een virus. Antibiotica werken niet tegen virussen, ze werken alleen tegen bacteriën. Ze helpen dus niet om minder te hoesten, om u beter te voelen of om sneller terug op de been te zijn.

• Ook wanneer de keelpijn, de acute bronchitis of de bijholteontsteking (rhinosinusitis) wordt veroorzaakt door bacteriën, zoals bijvoorbeeld pneumokokken of streptokokken, geneest ze meestal vanzelf. Het zijn immers niet de antibiotica die ervoor zorgen dat u geneest. Ze zorgen er wel voor dat de bacteriën zich niet verder kunnen ontwikkelen, zodat uw eigen afweersysteem de bacteriën kan vernietigen. In dat geval zouden antibiotica de ziekteduur mogelijk met één of twee dagen kunnen inkorten, op voorwaarde dat de behandeling binnen de twee dagen na het begin van de symptomen wordt gestart. Probleem is dat er geen goede tests bestaan om te snel te weten of het om een virale of een bacteriële infectie gaat, en men dus eigenlijk niet kan weten of antibiotica enig nut zullen hebben.

• Anderzijds zijn antibiotica ook niet onschuldig. Ze kunnen maag- en darmlast of huiduitslag geven, sommige mensen reageren allergisch op antibiotica, en vooral bestaat altijd het risico dat bacteriën resistent worden tegen de gebruikte antibiotica.

Daarom wordt aangeraden om bij een verkoudheid of acute keelpijn geen antibiotica te nemen, behalve:
• bij risicopatiënten (bv. mensen met acuut gewrichtsreuma, met hartklepproblemen, met een verminderde immuniteit, kankerpatiënten...);
• bij mensen met een acute opstoot van COPD;
• bij een streptokokkenepidemie in gesloten gemeenschappen (bv. in rusthuizen, school);
• bij hoge koorts, slikproblemen, roodheid en zwelling van het gezicht of een vermoeden dat er meer aan de hand is, bijvoorbeeld wanneer de arts een longontsteking vermoedt;
• wanneer de keelpijn na een week nog niet genezen is.