Werken met reuma, kan dat?

dossier De Koninklijke Belgische Vereniging voor Reumatologie (KBVR) geeft aan dat één op vijf Belgen tijdens het leven geconfronteerd wordt met een reumatische aandoening. Onder de noemer ‘reumatische aandoeningen’ vallen een tweehonderdtal verschillende soorten chronische ziektes die pijn, misvormingen, vermoeidheid, orgaanaantastingen en dergelijke meer kunnen veroorzaken. Voor sommige ziektebeelden bestaan doeltreffende behandelingen, maar dat is zeker niet altijd het geval. Na de diagnose rijst de vraag: ‘Kan ik nog wel blijven werken met reuma?’


Lees ook: Is er een verband tussen zure voeding en reuma?

123-dr-oz-reuma-hand-02-18.jpg
Bij reuma wisselen ’rustige’ en ’actieve’ perioden elkaar af. In een rustige periode voelt een reumapatient zich ’goed’ en kan hij allerlei activiteiten ondernemen, terwijl hij zich nauwelijks meer kan bewegen als de ziekte actief is. Veel mensen kunnen die grilligheid niet bevatten. Dit onbegrip is voor veel reumapatiënten dan ook een soort ’tweede pijn'. Zij zijn juist erg gemotiveerd om aan het werk te blijven en aan het maatschappelijk verkeer deel te nemen. Het kost veel energie, maar dat is het hun waard.

Gelukkig kunnen de meeste mensen met reuma wel blijven werken. Uit onderzoek blijkt dat de steun die zij ontvangen van collega´s, werkgever en bij het werk betrokken instanties daarbij onontbeerlijk is. Mensen die voldoende steun en betrokkenheid ervaren (ook van het thuisfront), houden hun baan langer vol. Door de taakverdeling aan te passen, andere werktijden of een aangepaste werkplek kan de reumapatiënt soms (parttime) blijven werken. Onbegrip, wanneer iemand ondanks zijn inzet toch (tijdelijk) uitvalt, is dan erg frustrerend.

Lees ook: Meer pijn als het koud en nat is: heeft het weer invloed op reuma?

Concrete tips voor werknemers met reuma

  • Probeer positief te blijven en kijk zoveel mogelijk naar de dingen die je wél kan.
  • Wees open en eerlijk over je ziekte. Praat erover met je collega's en leidinggevende. Pas dan kan je begrip verwachten.
  • Toon initiatief. Je kan vast meer dan je denkt. Zoek zelf actief mee naar oplossingen.
  • Neem ook op het werk lichamelijke klachten serieus. Geef je grenzen aan, probeer je energie te verdelen en hou jezelf niet voor de gek.
  • Houd contact met je collega’s, ook in de periode dat je niet in staat bent om te werken. Als de band met de mensen op het werk eenmaal verbroken is wordt het lastig die weer te herstellen. Ga eventueel een ochtend in de week even langs of neem deel aan het werkoverleg. Blijf op de hoogte en zorg dat ze je niet vergeten.
  • Verdeel je energie door regelmatig korte rustpauzes te nemen.
  • Wissel licht en zwaar werk met elkaar af.
  • Plan, in samenwerking met de collega’s of werkgever, je werkzaamheden zodanig, dat je geen last hebt van ophoping van werk. Verander zonodig je taakinhoud (in overleg met je werkgever en collega's) om lichamelijk belastende taken te verminderen.
  • Spreid je werkzaamheden zoveel mogelijk over de dag/week.
  • Een goede lichaamshouding is belangrijk. Let op dat je goed zit, staat en op een ergonomische manier tilt.
  • Als je moet staan, let er dan op dat je met je voeten iets uit elkaar staat, waardoor je een breder sta-vlak gebruikt. Strek de knieën niet te veel en zet ze niet 'op slot'. 
  • Zoek in overleg met je bedrijfsarts en leidinggevende naar hulpmiddelen die het gemakkelijker voor je maken op de werkplek.
  • Wees niet te bang dat door de belasting in het werk de ziekte zal verergeren. Werken heeft veel voordelen, mits op verantwoorde wijze uitgevoerd. Werk maakt de pijn niet minder, maar de ervaring is wel, dat je minder pijn voelt dankzij de afleiding.
  • Zorg voor goede medische begeleiding.
  • Onderzoek de mogelijkheden van omscholing naar een minder belastende functie binnen het bedrijf en als dat niet mogelijk is, daarbuiten. Doe dit samen met de bedrijfsarts.


Lees ook: Wat je moet weten als je reuma hebt en zwanger wil worden

Houding op een werkstoel

Bij een werkstoel is het belangrijk dat

  • je voeten plat de grond kunnen raken
  • je knieën in een hoek van 90 graden staan
  • je billen iets hoger dan uw knieën zijn
  • de voeten en rug gesteund zijn
  • de zitting lang genoeg is, zodat je bovenbenen voldoende steun hebben en er een vrije ruimte van 3 vingerdiktes is tussen de knieholte en de voorkant van de zitting
  • er geen verdraaiing in de rug is
  • je beeldscherm op goede hoogte staat, zodat je recht vooruit kunt kijken
  • de armlegger op ellebooghoogte staat bij ontspannen afhangende schouders.

Is de stoel te hoog zodat de voeten de grond niet raken, pak er dan een voetenbankje bij. Verder is het belangrijk dat de stoelhoogte aangepast wordt aan de werksituatie (de hoogte van het bureau bijvoorbeeld). Als regel kan je hierbij hanteren dat de ellebogen in een hoek van 90 graden staan.


    Lees ook: Spondyloartritis: moeilijk te herkennen reumatische aandoening(en)

    Houding aan de computer

    Als je veel met de computer werkt, denk dan aan de volgende mogelijkheden:

    • een ergonomisch toetsenbord
    • een polssteun die voor uw toetsenbord ligt
    • een muismat met gel ter ondersteuning van uw pols
    • een ergonomische muis, bijvoorbeeld een trackball (muis met een bal). Het voordeel van een trackball boven een gewone muis is dat je geen kracht hoeft uit te oefenen om het apparaat vast te houden of te verplaatsen
    • een documenthouder
    • een workpaceprogramma

    Concrete tips voor leidinggevenden en collega's

    • Maak de noodzakelijke aanpassingen aan de werkplek, aan de machine of computer.
    • Maak andere afspraken over de taakverdeling binnen een team.
    • Sta open voor parttime werk.
    • Breng begrip op voor de ziekte, het ziek zijn en alles wat daarmee samenhangt.
    • Praat met je medewerker of collega en luister. Onderzoek met elkaar de stand van zaken.
    • Wees flexibel en laat de werknemer zoveel mogelijk zijn of haar eigen werk indelen. Zorg voor minder belastende taken als de werknemer of collega een opleving van zijn ziekte meemaakt.

    ReumaCoach

    ReumaNet, het Vlaamse samenwerkingsplatform van reumapatiëntenorganisaties, heeft in 2015 een ReumaCoach aangesteld die mensen met vragen rond het thema ‘Reuma en werken’ bijstaat. Gedurende twee jaar heeft de ReumaCoach, Anja Marchal, in samenwerking met het RIZIV onderzoek gevoerd naar de pijnpunten die zorgprofessionals en werknemers met reuma ondervinden op de werkvloer om zo enkele concrete adviezen te kunnen uitwerken. In het rapport ‘ReumaWerkt: werken met een reumatische aandoening’, dat in november 2020 verscheen, vat Marchal haar bevindingen samen in 4 punten:


    1. Er is nood aan specifieke tools en ondersteuning op vlak van informatie voor mensen met reuma in kader van werk. Daarnaast moet het thema ‘werken met reuma’ een duidelijkere plaats krijgen tijdens de consultaties.
    2. Er is nood aan specifieke, aangepaste maatregelen en ondersteuning op de werkvloer voor mensen met een reumatische aandoening. De bestaande maatregelen en ondersteuning moeten worden uitgebreid en meer geüniformeerd over sectoren en regio’s zodat de kans op jobbehoud of terugkeer naar de job wordt vergroot.
    3. Ondersteuning vanuit ervaringsdeskundigheid en patiënt expertise wordt ervaren als een meerwaarde.
    4. Werken via de principes van disability management loont. Er wordt immers gewerkt op maat, met focus op de noden en evenzeer het ‘kunnen’ van de persoon, steeds in communicatie met zijn/haar context.

    Marchal bundelde de meest voorkomende vragen en bijhorende antwoorden op de website van ReumaNet. Daarnaast blijft ze persoonlijk bereikbaar voor individuele ondersteuning, infosessies en workshops.

    Bronnen:
    https://reumanet.be
    www.zorgwijzer.nl
    www.reumahuis.be


    auteur: Sofie Van Rossom, gezondheidsjournalist
    Laatst bijgewerkt: juni 2022

    Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

    eenvoudig terug uit te schrijven
    Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
    volgopfacebook

    volgopinstagram