Is te veel slaap slecht voor je?

In dit artikel

Hoeveel slaap is te veel?
Waarom slapen mensen te veel?
Gevolgen van te veel slapen

dossier

Voldoende nachtrust is essentieel voor de gezondheid, maar overmatig slapen wordt in verband gebracht met een groot aantal medische problemen, waaronder diabetes, hartziekten en een verhoogd risico op overlijden.

Lees ook: Slaapkwaliteit: is een huisdier mee in bed nemen een goed idee?

Hoeveel slaap is te veel?

De hoeveelheid slaap die je nodig hebt, varieert aanzienlijk in de loop van je leven. Het hangt af van je leeftijd en activiteitenniveau, maar ook van je algemene gezondheid en levenswijze. Tijdens perioden van stress of ziekte kan je bijvoorbeeld een grotere behoefte aan slaap voelen. Hoewel de slaapbehoefte in de loop van de tijd en van persoon tot persoon verschilt, raden deskundigen een nachtrust van zeven à negen uur aan voor volwassenen.

Lees ook: Wat gebeurt er met je hersenen als je te weinig slaapt?

Waarom slapen mensen te veel?

Te veel slapen kan veroorzaakt worden door een slaapstoornis zoals hypersomnia (extreme slaperigheid), het rustelozebenensyndroom (neurologische bewegingsstoornis) of obstructieve slaapapneu, een aandoening waardoor mensen tijdens hun slaap even stoppen met ademen.

Soms kan overmatig slapen het gevolg zijn van medicatie- of alcoholgebruik. Bepaalde medische aandoeningen, waaronder depressie, kunnen er ook toe leiden dat mensen overmatig slapen. En dan zijn er nog mensen die gewoon heel veel willen slapen.

Lees ook: Verantwoord gebruik van slaap- en kalmeermiddelen

Gevolgen van te veel slapen

Als je te veel slaapt, verhoogt je kans op bepaalde medische aandoeningen:

Diabetes: studies hebben aangetoond dat elke nacht te veel of te weinig slapen het risico op diabetes kan verhogen.
Zwaarlijvigheid: te weinig, maar ook te veel slapen kan ervoor zorgen dat je te veel weegt. Een recente studie toont aan dat mensen die elke nacht negen of tien uur slapen 21% meer kans hebben om zwaarlijvig te worden in vergelijking met mensen die tussen de zeven en acht uur sliepen. Zelfs wanneer rekening werd gehouden met voedselinname en lichaamsbeweging, was dit verband aantoonbaar.
Hoofdpijn: voor sommige mensen die gevoelig zijn voor hoofdpijn, kan langer slapen dan normaal, bv. tijdens een weekend of vakantie, hoofdpijn veroorzaken. Onderzoekers wijten dit aan het effect van te veel slaap op bepaalde neurotransmitters in de hersenen, waaronder serotonine.
Depressie: hoewel slapeloosheid vaker in verband wordt gebracht met depressie, komt deze aandoening ook voor bij mensen die te veel slapen. Ongeveer 15% van de mensen met een depressie slaapt te veel. Dit kan op zijn beurt de depressie verergeren, aangezien regelmatige slaapgewoonten belangrijk zijn voor het herstelproces.
Hartziekten: uit een onderzoek waarbij 72.000 vrouwen waren betrokken, bleek dat vrouwen die negen tot elf uur per nacht sliepen, 38% meer kans hadden op coronaire hartziekten dan vrouwen die acht uur sliepen. Onderzoekers hebben nog geen reden gevonden voor het verband tussen overmatig slapen en hartziekten.
Overlijden: studies hebben aangetoond dat mensen die negen uur of meer per nacht slapen, een significant hoger sterftecijfer hebben dan mensen die zeven tot acht uur per nacht slapen. De specifieke reden voor dit verband is nog onbekend, maar onderzoekers ontdekten wel dat depressie en een lage sociaaleconomische status ook samenhangen met langer slapen. Volgens hen houden deze factoren mogelijks verband met het hoger sterftecijfer.