Knieprothesen: hoe tevreden zijn patiënten?

Een totale knieprothese (artroplastiek) is nodig als de drie gewrichtszones van de knie (binnen- en buitenkant en knieschijf) sterk aangetast zijn door artrose, d.w.z. de slijtage van het gewrichtskraakbeen. Kraakbeen is de structuur die de uiteinden van de botten bedekt en een glad, flexibel oppervlak vormt waardoor het gewricht kan bewegen zonder wrijving of pijn. Als het kraakbeen te zeer beschadigd is, wordt bewegen (zeer) moeilijk door de functionele beperking en pijn. Men ondervindt last in het dagelijks leven - privé, sociaal en beroepsmatig - en ook de psychologische gevolgen kunnen ernstig zijn.

Een knieprothese lijkt dus de ideale oplossing om een versleten knie te vervangen. Maar toch moet men de voordelen afwegen tegen de nadelen: het plaatsen van een knieprothese garandeert namelijk geen volledig herstel. Tegelijkertijd is het een ingrijpende operatie en volgt er een intensieve revalidatiefase. 

Een Canadees team (Universiteit van Toronto) deed onderzoek naar de knieprothese. Voor en na het plaatsen van een totale knieprothese vroegen zij aan ongeveer 1300 patiënten om hun verwachtingen en vervolgens hun mate van tevredenheid één jaar na de operatie te evalueren. In de evaluatie namen ze een reeks parameters op, zoals pijnintensiteit, functionele beperking en psychologische toestand (inclusief depressieve symptomen).

Een grote meerderheid (75%) van de patiënten zegt zeer tevreden te zijn over de operatie. Slechts 8% is echt ontevreden. Uit een grondige analyse blijkt dat bepaalde verwachtingen vóór de operatie voorspellen of iemand teleurgesteld zal zijn. Als men bijvoorbeeld verwacht dat men zal kunnen knielen, is de kans op tevredenheid kleiner. Hetzelfde geldt voor psychologisch welzijn, namelijk wanneer de patiënt hoopt op een beter psychologisch welzijn, en vóór de operatie een lage score voor lichamelijk functioneren had (wanneer deze score goed is, verbetert het psychologisch welzijn).

Dr. Philippe Tellier (International Journal of Medicine) legt uit: "Hoe groter de functionele en fysieke impact van artrose, onafhankelijk van de pijn, hoe groter het risico dat de patiënt niet helemaal tevreden is". Hoe gematigder de impact echter, hoe groter de kans op tevredenheid. Dr. Tellier gaat verder: "Wij moeten ervoor zorgen dat bepaalde verwachtingen van de patiënt worden ingevuld,  anders kan een teleurstelling ernstige gevolgen hebben. Het doel moet zijn, zo nauwkeurig mogelijk te antwoorden op een vaak complexe vraag, en om daarbij een onderscheid te maken tussen de fysieke, functionele en psychologische gevolgen.”