21 tips om je peuter meer groenten te laten eten

nieuws 1. Smaakontwikkeling begint al in de moederschoot. Het is aangetoond dat kinderen in de moederschoot al bepaalde smaken in het vruchtwater waarneemt. De smaak van het vruchtwater wordt bepaald door wat de moeder eet. Wanneer de moeder gevarieerd eet went het kindje dus al aan verschillende smaken en kan het een voorkeur voor bepaalde smaken ontwikkelen.

2. Borstvoeding helpt om baby's vertrouwd te maken met verschillende smaken en later gemakkelijker groenten (en fruit) te eten. Het is namelijk aangetoond dat de smaak en de geur van de moedermelk varieert naargelang het dieet van de moeder waardoor het kind automatisch went aan variatie in de smaak van eten en het gemakkelijker kan wennen aan nieuwe smaken.

3. Jong geleerd, oud gedaan: De leeftijd waarop nieuwe voedingsmiddelen worden geïntroduceerd is cruciaal. Dit is de periode van 6 maanden tot 1 jaar. Vanaf de leeftijd van ± 2 jaar is het veel moeilijker om kinderen te laten wennen aan nieuwe smaken. Leer baby’s daarom zo vroeg mogelijk wennen aan groentesmaken bij de vaste voeding. Aangeraden wordt om de bijvoeding te beginnen met alleen groentehapjes. Geef de baby elke dag één groentehapje. Geef gedurende vijf dagen elke dag een andere groente, en begin dan opnieuw met de eerste groente. Introduceer pas na een tweetal weken fruit. Eens de baby twee vaste voedingen per dag krijgt, hoort bij elke voeding groente en/of fruit.

4. Geef zelf het goede voorbeeld. Eet zelf veel groenten en doe dat samen met je kinderen. Het is aangetoond dat kinderen die vaak samen met hun ouders eten meer groenten eten.

5. Eet de hele dag groenten. Beperk het eten van groenten niet tot de warme maaltijd, maar zet ze ook op tafel bij het ontbijt, bij de broodmaaltijd, als tussendoortje en als aperitief- en televisiehap.

6. Laat je kind van zoveel mogelijk groenten proeven, zodat het de smaak leert kennen. Proeven betekent niet noodzakelijk doorslikken. Straf je kind zeker niet als het iets niet wil eten.

7. Geef niet op na één mislukte poging. Een kind moet een nieuwe smaak gemiddeld 10 tot 15 keer proeven eer het die leert te appreciëren. Schrap groenten die ze niet lekker vinden, zoals spruitjes of witloof, dus niet meteen van het menu. Probeer na een paar dagen opnieuw. Onderzoek heeft aangetoond dat herhaling de beste manier is om jonge kinderen vertrouwd te maken met nieuwe smaken. Als het ook na een tiental keer niet lukt, probeer dan na enkele maanden nog eens. Naarmate het kind leert meer te eten, gaat het aanbieden van nieuwe smaken gemakkelijker. Smaak kan ook veranderen: een groente waar je kind nu nog van walgt kan het enkele maanden later lekker vinden. Anderzijds hoeven je kinderen niet per se alle groenten te eten. Veel volwassenen hebben ook één of meerdere dingen die ze echt niet lusten. Maar helemaal geen groenten lusten, dat is te voorkomen of aan te pakken.

8. Zorg voor afwisseling. Serveer elke dag een andere groente en varieer de bereidingen. Door kinderen regelmatig iets nieuw voor te schotelen oefen je hun smaak. Lust je kind een bepaalde groente niet als ze gekookt is, probeer het dan eens op een andere manier: gebakken, gewokt, in de oven, rauw… Ook een lekkere saus kan ze overtuigen om de groente te eten.

9. Kook groenten niet plat, maar beetgaar. Uit onderzoek blijkt dat iets oudere kinderen knapperige groenten en groenten met een egale kleur (geen bruinkleuring) het lekkerst vinden. Papperige groenten vallen het minst in de smaak. Qua bereidingswijze gaat de voorkeur naar gestoomde en gekookte groenten. Gegrilde en gefrituurde groenten vallen meestal minder in de smaak. Dat geldt natuurlijk niet voor baby's: die geven de voorkeur aan gestampt/gepureerd eten

10. Begin met kleine porties, en verhoog de porties geleidelijk aan. Geen gigantische berg groenten op het bord, maar een haalbare hoeveelheid. Dan kan het kind trots zijn op wat het al gegeten heeft. Als het kind iets ouder is, laat het dan zelf opscheppen. Een goede vuistregel is: een kind bepaalt niet wat er op tafel komt, wel hoeveel het eet. Snijd de groenten in kleine stukjes: dat maakt ze aantrekkelijker en je kunt ze beter doseren.

11. Ook de ogen willen wat. Zorg voor een leuke presentatie. Vorm met groenten een gezichtje, een dier, een paddenstoel enz. Kinderen worden aangetrokken door fellere kleuren. Meng bijvoorbeeld rode of gele groenten onder de groene groente. Experimenteer met leuk uitziende groenten zoals babywortelen, babymaïs of kerstomaten, het hart van bloemkolen of broccoli.

12. Laat kinderen zelf kiezen. Uit onderzoek aan de Universiteit Wageningen is gebleken dat kinderen die een keuze krijgen uit meer dan één groente iets meer groenten eten dan kinderen die niet kunnen kiezen. Dit werkt vooral bij iets oudere kinderen (vanaf de leeftijd van 3-4 jaar). Maak bijvoorbeeld twee groenten klaar, een die het kind lekker vindt en een ander die het minder lekker vindt. Laat het kind herhaaldelijk proeven van de groente die het niet lekker vindt. Daarna kan het kind verder eten van de groente die het wel lekker vindt. Zo leren ze ook groenten waarderen die ze niet lekker vinden.

13. Forceer kinderen niet om hun bord helemaal leeg te eten of groenten te eten die ze niet lusten. Door ze te dwingen kunnen ze nog meer afkeer krijgen van die groente. Geef wel complimentjes als het goed gaat. Veel kinderen weigeren rond de leeftijd van 2 jaar om bepaalde dingen te eten die ze voordien wel aten (niet alleen groenten). Maak je daarover geen zorgen, dit gaat meestal vanzelf over. Schotel hen dezelfde groenten voor als de rest van het gezin, ook als ze niet eten. Dwing hen niet om ze toch te eten, maar probeer ze wel een beetje te laten proeven. Maak je niet te snel ongerust dat je kind niet genoeg zal eten.

14. Zorg voor gezelligheid aan tafel, niet voor strijd. Kinderen eten beter wanneer het gezellig is aan tafel. Deze ontspannen sfeer is niet alleen belangrijk om te voorkomen dat uw kind zich onder druk gezet voelt, maar ook om het eten van groente niet te associëren met iets onaangenaams.

15. Beloon niet met snoep of een ander toetje als het kind de groente opeet. Dan kan de indruk ontstaan dat groenten vies zijn, en dat hij als beloning voor het eten van dat vieze eten een toetje krijgt. Gebruik het ook niet als straf: het kind geen toetje geven als het niet goed groente heeft gegeten.

16. Laat je kind zelf eten, desnoods met de handen. Vanaf de leeftijd van 7-8 maanden kan het zelf stukjes groenten in de mond steken.

17. Verpak groenten in gerechten die ze lusten. Maak bijvoorbeeld een pastasaus met veel groenten, voeg extra groenten toe aan een kant-en-klaar gekochte pizza, gebruik groenten als vulling van een pannenkoek of een wrap of meng ze in een stamppot. Ook in soep zullen minder geliefde groenten vaak toch gegeten worden.

18. Combineer eventueel minder geliefde smaken met bekendere smaken. Kinderen hebben bijvoorbeeld vaak een natuurlijke afkeer voor bitter. Dat verklaart de afkeer van de meeste kinderen voor bijvoorbeeld witloof. Omgekeerd zullen ze groenten met een eerder zoet smaakje (denk aan wortelen of paprika’s) misschien lekkerder vinden dan volwassenen.
• Combineer een bittere groente met een zoete groente zoals wortelen, pompoen, appelmoes, kerstomaten...
• Je kan de smaak van een bittere groente ook verdoezelen door er eerst wat suiker aan toe te voegen en de hoeveelheid suiker langzaam af te bouwen tot het kind de groente puur zal eten.
• Of combineer een bittere groente met appelmoes. Maak je die combinatie vaak, dan legt het kind de link tussen de (bittere) groente en de (zoete) appelmoessmaak. De smaakwaardering voor de eerste neemt zo toe, ook als je uiteindelijk de smaak van appelmoes weglaat.

19. Kijk naar wat je kinderen eten bij grootouders of bij de kinderopvang. Het zou kunnen dat ze daar groenten eten waarvan je niet wist dat ze die lusten.

20. Vermijd het argument 'het is zo gezond' om kinderen iets te laten eten wat ze niet lusten. Benadruk liever hoe lekker iets is. Onderzoek heeft aangetoond dat iets oudere kinderen producten vaak minder goed eten wanneer deze als 'gezond' worden gepresenteerd. De koppeling met gezond geeft kinderen schijnbaar het idee dat het dan niet zo lekker kan zijn. Mogelijk is dit idee ontstaan omdat kinderen, bij voeding die ze niet zo lekker vonden, te horen hebben gekregen dat ze het toch moesten eten omdat het zo gezond is. Kinderen kunnen hierdoor het idee krijgen dat 'gezond' eigenlijk 'niet lekker' betekent.

21. Betrek de kinderen. Kies samen met hen de groenten in de winkel of ga op verkenning in de moestuin. Laat ze helpen bij het wassen, snijden en koken. Geef kinderen in de moestuin hun eigen bedje met gemakkelijk te kweken groenten en fruit (radijsjes, waterkers, sla, bonen, wortels, aardbeien enz.). Dit kan ook in potjes op het terras of balkon.