Kankerpatiënten kunnen voor protontherapie nu ook in Leuven terecht

screenshot_UZleuven_protontherapie_2020.JPG

nieuws Protontherapie is een innovatieve vorm van radiotherapie waarbij tumoren heel gericht bestraald worden en zo minder gezond weefsel beschadigd wordt. Tot nu toe moesten patiënten die in aanmerking kwamen voor zulke therapie naar het buitenland, maar sinds deze zomer heeft ook Leuven een centrum: PARTICLE.


Protontherapie is een radiotherapie-techniek voor de behandeling van kanker die gebruik maakt van protonen, en niet van röntgenstralen, zoals bij de klassieke radiotherapie. Dr. Jean-François Daisne, diensthoofd radiotherapie-oncologie in UZ Leuven: “Soms liggen gezonde, stralingsgevoelige weefsels te dicht bij de tumor: het is dan bijna niet mogelijk om die te bestralen zonder de levenskwaliteit van de patiënt in gevaar te brengen. Protontherapie zorgt voor meer bescherming van de gezonde weefsels, maar ook voor een lager risico op neveneffecten van de bestraling zelf op lange termijn.”
Therapie én onderzoek
“Buurlanden als Nederland, Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje, Zwitserland en de UK kregen de voorbije jaren al hun eigen protontherapiecentrum. Het nieuwe protontherapiecentrum op campus Gasthuisberg is uniek in Europa omdat het uit twee delen bestaat: een ruimte voor behandeling van patiënten en een aparte bunker voor hoogtechnologisch onderzoek, waarbij elke bunker een eigen deeltjesversneller of cyclotron heeft”, zo staat in het persbericht. “Daarmee heeft PARTICLE, wat staat voor Particle Therapy Interuniversity Center Leuven, een streepje voor op andere Europese protontherapiecentra, waar onderzoek ’s avonds en in het weekend moet gebeuren omdat het bestralingstoestel overdag bezet is voor patiënten. Voorlopig wordt enkel de stralingsbunker voor patiënten gebruikt, de onderzoeksbunker zal later op het jaar van start gaan.”
Grootschalige samenwerking
Opvallend is ook dat PARTICLE een klinische en wetenschappelijke samenwerking is tussen zes universitaire ziekenhuizen en hun netwerkziekenhuizen, over onze taalgrens heen. Een primeur voor België. De samenwerking zorgt ervoor dat PARTICLE 80 procent van alle radiotherapiecentra in ons land kan bereiken. Hoewel de patiënt naar Leuven gaat voor de behandeling, blijft de eigen arts toch nauw betrokken.
Protontherapie in opspraak
De bouw van het centrum kreeg vorig jaar wel wat tegenwind, toen het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) aangaf dat er geen bewijs is dat protontherapie werkt. “Het RIZIV vroeg aan het KCE om in de internationale wetenschappelijke literatuur op zoek te gaan naar het bewijs van werkzaamheid van protontherapie”, zo meldde het kenniscentrum op de website. De vraag had betrekking op een reeks kankers bij volwassenen die ook in aanmerking zouden kunnen komen voor terugbetaling: bepaalde hersentumoren (gliomen), kanker van de neusholten en sinussen, borstkanker, pancreaskanker, primaire leverkanker en recidief van hoofd- en halskanker en van rectumkanker.

“De resultaten zijn teleurstellend”, klonk het. “Er bestaan namelijk geen wetenschappelijke studies van goede kwaliteit die aantonen dat protontherapie voor de onderzochte kankers doeltreffend is. Met wat we vandaag weten, is het daarom niet mogelijk om te bepalen of deze behandeling meer of minder doeltreffend is dan de klassieke radiotherapie.”

“UZ Leuven onderschrijft uiteraard de noodzaak van zulk wetenschappelijk onderzoek en investeert precies daarom in de uitbouw van een protontherapiecentrum”, luidde de reactie. “Daarnaast is er een kleinere groep zeldzame tumoren waarvan experten nu al aanvaarden dat protontherapie beter is dan de klassieke radiotherapie. Het gaat vooral over die kankers waarvan aangetoond werd dat een bestraling of radiotherapie met fotonen tot ernstige nevenwerkingen leidt. Dat zijn bijvoorbeeld kankers bij kinderen of kankers dichtbij gevoelige weefsels zoals de hersenen en het ruggenmerg. Voor deze kleine groep van patiënten (ongeveer 200 per jaar in België) voorziet onze overheid terugbetaling van protontherapie.”

De eerstvolgende studieresultaten omtrent de doeltreffendheid van protontherapie bij andere vormen van kanker verschijnen pas in 2027.

Foto: UZ Leuven

Bronnen:
https://pers.uzleuven.be
https://gbiomed.kuleuven.be
https://kce.fgov.be
https://www.kanker.be
https://www.uzleuven.be

Lees ook: Bloedtest detecteert kanker vier jaar voor symptomen opduiken

auteur: Sofie Van Rossom, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: september 2020

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram