9 zaken die slecht zijn voor je lever

123m-lever-pijn-buik-11-9.jpg

dossier Niet alleen te veel alcohol is schadelijk voor je lever. Heel wat producten waarvan je het niet verwacht, kunnen evenzeer nefast zijn. We zetten 9 zaken op een rij die je lever extra belasten.

Lees ook: Vijf feiten over je lever

Suiker

Te veel suiker is niet alleen slecht voor je tanden, het kan ook je lever beschadigen. Dat orgaan gebruikt één type suiker, namelijk fructose, om vet aan te maken. Een teveel aan geraffineerde suiker en siropen met een hoog fructosegehalte veroorzaakt een overschot (buildup) aan vet en dat kan leiden tot leverbeschadiging. Sommige studies tonen aan dat suiker even schadelijk kan zijn voor de lever als alcohol, zelfs al heb je geen overgewicht. Een reden temeer dus om voedsel met toegevoegde suikers zoals frisdrank, snoep en gebak te beperken.

Lees ook: Koolhydraten: glucose, dextrose, fructose, lactose, sucrose en sacharose


Supplementen op basis van kruiden

Wees op je hoede, het is niet omdat er ‘100% natuurlijk’ op het etiket staat dat het product ook goed voor je is. Sommige mensen gebruiken het kruid kava (Piper methysticum), of een product dat het omstreden kava bevat, om te relaxen of om menopauzesymptomen te verzachten, maar extracten van die plant kunnen de lever verstoren. Inname van kava kan leiden tot hepatitis en zelfs tot leverfalen. Zoals vele andere heeft ook ons land het op de zwarte lijst gezet, maar het product is online beschikbaar. Raadpleeg je arts voor je kruiden inneemt, zo weet je zeker dat ze niet schadelijk zijn.

Overgewicht

Extra vet kan zich opstapelen in je levercellen en leiden tot niet-alcoholische leververvetting of niet-alcoholische steatose hepatitis (NASH). Daardoor kan je lever gaan opzwellen en na verloop van tijd kan het leverweefsel harder worden of kunnen de levercellen worden vervangen door littekenweefsel. De artsen noemen dat levercirrose. Je loopt meer risico op NASH als je overgewicht hebt of obees bent, van middelbare leeftijd bent of diabetes hebt. Het goede nieuws is dat het een omkeerbaar proces is. Een aangepast dieet en bewegingsschema kunnen de ziekte doen stoppen.

Lees ook: Symptomen en oorzaken van acuut en chronisch leverfalen


Een teveel aan vitamine A

Je lichaam heeft vitamine A nodig en je doet er goed aan om er voldoende in te nemen via de voeding, door bijvoorbeeld verse groente en vruchten te eten. Vooral de rode, oranje en gele zijn er rijk aan. Maar als je voedingssupplementen inneemt die een hoge dosis vitamine A bevatten, kan dat problematisch worden voor je lever. Vraag eerst aan je arts of het wel nodig is om extra vitamine A in te nemen wanneer je dat overweegt.

Lees ook: Welke rol speelt vitamine D bij het ontwikkelen van darmkanker?


Frisdrank

Onderzoek toont aan de personen die veel soft drinks gebruiken meer risico hebben om NASH of niet-alcoholische leververvetting te ontwikkelen. In die studies is er wel geen bewijs dat de soft drinks daarvan de directe oorzaak zijn. Ben jij een fervente soft drinker en ben je van plan bent om dat wat af te bouwen, dan kan dit misschien wel een goede motivatie zijn. Het helpt als je meer nadenkt bij wat je drinkt.

Paracetamol 

Heb je een zere rug, hoofdpijn, of ben je zwaar verkouden, dan grijp je vaak snel naar een pijnstiller. Zorg er vooral voor dat je de aanbevolen dosis niet overschrijdt. Als je per ongeluk te veel paracetamol inneemt - het kan een combinatie zijn van een product tegen hoofdpijn en nog een ander product tegen verkoudheid die beide paracetamol bevatten – dan kan dat je lever beschadigen. Lees op de bijsluiter hoeveel je dagelijks mag nemen, bekijk hoeveel beide producten bevatten en neem niet meer dan de toegelaten maximumdosis. Of vraag gewoon advies aan je arts of apotheker.

Lees ook: Ken jij de aanbevolen dosis paracetamol en de gevaren van een overdosis?


Transvetten

Transvetten komen van nature voor in melk(producten) en vlees van herkauwers en ze ontstaan ook bij het industrieel gedeeltelijk harden van vetten. Vermijd daarom industriële voeding waarbij ‘(gedeeltelijk) geharde vetten’ staat vermeld bij de samenstelling. Een eetpatroon dat veel transvetten bevat zorgt ervoor dat je gemakkelijker extra kilo’s opslaat en dat is niet goed voor je lever. Kijk naar de ingrediëntenlijst of de samenstelling op het etiket. Zelfs als er staat ‘0’ gram transvetten, toch kan het product een kleine hoeveelheid bevatten die doorweegt in de optelsom van alle producten die je eet.

Besmetting

Het kan gebeuren dat een dokter of verpleegster per vergissing geprikt wordt door een injectienaald die ze gebruikten bij een patiënt. De naald is niet het probleem, maar wel de besmetting waarmee ze eventueel is aangetast. Hepatitis C bijvoorbeeld kan verspreid worden via het bloed. Zelfs al werd je maar een keer per vergissing geprikt door een naald die voor iemand anders werd gebruikt, of als je risicodrager bent om andere redenen (bijvoorbeeld omdat je HIV besmet bent of omdat je moeder hepatitis C had terwijl ze zwanger was van jou) laat je je toch beter testen. Dit geldt voor iedereen die geboren is tussen 1945 en 1965.

Alcohol

Dat te veel alcohol slecht is voor de lever weet ondertussen iedereen. Maar misschien ben je je er niet van bewust dat ‘te veel alcohol’ niet mag worden geassocieerd met alcoholverslaving of alcoholisme. Je komt al vrij snel aan ‘te veel’. Veel van die glaasjes bevatten soms vrij veel alcohol.

Lees ook: Leverfunctieonderzoek: wat betekenen afwijkende levertests?

auteur: Hilde Deweer, lifestylejournalist
Laatst bijgewerkt: november 2023

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram