Hoe kan je voorkomen dat je kinderen hoofdluizen krijgen?

123_luizen_luis_kam_haar_2020.jpg

dossier

Hoofdluizen zijn al lang niet meer enkel een probleem in het begin van het schooljaar. Op school krijg je het hele jaar door meldingen van klasgenootjes met hoofdluizen. Door het intensieve onderlinge contact daar verspreiden hoofdluizen zich makkelijk onder kinderen.



Hoe kan je luizen krijgen?
Hoofdluis kan je krijgen door contact met iemand die hoofdluis heeft. Een besmetting met hoofdluizen heeft niets met (slechte) hygiëne te maken. Ondanks de beste hygiëne bij je thuis, kan je kind toch plots met die beestjes zitten.
Besmetting is mogelijk door zowel volwassen luizen als door nimfen en neten (dat zijn de eitjes van de luizen). Een persoon is besmettelijk zolang er luizen of levende neten aanwezig zijn. Luizen kunnen tot 2 dagen zonder gastheer overleven en besmettelijk blijven. Neten kunnen tot 2 weken buiten de gastheer overleven.

• Luizen worden hoofdzakelijk via haar-haarcontact overgebracht: de luizen lopen van het ene hoofd naar het andere. Springen of vliegen kunnen ze niet. Zodra ergens veel mensen bij elkaar zijn, bijvoorbeeld op school of sportclub, in de bioscoop of op de bus, kan hoofdluis zich makkelijk verspreiden. Kinderen krijgen vaker hoofdluis omdat ze tijdens het spelen letterlijk de hoofden bij elkaar steken. Ook huisgenoten van een besmet kind hebben meer kans op luizen.

• In tegenstelling tot wat vroeger werd gedacht, zijn er geen aanwijzingen voor verspreiding via de omgeving, bijvoorbeeld via mutsen, sjaals, hoofddeksels, handdoeken, bedlinnen, knuffels of via kleding als die dicht bij elkaar hangt, bijvoorbeeld aan een kapstok op school.

Hoe kan je besmetting door luizen voorkomen?
Hoofdluis voorkomen kan nooit helemaal, maar je kan wel de kans op een besmetting zoveel mogelijk proberen te verminderen en vooral verdere verspreiding tegengaan.
Weg van zijn gastheer kan een luis maar 1 of 2 dagen overleven. Recent onderzoek toont aan dat besmetting via voorwerpen die toebehoren aan de besmette persoon (mutsen, kam, lakens,...) onwaarschijnlijk is.

Regelmatig controleren
• Het is zinvol om schoolgaande kinderen om de paar weken te controleren op de aanwezigheid van luizen met een luizenkam of met de nat-kam-test.
• Signalen als jeuk en krabben op het hoofd kunnen wijzen op de aanwezigheid van hoofdluizen, maar vaak merkt men er helemaal niets van.
• Indien op school of opvang luizen worden gesignaleerd, controleer dan bij iedereen in huis (eventueel ook de grootouders of de kinderoppas…) of ze luizen hebben (en vergeet jezelf niet!) met de nat-kam-test of met een luizenkam. Als je geen luizen vindt, herhaal dit kammen dan bij iedereen eens per week, en dit gedurende minstens twee weken.
• Behandel iedereen met luizen of levensvatbare neten tegelijk met de nat-kam methode of een hoofdluisbestrijdingsmiddel. Als slechts één kind behandeld wordt, terwijl nog een broer, zus of ouder luizen heeft, zal het kind in een mum van tijd opnieuw luizen hebben. Wie geen luizen heeft, moet niet behandeld worden.
• Verwittig de school of het kinderdagverblijf (en eventueel ook ouders van vriendjes) als je kind luizen heeft. Omgekeerd, moet de school de ouders verwittigen als er in de klas luizen worden vastgesteld. Van groot belang is dat iedereen die besmet is met luizen binnen eenzelfde klas gelijktijdig behandeld wordt.
• Controleer het haar na behandeling gedurende 14 dagen. Herhaal de behandeling altijd en zeker nog een keer extra als de luizen terugkomen.

Hoe moet je het haar controleren?
Zodra je vermoedt dat je kind of iemand anders in huis luizen heeft, of als er luizen gesignaleerd worden in de kinderopvang of op school, moet je die zo snel mogelijk opsporen en bestrijden.
Er bestaan drie methoden om luizen op te sporen: via visuele inspectie, inspectie met een luizenkam en de nat-kam-test. Als je geen luizen vindt, herhaal dit kammen dan bij iedereen eens per week, gedurende 2 weken.

Lees ook: Hoofdluizen behandelen: hoe werkt de nat-kam-methode?

Hygiëne
Hoofdluis is geen probleem van slechte hygiëne. De haren overvloedig wassen als preventieve maatregel is bijvoorbeeld zinloos.
• Meubels of tapijten met een insecticidenspray behandelen is totaal zinloos omdat de kans dat luizen daar overleven zeer klein is.
• Algemene preventieve maatregelen om de kans op besmetting met luizen te verminderen, zoals het vermijden van overvolle kapstokken, hebben weinig zin.
• Ook het effect van een luizencape op de verspreiding van hoofdluis is niet wetenschappelijk aangetoond.
• Het is wel zinvol om in geval van een besmetting kammen, borstels, speldjes, enz. te ontsmetten: een halve minuut onderdompelen in water van 60°C of een uur in een alcoholische oplossing (alcohol 70°) leggen. Speciale ontsmettingsmiddelen of insecticiden zijn niet nodig.

Preventief gebruik van antiluismiddelen: afgeraden
Het preventief gebruik van antiluismiddelen wordt afgeraden. De actieve stoffen kunnen de hoofdhuid irriteren en jeuk veroorzaken. Bovendien kunnen de luizen resistent worden tegen de actieve stof.

Preventieve luizenrepellents: zinloos
In de handel zijn diverse verschillende middelen te vinden die de luizen op afstand moeten houden (luizenrepellents). Uit onderzoek is gebleken dat deze stoffen niet effectief zijn. Gebruik ervan wordt afgeraden.

Kleren en beddengoed wassen: niet nodig
In tegenstelling tot wat vaak wordt aangeraden, is het niet bewezen dat het zo warm mogelijk wassen van het beddengoed, knuffels, kleren, mutsen, sjaals enzovoorts nuttig is. De kans dat luizen zich via de kledij verspreiden is zeer onwaarschijnlijk. Ook het stofzuigen van huis, auto... wordt niet langer aangeraden.

Kinderen thuis houden: niet nodig
Kinderen met luizen mogen nooit uitgesloten worden van school of sportclub. Er is geen bewijs dat uitsluiting van school doeltreffend is. Op het ogenblik dat de luizen worden ontdekt is het kind waarschijnlijk al meerdere weken besmet. Een school mag nooit een leerling schorsen omwille van de aanwezigheid van luizen. Het Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB) kan wel in overleg met de ouders van een leerling met luizen beslissen dat het nodig is dat deze leerling thuis blijft om behandeling mogelijk te maken. Het gaat steeds om uitzonderlijke situaties. Een badmuts dragen bij het zwemmen is niet nodig. Overdracht van hoofdluizen via zwemwater is zeer onwaarschijnlijk.

Lees ook: Luizen en neten herkennen: 3 manieren om te zien of je kind luizen heeft

Meer info: 
http://www.vwvj.be/sites/default/files/infectieziekten/infectieziekten_-_info_en_brieven/hoofdluizen_bespreking.pdf
www.rivm.nl/Onderwerpen/H/Hoofdluis


Laatst bijgewerkt: oktober 2023

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram