Mensen met verlamming zetten stappen vooruit met exoskeletten

Enkele weken geleden gingen er beelden de wereld rond van een verlamde man uit Frankrijk die dankzij een exoskelet weer een klein beetje kon stappen en zijn armen bewegen. Ook in België werken onderzoekers aan hoogtechnologische robotpakken om patiënten met verlamming te assisteren en helpen revalideren. Zo is er recent een project gestart voor kinderen met hersenverlamming.

Een exoskelet is een uitwendig skelet, een draagbaar robotpak met motoren in de gewrichten, dat de gebruiker fysiek helpt bij de ondersteuning van het lichaam of bij het revalideren. De technologie maakte in de afgelopen jaren een snelle ontwikkeling door. 

Exoskeletten bewezen onder andere al hun nut in het postrevalidatiecentrum To Walk Again REVAlution Center in het AZ Herentals, bij de revalidatie van mensen die verlamd raakten door een dwarslaesie – onderbreking van de zenuwbanen in het ruggenmerg – of een beroerte. Mobilab, het expertisecentrum welzijn & technologie van de Thomas More-hogeschool, volgde er patiënten gedurende twee jaar terwijl ze opnieuw leerden stappen met een robotpak.

Het onderzoek toonde winst op fysiek, psychisch en sociaal vlak. Personen met een dwarslaesie hadden minder last van spasticiteit en hun blaasfunctie en stoelgangpatroon verbeterde. Bij personen met een beroerte werd na enkele stapsessies een duidelijk beter stappatroon waargenomen. Er waren positieve resultaten op bloedwaardes, botdensiteit, uithouding en levenskwaliteit.

De meeste exoskeletten zijn gemaakt voor volwassenen, maar recent startten specialisten van de KU Leuven in het Revalidatiecentrum Pellenberg van de UZ Leuven met de ontwikkeling van specifieke exoskeletten voor de revalidatie van kinderen met hersenverlamming. Hersenverlamming of Cerebrale parese (CP) is de meest voorkomende oorzaak van een handicap bij kinderen en treft ongeveer 1 op de 400 à 500 pasgeboren kinderen. 46% van deze kinderen met hersenverlamming kunnen niet zonder hulpmiddelen stappen. 

Ook de VUB is erg actief in het ontwikkelen van exoskeletten, zoals het revalidatie-exoskelet Altacro. Samen met de KU Leuven en andere partners werkte de universiteit eveneens aan een mobiel ondersteunend exoskelet voor mensen met spierzwakte.

De robotpakken zouden daarnaast ingezet kunnen worden om gezonde mensen fysiek te ontlasten bij het uitvoeren van hun arbeid, bijvoorbeeld werknemers in de industrie of verplegend personeel. Zo zouden letsels door overbelasting kunnen worden voorkomen. De VUB en KU Leuven onderzoeken samen met bedrijven de economische relevantie van robotpakken in die context.