Luieruitslag: hoe voorkomen en behandelen?

In dit artikel

Hoe ontstaat luieruitslag?
Hoe kan je luieruitslag voorkomen?
Wat kan je doen bij luieruitslag?

dossier

Bijna alle baby’s hebben wel eens luieruitslag, ook luiereczeem of luierdermatitis genoemd: rode puntjes of rode vlekken, soms zelfs blaasjes, op de plaats waar de luier zit (binnenkant dijen, billen, geslachtsdelen). Luieruitslag is niet gevaarlijk en het kan zelfs zijn dat je baby er geen last van heeft. Echter, als de geïrriteerde plekjes in aanraking komen met urine of ontlasting, kan het best vervelend en pijnlijk zijn voor je baby.

Hoe ontstaat luieruitslag?

Luieruitslag of -eczeem ontstaat door een combinatie van warmte, langdurig contact met ontlasting en urine en vervolgens wrijving.

De luier zorgt voor de vochtige en warme omgeving waar kiemen graag groeien. Urine is over het algemeen steriel wanneer ze het lichaam verlaat, tenzij er sprake is van een infectie. Stoelgang daarentegen bestaat uit onverteerbare resten en duizenden bacteriën en andere kiemen. Stoelgang kan zuurder zijn tijdens het krijgen van tandjes, door diarree veroorzaakt door een buikgriep of als gevolg van een allergie. Deze zure stoelgang kan de huid in het luiergebied aantasten en luieruitstlag veroorzaken.

Als een baby lang een vieze luier omheeft, wordt de kans op irritatie groter. Luiers van slechte kwaliteit met te veel plastic kunnen ook de oorzaak zijn van luieruitslag.

Lees ook: Let op met liniment: zo gebruik je het juist

Hoe kan je luieruitslag voorkomen?

Ververs de luiers regelmatig: zeker na elke maaltijd en wanneer je kindje geplast of stoelgang gemaakt heeft. Verander bij pasgeborenen de luier elk uur, bij oudere zuigelingen om de 3 à 4 uur.
Maak de billen schoon met een washandje met lauw water en laat ze goed drogen. Vermijd hard wrijven.
Gebruik geen geparfumeerde schoonmaakdoekjes, die kunnen extra irritatie geven. Niet-geparfumeerde, alcoholvrije vochtige doekjes kunnen wel worden gebruikt, maar ze worden niet aanbevolen voor herhaaldelijk dagelijks gebruik.
Breng na het reinigen een zinkzalf aan. Zo bescherm je de huid tegen de schadelijke inwerking van urine, ontlasting en irriterende stoffen. Gebruik echter geen uierzalf omdat die de huid kan irriteren.
Gebruik liever geen talkpoeder. Het is niet bewezen dat dit de natte huid beschermt. Bovendien kan poeder samenkoeken in aanwezigheid van vocht waardoor een voedingsbodem van micro-organismen ontstaat.
Indien mogelijk, kan je je baby na het verschonen een tijdje met blote billen laten liggen zodat het vocht goed kan opdrogen.

Lees ook: Hoe moet je het neusje van een baby spoelen met fysiologisch water?

Wat kan je doen bij luieruitslag?

Als de bovenstaande tips niet helpen of als je denkt dat er een infectie is bijgekomen, is het raadzaam naar de huisarts te gaan. Er kan bijvoorbeeld sprake zijn van een schimmel- of een bacteriële infectie. In dat geval kan je arts een antibacterieel middel (antibiotica) en bij een schimmelinfectie een schimmeldodende crème voorschrijven. In ernstige gevallen van luieruitslag kan het nodig zijn tijdelijk een lichte hormoonzalf te gebruiken. Gebruik deze middelen zeker niet op eigen houtje, maar overleg vooraf met je huisarts of pediater.

In het boek van Dr Caroline De Bruyn 'Help, mijn kind is ziek' vind je nog veel meer tips om luieruitslag te voorkomen en te genezen, zoals welke sprays en zalven je kan gebruiken en welke middeltjes ook zeker af te raden zijn.