Menopauze : deel 1. Soorten menopauzes

Laatst bijgewerkt: november 2015

Delen Whatsapp Tweet Mail

In dit artikel

dossier

zie ook artikel : Menopauze: deel 2. De klachten

zie ook artikel : Menopauze: deel 3. De behandeling

Menopauze deel 1: Soorten menopauzes

Menopauze is geen ziekte maar een natuurlijke gebeurtenis in het leven van een vrouw. Het betekent het einde van de vruchtbare periode ten gevolge van de verminderde productie van de vrouwelijke hormonen oestrogeen en progesteron.

1. Natuurlijke menopauze

In de westerse wereld wordt de overgrote meerderheid van de vrouwen geconfronteerd met een natuurlijke menopauze tussen de leeftijd van 45 en 55 jaar, gemiddeld rond 51 jaar. Sommige vrouwen komen reeds in het begin van veertig in menopauze, andere pas boven de 60.

De meeste vrouwen maken de menopauze door rond dezelfde leeftijd als hun moeders en zusters, wat wijst op een genetische factor. De enige andere bekende factor die het tijdstip van menopauze beïnvloedt is roken: rooksters, zelfs voormalige rooksters, kunnen tot twee jaar vroeger in menopauze gaan. Het is nog onduidelijk of het gebruik van de pil een invloed heeft op het tijdstip van de menopauze.

In tegenstelling tot wat nog vaak wordt beweerd bestaat er geen verband tussen het tijdstip van de eerste maandstonden en de leeftijd waarop de menopauze begint.

2. Perimenopauze

Deze term die letterlijk 'rond de menopauze' betekent, slaat op de overgangsperiode, de periode vlak voor de menopauze (ong. 6 jaar) wanneer de eerste veranderingen optreden. De term slaat ook op het eerste jaar na de menopauze.

Strikt gezien slaat de term menopauze op slechts één enkele dag: met name de dag dat de vrouw gedurende 12 maanden geen maandstonden meer heeft gehad.

zie ook artikel : Test jezelf: Ben ik in de menopauze?

3. Kunstmatige menopauze

Het verdwijnen van de maandstonden kan ook het gevolg zijn van een operatie waarbij beide eierstokken verwijderd werden, van chemotherapie of van bestralingen. In deze gevallen komt de vrouw in een menopauzetoestand terecht, maar is er geen sprake van een natuurlijke menopauze.

Vrouwen die tengevolge van een operatie beide eierstokken verliezen, komen abrupt in de menopauze terecht. Ze worden vaak al een paar dagen na de operatie abrupt met menopauzeklachten geconfronteerd.

Wanneer slechts één eierstok achterblijft, neemt die meestal de functie van de weggenomen eierstok over en is er geen sprake van een vervroegde menopauze. Indien enkel de baarmoeder verwijderd wordt, heeft dat evenmin een invloed op de functie van de eierstokken. De maandstonden verdwijnen dan wel, maar dat heeft niets met menopauze te maken.

De eierstokken kunnen ook vernietigd worden door bestraling of chemotherapie. Worden ze abrupt vernietigd, dan heeft dit hetzelfde effect als een operatieve verwijdering: de vrouw komt plots in een toestand van vervroegde menopauze terecht, meestal met hevige klachten. Soms blijven de eierstokken echter nog een tijdje sluimeren en dan verloopt de overgang naar een vervroegde menopauze minder abrupt.

Hierbij dient te worden aangestipt dat hysterectomie (het verwijderen van de baarmoeder) zonder dat de eierstokken worden verwijderd geen menopauze veroorzaakt.Alleen de maandstonden zijn verdwenen maar de eierstokken gaan door met hun hormoonproduktie.

Premenopauzale vrouwen bij wie de eierstokken worden weggenomen gaan niet door de perimenopauze, maar worden door het plotse verlies van de oestrogenproductie van de ene dag op de andere geconfronteerd met de verschijnselen die gepaard gaan met de menopauze. Omdat ze minder lang oestrogenen produceren verhoogt ook het risico op hartziekten en osteoporose.

zie ook artikel : Verwijderen van de baarmoeder (Hysterectomie)

zie ook artikel : Het verwijderen van eierstokken (of Ovariëctomie)