dossier
Lees ook: Wil of mag je geen melk drinken? Wat zijn de alternatieven voor melk?
Melkproducten
Alle verse melk- en melkproducten bevatten lactose. Dat geldt ook voor melk van geiten, schapen, paarden, ezels, buffels... Dat is dus geen alternatief voor koemelk.
'Verborgen' lactose
Niet alleen melk bevat lactose, lactose kan ook 'verborgen' zitten in heel wat andere producten waarvan u het niet direct verwacht. Voorbeelden zijn: margarine, brood, gebak, pannenkoeken, ontbijtgranen, maïzena, soepen, roomijs, melkchocolade, chocopasta, puddingpoeder, charcuterie, vlees- en visbereidingen, vleesvervangers, allerlei kant-en-klare gerechten, dressings, snoep...
Ook veel geneesmiddelen en vitaminepreparaten bevatten lactose.
De hoeveelheid lactose in deze producten is vaak erg klein. Het kan dus zijn dat je deze producten kunt nemen zonder klachten te krijgen. Als je toch klachten krijgt, is het verstandig om te kiezen voor een product zonder lactose.
1. Een strikt lactose- of melkvrij dieet is niet nodig, maar na de diagnose vermijd je toch best alle zuivelproducten gedurende enkele weken. Daarna kan je opnieuw geleidelijk melkproducten gebruiken naargelang je ze verdraagt. De hoeveelheid melk en melkproducten die men precies verdraagt, kan individueel sterk variëren.
2. Melk en melkproducten zijn een belangrijke bron van onder meer calcium, vitamine B2 en B12, en volwaardige eiwitten. Het weglaten van melk en melkproducten uit de voeding kan leiden tot tekorten aan deze stoffen. Je zal deze producten daarom moeten vervangen.
Een doorsnee voeding zonder zuivel brengt gemiddeld zo’n 400 mg calcium aan. Zonder supplementatie de totale aanbevolen hoeveelheid calcium (ca. 1 gram per dag voor een volwassene) volledig uit groenten en andere niet-verrijkte plantaardige voedingsmiddelen en water halen, is mogelijk maar vergt de nodige aandacht. Groene groenten zoals broccoli, peulvruchten, gedroogd fruit, amandelen en vis met zachte graten zoals zalm en sardienen zijn goede bronnen van calcium.
Indien de voeding ondanks alles ontoereikend blijft, kan het voorschrijven van calciumsupplementen en eventueel vitamine D noodzakelijk zijn.
Zachte kazen zoals platte kaas, cottage cheese, mascarpone, mozzarella, ricotta... bevatten wel beperkte hoeveelheden lactose (zo’n 3 tot 4 g per 100 g). Ook smelt- en smeerkaas bevatten lactose.
3. Kleine hoeveelheden melk en melkproducten worden meestal goed verdragen. De meeste mensen met lactose-intolerantie verdragen nog tot 12 g lactose per keer. Dat komt overeen met ongeveer een groot glas melk (240 ml). Wanneer het gebruik van melk wordt verdeeld over de dag (bijv. bij het ontbijt en bij de avondmaaltijd), kunnen velen zelfs twee glazen aan.
4. Melk gecombineerd of verwerkt in een maaltijd (bijv. bij een broodmaaltijd, met havermout, in puree of een saus), wordt eveneens beter verdragen.
5. Yoghurt bevat lactose maar wordt vaak goed verdragen. Levende yoghurtbacteriën maken zelf het enzym lactase aan en verbeteren hierdoor de vertering van lactose.
6. Harde kazen type Gouda, Parmesan of Emmental bevatten minder of zo goed als geen lactose meer. Ook schimmelkazen (Roquefort, Gorgonzola, Brie, Camembert...) bevatten weinig tot geen lactose.
7. Er is ook lactosevrije of lactosearme melk beschikbaar. Er wordt lactase toegevoegd om de van nature aanwezige lactose te splitsen in glucose en galactose. Behalve lactose, hebben deze melkvarianten dezelfde voedingswaarde als gewone melk.
8. Sojadrank die verrijkt is met calcium en vitamine B12 heeft ongeveer dezelfde voedingswaarde als melk. Check op de verpakking dus zeker de aanwezigheid van calcium.
9. Noten-, amandel-, haver- en rijstdranken worden ten onrechte beschouwd als melkvervangers. Deze plantaardige varianten leveren nauwelijks eiwitten, of uitsluitend eiwitten met een lage biologische waarde. Bovendien bevatten ze standaard geen calcium, al wordt dat er vaak wel aan toegevoegd. Ze vervangen melk dus niet en hebben weinig meerwaarde in een gezonde voeding.
10. Verborgen lactose
Heel veel voedingswaren bevatten (meestal relatief kleine) hoeveelheden lactose. Door de beperkte hoeveelheden zullen deze producten voor veel mensen met lactose-intolerantie geen of weinig problemen opleveren. Gevoeliger patiënten moeten echter altijd de ingrediëntenlijst raadplegen.
Lees ook: Hoe kan je weten of je lactose-intolerant bent?
 |
 |
