Hondsdolheid / Contact met vleermuizen blijft gevaarlijk.

Hondsdolheid of Rabiës komt in België officieel niet meer voor bij honden, maar contact met vleermuizen blijft gevaarlijk. Dat zegt het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) dat sinds juli 2017 nationaalreferentiecentrum voor rabiës.

De afgelopen drie maanden zag het ITG al 46 patiënten die gekrabd of gebeten waren door een mogelijk besmet dier. In de meeste gevallen ging het om Belgische reizigers die in risicolanden in Afrika of Azië in aanraking waren gekomen met honden, apen of andere dieren, maar er waren ook zes gevallen bij met krabletsels en bijtwonden veroorzaakt door Belgische vleermuizen. 

België is sinds 2001 officieel rabiësvrij, maar bij contact met vleermuizen in ons land bestaat er nog altijd een klein risico. 

Hondsdolheid of rabiës is een fatale aandoening als gevolg van een infectie met het rabiësvirus, meestal door een beet van een met rabiës besmet dier zoals een hond. De ziekte eist jaarlijks meer dan 60.000 mensenlevens, vooral van jonge kinderen in Afrika en Azië. België is sinds 2001 rabiësvrij na een uitgebreide vaccinatiecampagne bij vossen, maar bij risicocontacten met vleermuizen bestaat een kleine kans om ook in ons land hondsdolheid op te lopen. 

Het rabiësvirus komt met name voor bij honden, vleermuizen, vossen en katten. Reizigers kunnen het oplopen door een beet, krab of lik van een geïnfecteerd dier. Als er eenmaal symptomen optreden, is de ziekte altijd dodelijk. Wie in contact geweest is met een besmet dier, moet daarom zo snel mogelijk behandeld worden.

Reizigers die naar Afrika en Azië reizen, kunnen zich preventief laten vaccineren. Snel ingrijpen na een beet is ook van levensbelang.

Sinds begin juli 2017 is het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen (ITG) het enige centrum in België dat bevoegd is voor de  gratis toediening bij mensen van actieve antistoffen (rabiës-immunoglobines) na een risicobeet. Tevens kan elke arts advies vragen aan het ITG om een inschatting te maken van het risico dat zijn patiënt heeft gelopen. In tegenstelling tot de meeste vaccinaties gebeurt de toediening van deze immunoglobulines dus achteraf.  

Preventieve vaccinatie biedt gedeeltelijke bescherming tegen besmetting en wordt door het ITG aangeraden bij avontuurlijke reizen in Afrika en Azië. Ook mensen die regelmatig naar deze gebieden reizen, halen best een dergelijke vaccinatie. Het vaccin wapent het immuunsysteem, maar na een risicobeet moet men toch bijkomend gevaccineerd worden, zij het in mindere mate. Bescherming opbouwen tegen rabiës heeft wel wat voeten in de aarde: om precies te zijn drie inentingen op drie verschillende tijdstippen (dag 1, dag 7 en dag 28). 

Het ITG doet onderzoek naar veelbelovende kortere schema’s van een week of zelfs een dag. Verkorte vaccinatieschema’s zouden een goedkopere oplossing zijn die ook toepasbaar is in ontwikkelingslanden, waar de ziekte het grootste aantal slachtoffers maakt.